Samarqand davlat universiteti isoqjon negmatov ijtimoiy ishning etik-professional qadriyatlari

Xabarlarning maxfiyligi va shaxsiy xususiyati. Ijtimoiy ishchilar mijozlar haqidagi ma’lumotlarning maxfiyligini saqlashga majburdirlar. Bu deyarli har doim to‘g‘ri bo‘lsa-da, ba’zi hollarda, amaliyotchilar, masalan, mijozning uchinchi tomonga zarar yetkazishi mumkinligi tahdidi bo‘lganida, maxfiy ma’lumotlarni oshkor qilishni o‘ylashga majbur qilishadi. Aslida, ushbu imkoniyat ijtimoiy ishning axloq kodeksida ko‘rib chiqilgan bo‘lib, unda ijtimoiy xodimlar “jiddiy sabablarga ko‘ra” maxfiy ma’lumotlarni oshkor qilishi mumkin. Ba’zi shtatlarda ijtimoiy ishchilarning mijozlari advokat yoki shifokorga maxfiy xabarlarni yuborish huquqiga ega, bu esa ijtimoiy xodimlarga mijoz tomonidan berilgan ma’lumotni, masalan, sudning iltimosiga binoan berishni rad etish uchun asos beradi.
Haqiqatni aytish zarurati. Ushbu kasbda keng tarqalgan yana bir prinsip-bu mijozlarning ahvoli va farovonligi bilan bog‘liq masalalar to‘g‘risida ishonchli ma’lumot olish huquqidir. Biroq, ba’zi ijtimoiy ishchilar kamdan-kam hollarda mijozdan haqiqatni yashirish yoki noto‘g‘ri ma’lumot berish mumkin yoki hatto zarur deb ta’kidlaydilar. Buning sababi, ba’zan mijozni zararlardan himoya qilish kerak bo‘ladi. Ko‘pgina ijtimoiy ishchilar hech qachon haqiqat ma’lumotlarini inkor etmasliklari yoki mijozlarga noto‘g‘ri ma’lumot bermasliklari kerak, deb hisobla-shadi, ammo boshqalari, masalan, kasal mijozlar yoki bolalar bilan bog‘liq holat-larga e’tibor qaratadilar, ular uchun hech bo‘lmaganda ba’zi holatlarda haqiqat ma’lumoti zararli deb hisoblanishi mumkin.
Paternalizm va o‘z taqdirini o‘zi belgilash. Mijozlarni zararlardan himoya qilish istagi ijtimoiy ishdagi paternalizmning murakkab masalasi bilan bog‘liq. Paternalistik harakatlar mijozlarning xohish-istaklariga yoki ularning manfaatlari uchun erkinliklariga aralashishni o‘z ichiga oladi. Mijozlarning o‘z-o‘zini yo‘q qiladigan xatti-harakatlarini cheklash yoki ularning xohish-irodasiga qarshi xizmatlarni qabul qilishni talab qilish, mijozlardan ma’lumotni yashirish yoki ularga noto‘g‘ri ma’lumot berish ‒ bularning barchasi mijozlarni o‘zlaridan himoya qilish uchun choralar ko‘rilganda paternalizmga misoldir. Shunga qaramay, ijtimoiy ishchilar ko‘pincha qanday sharoitda paternalizmga yo‘l qo‘yilishi haqida bahslashadilar. Ba’zilar mijozlar o‘zlarini buzadigan xatti-harakatlar va tavakkal qilishning muayyan shakllariga ega bo‘lishiga ishonishadi, boshqalari esa “yaxshi” qaror qabul qila olmaganlarida ijtimoiy xodimlar mijozlarni o‘zlaridan himoya qilish uchun javobgardir.