Samdti patologik fiziologiya kafedrasi Mavzu: yalliglanish ma'ruzachi: t f. d., dotsent Samieva G. U

• YIRINGLI YALLIGLANISH

• Sababi - stafilokokk, streptokokk, gonokokk, meningokokk, Frenkel diplokokki, korin tifi tayokchasi
• Yiringli ekssudatning yokimsiz xidi bor; u detrit, xujayralar va mikro-organizmlardan tashkil topgan
• Ulgan va ulmagan leykositlar yiringni xujayraviy asosini tashkil kiladilar
• pH-kursatkichi past
• Oksil (asosan globulinlar) mikdori yukori
• Yiringda emirilgan leykositlar yiring tanachalariga aylanadi

YIRING TANACHALARI

Yalliglanish uchogiga chirik mikroorganizmlar tushganda rivojlanadi

• Yalliglanish uchogiga chirik mikroorganizmlar tushganda rivojlanadi
• Yalliglanishning bu turida tukimalar shikastlanishi progressiv xarakterga ega va yalliglanish uchogi chegaralanmaydi. Bu uz navbatida yot agentlar, mikroblar xayot faoliyatining toksik maxsulotlari va nekrozga uchragan xujayralarning kon va limfaga tushishiga, buning natijasida intoksikasiya rivojlanib, organizm xalok bulishiga olib keladi.

• CHIRIK EKSSUDAT

Seroz, fibrinoz yoki yiringli ekssudatga eritrositlar kushilsa rivojlanadi. Ulat, Sibir yazvasi, vabo, chechak, grippning ogir formalarida shakllanadi. Mikrosirkulyasiya tomirlari devorining utkazuvchanligi xaddan tashkari oshishi va shikastlanishining natijasi xisoblanadi.

• GEMORRAGIK EKSSUDAT

• Seroz, fibrinoz yoki yiringli ekssudatga eritrositlar kushilsa rivojlanadi. Ulat, Sibir yazvasi, vabo, chechak, grippning ogir formalarida shakllanadi. Mikrosirkulyasiya tomirlari devorining utkazuvchanligi xaddan tashkari oshishi va shikastlanishining natijasi xisoblanadi.
• Aralash ekssudat - bir vaktning uzida 2 va undan ziyod ekssudat xosil bulishi

YALLIGLANISH UCHOGIDAGI PROLIFERATIV JARAYONLAR

• Tukimalar tiklanishi kuyidagilarga boglik:
• 1 - biriktiruvchi tukima xujayralari (endoteliosit, fibroblast, makrofag, labrosit, limfositlar)ning bir-biriga uzaro yakin ta'siriga
• 2 - biriktiruvchi tukima xujayralarining tukimalararo matriksi (kollagen, proteoglikanlar, fibronektin) bilan munosobatiga
• 3 - biriktiruvchi tukima xujayralarining kon xujayralari va parenximatoz elementlar bilan teskari boglanish asosida uzaro bir-biriga ta'siriga. Bu esa kuyidagilarga boglik:
• a)eruvchan mediator (limfokin, monokin, fibrokin, labrokin)larga;
• b) erimaydigan yoki immobilizasiyalashgan mediatorlar (fibronektin, proteoglikanlar), xujayralararo bevosita kontaktlar, xujayralar va kollagen (aktiv peptidlar, nukleotidlar) emirilishining maxsulotlariga