Sana: “ ” Biologiya fani Sinf: 10-A10-B10


-rasm. Hayvonlarda himoya rangi


Download 2.84 Mb.
bet113/152
Sana21.11.2023
Hajmi2.84 Mb.
#1793169
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   152
Bog'liq
10-sinf. BIOLOGIYA KONSPEKT [uzsmart.uz]

41-rasm. Hayvonlarda himoya rangi:

  1. - yashil chigirtka;

  2. - odimchi qurt;

  3. - kvaksha baqasi;

  4. - kuropatkaning

yozgi qiyofasi;

  1. - kuropatkaning

qishki qiyofasi;

  1. - tentakqush;

  2. - gornostayning

yozgi qiyofasi;
8- qishki qiyofasi.
deb ataluvchi baliq suv o‘simliklarini eslatadi (42-rasm). Ayrim ikki pallali molluskalar shakli suv o‘simliklarining kurtak- lariga o‘xshash bo‘ladi. Malayada tarqalgan kallima kapalagining qanotlari shakli, naqsh va tomirlari bargga o‘xshash bo‘ladi.
Ogohlantiruvchi rang. Ba’zi hayvonlarning tashqi ko‘rinishi rang-barang bo‘lib, ko‘zga yaqqol tashlanadi. Tillaqo‘ng‘iz, tugmachaqo‘ng‘iz, qovog‘ari, tukli ari, ko‘pgina kapalaklar, «do‘st-dushman» ko‘ziga yaqqol tashlanib, o‘z ranglari bilan ularni «ogohlantiradilar». Odatda bunday ogohlantiruvchi rangga ega hayvonlarning dushmanlardan himoya qiladigan qo‘shimcha vositalari mavjud. Ularning xususiy himoya vositalariga tanada ishlab chiqariladigan qo‘lansa hidlar, zaharli suyuqliklar, tananing tuklar bilan qoplanganligi,nayzalar va hokazolar kiradi. Masalan, xonqizi qo‘ng‘izi zaharli suyuqlik ajrat- gani uchun qushlar ularni cho‘qimaydilar.
Mimikriya.Ba’zihollardadushmanlaritomonidanko‘pqiriladiganhayvon­lartanasiningrangi, shaklibilan «ogohlantiruvchirangli» organizmlargataqlidqiladi.
Kushandalaritomonidanko‘pqiriladiganhimoyasizhayvonlarning «ogoh­lantiruvchirangli» kamqiriladiganorganizmlargataqlidqilishimimikriyahodisasidebataladi
Ba’zi bir pashshalarning va ayrim kapalak turlarining rang jihatdan arilarga, suvaraklarning tugmachaqo‘ng‘izlarga o‘xshashligi, zaharsiz ilonlarning zaharli ilonlar rangida bo‘lishlari mimikriya hodisasiga misoldir (101- rasm).

Download 2.84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   152




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling