Саноатда фондларнинг иккинчи бир гурухини айланма фондлар ташкил қилади. Саноатда фондларнинг иккинчи бир гурухини айланма фондлар ташкил қилади

Ишлаб чиқариш
Тайёр маҳсулот
Пул

Aylanma fondlardan foydalanish ko'rsatkichlari

Aylanma fondlardan foydalanish ko'rsatkichlari

Aylanma fondlardan foydalanishni har tomonlama yaxshilash - sanoat korxonalarining muhim vazifalaridan biridir.

Xomashyo, yonilg'i, yordamchi materiallardan qanchalik yaxshi foydalanilsa, mahsulotning ma'lum miqdorini ishlab chiqarish uchun ular shunchalik kam sarflanadi. Bu orqali sanoat mahsulotini ishlab chiqarish hajmini oshirish imkoniyati vujudga keladi.

Aylanma mablag'larning aylanish bosqichlari

• Aylanma mablag'larning aylanish bosqichlari
• Aylanma mablag'laming to'liq aylanishi uch bosqichdan iborat bo'lib, bu jarayonda mahsulot ishlab chiqariladi va sotiladi:
• P –T – Ich - T' - P'.
• Birinchi bosqichda aylanma mablag'lar pul shaklidan moddiy boyliklarning ishlab chiqarish zahiralariga aylanadi, ya'ni "pul - tovar" (P-T) munosabatlari yuz beradi.
• Ikkinchi bosqich ishlab chiqarish (ICh), yani mahsulotni tayyor- lash jarayonini o'z ichiga oladi. Bu bosqichda aylanma mablag'lar va birinchi o'rinda aylanma fondlar tugallanmagan ishlab chiqarish va yarim tayyor mahsulotlar holiga keltirilib, tovar shaklini oladi.
• Uchinchi bosqichda aylanma mablag'lar tovar shaklida muo- malaga kiritilib, sotiladi va yana pul shaklini oladi (T'-P').
• Shu tariqa aylanma mablag'lar barcha bosqichlardan o'tib, to'liq aylanishni amalga oshirishini quyidagi tarzda aks ettirish mumkin:
• 1- bosqich - pul-tovar (P-T);
• 2-bosqich - ishlab chiqarish (ICh);
• 3-bosqich - tovar-pul (T'-P').

Sanoat korxonalarida aylanma mablag'lardan samarali foydalanishni uchta asosiy ko'rsatkich tavsiflaydi.

• Sanoat korxonalarida aylanma mablag'lardan samarali foydalanishni uchta asosiy ko'rsatkich tavsiflaydi.
• Aylanuvchanlik koeffisiyenti ulgurji narxlarda mahsulot sotilish hajmini korxonada aylanma mablag'larning o'rtacha qoldig'iga bo'lish yo'li bilan aniqlanadi:
• K =Rs : Qw .
• Bunda; K - aylanma mablag'larning aylanuvchanlik koeffisiy­enti, aylanmalar;
• Rs - sotilgan mahsulot hajmi, so'm;
• Qw - aylanma mablag'larning o'rtacha qoldig'i, so'm.
• Aylanuvchanlik koeffisiyenti ma'lum davr (yil, chorak) mobaynida korxona aylanma mablag'larining doiraviy aylanishlari sonini ifodalaydi yoki 1 so'm aylanma mablag' hisobiga to'g'ri keladigan sotilgan mahsulot hajmini ko'rsatadi. Formuladan ko'rinib turibdiki, aylanma mablag'lar miqdorining ko'payishi 1 so'm aylanma mablag' hisobiga mahsulot ishlab chiqarishning o'sishiga olib keladi.