SaqarTvelos teqnikuri universiteti mecnierebis departamenti
Download 7.06 Mb. Pdf ko'rish
|
|
naSromSi gansakuTrebuli yuradReba eqceva qveynis ekonomikuri strategiis ganxorcielebis SesaZleblobas. aRniSnulia, rom Zalian bevri organizacia dawyebuli firma-mwarmoeblisagan da damTavrebuli programuli uzrunvelyofis damuSavebuli firmebiT muSaoben saproeqto safuZvelze. proeqtebi gansxvavdeba zomiT da masStabebiT. proeqtebis menejmenti mdgomareobs imis uzrunvelyofaSi, rom samuSaoebis gansazRvruli saxeebi Sesrulebuli iyos vadaSi, gamoyofili biujetis farglebSi da teqnikur moTxovnebTan SesabamisobaSi. Warmodgenilia dagegmvis procesis etapebi. ganxilulia modelireba, rogorc gegmebis sxvadasxva variantebi winaswari testirebis xerxi. es meTodi gamoiyeneba realuri movlenis modelis SeqmnisaTvis, ris Semdeg masSi cvlian erT an ramdenime cvladebs, afaseben Sedegebs, romelsac iwvevs mocemuli cvlileba. daxasiaTebulia warmoebis moculobis dagegmvis, sawarmo simZlavreebis ganlagebis dagegmvis, mowyobilobis ganlagebis dagegmvis procesebi. aucilebelia aRvniSnoT, rom reinJiniringis procesi ganuwyvetliv dakavSirebulia sawarmoo sistemasTan. mimdinareobs Sedegianobis da efeqtianobis mkveTri gazrda pirobebSi, rodesac kompaniebi radikalurad cvlian samuSao procesebs da axdenen maT gadaproeqtebas. unda gaviTvaliswinoT, rom globaluri gare garemo xdeba ufro dinamiuri da konkurentuli, amitom organizaciis sruli gardaqmna SeiZleba aRmoCndes erTaderTi ekonomikurad mizanSewonili sazomi, romelic uzrunvelyofs Tanamedrove kompaniebis Semdgom gadarCenas da ayvavebas 70.
investicia saxelmwifo ekonomikuri zrdis Tvalsawieridan warmoadgens ara imdenad danaxarjebs, ramdenadac samomavlo kapitaldabandebas, Tanamedrove sabazro ekonomika efuZneba inovaciebs, inovaciur mewarmeobas. imisaTvis, rom mewarmeebma bazarze konkurencias gauZlon unda hqondeT erTi mxriv, umaRlesi xarisxis saqoneli da meore mxriv, ufro mcire, vidre sxva mewarmeebs, individualuri danaxarjebi. finansuri bazris ZiriTad Sinaars sakmaod kargad gansazRvravs Semdegi mosazreba: finansuri bazrebi es aris meqanizmi, romelic garigebaTa dasadebad erTmaneTs akavSirebs fulis maZieblebsa da maT mflobelebs. SeiZleba iTqvas, rom mTlianobaSi sainvesticio procesi imaTi Sexvedris meqanizmia, vinc fuls sTavazobs (visac droebiT Tavisufali saxsrebi aqvs) da vinc fulze moTxovnas gamoTqvams (visac fulze aqvs moTxovna). es ori mxare, rogorc aRvniSneT, erTmaneTs xvdeba safinanso institutebSi an safinanso 517
bazarze. sabazro ekonomikis pirobebSi iseve rogorc safinanso, aseve pirdapiri investiciebi …xorcieldeba fundamenturi principebis safuZvelze. 71. uZravi qoneba erovnuli ekonomikis ganviTarebis qvakuTxedia. uZravi qonebis problemebi jer kidev erTi saukunis win niko nikolaZis mier iqna wamoweuli, Tumca qarTuli ekonomikuri mecnierebisaTvis igi dResac yamiria. aucilebelia davadginoT ra qonebis patronebi varT. ra dReSia qarTuli miwa, rogorc uZravi qoneba. misi gasxvisebis pirobebi ucxoelebze da miwis konsolidaciis aucilebloba dRes. dasadgenia uZravi qonebis Sefasebis kriteriumebi da igi mosayvania SesabamisobaSi saerTaSoriso normatiul aqtebTan.
# avtori/
avtorebi
statiis saTauri, Jurnalis/krebu- lis dasaxeleba
Jurnalis/ krebulis nomeri
gamocemis adgili, gamomcemloba
gverdebis raodenoba
72 yuraSvili g. quTaTelaZe r., beriZe T.
konkurenciuli upiratesobebi samkurnalo turizmSi
VsaerTaS. samecniero- praqtikuli konferencia, S. rusTavelis saxelmwifo universiteti; aWaris ar turizmisa da kurortebis departamenti
q. baTumi 3
73
yuraSvili g. beriZe T. bibiCaZe d.
reklama - turizmis ganviTarebis strategiis mniSvnelovani faqtori
V saerTaSoriso samecniero-praqtikuli konferencia, S. rusTavelis saxelmwifo universiteti; aWaris ar turizmisa da kurortebis departamenti
q. baTumi 4
74
yuraSvili g. n. gegenava
damwyebi da axalgazrda firmebis ekonomikuri Sefaseba
stu, saqarTvelos sainJinro akademia, meore saerTaSoriso ekonomikuri konferencia
q. Tbilisi 4
518
75 yuraSvili g.
saqarTvelo msoflio finansur integraciaSi Tsu, q. Tbilisi 3
76
yuraSvili g. n. bolqvaZe eleqtronuli komunikaciis – internetis xelmisawvdomoba saqarTveloSi stu, Jurnali „socialuri ekonomika“ N5 q. Tbilisi 4
anotaciebi
72.turizmis ganviTarebis aucilebloba gverds ver auvlis qveynis politikuri viTarebis gaumjobesebis sakiTxebs. samkurnalo turizmi saqarTvelos ekonomikis erTerT mniSvnelovan konkurentunarian biznesad SeiZleba iqces im samkurnalo resursebis bazaze, rac qveyanas gaaCnia. 74.axalgazrda firmebis Sefaseba ufro rTulia, vidre mdgradebis, magram vamtkicebT rom Sefasebis mTavari principebi ucvleli rCeba. axalgazrda dadamwyebi firmebis Sefaseba aris misi saqmianobidan mosalodneli fuladi nakadebis Semcirebuli Rirebuleba. 75.meoce saukunis bolodan kapitali umetesad miemarTeba ganviTarebuli da liberaluri Rirebulebebis matarebeli qveynebisaken, maSin roca adre tendencia sxvagvari iyo. kapitalis eqsportis geografiis cvlileba, erTis mxriv, dakavSirebulia kapitalis mimRebi dargebis cvlilebasTan. dResdReobiT Camoyalibda sami ZiriTadi regioni, sadac koncentrirebulia saerTaSoriso bankebi - aSS, dasavleT evropa da samxreT-aRmosavleT azia. 76.dRes msoflios mTavrobebma aqtiurad daiwyes internetis saSualebiTmoqalaqeebTan komunikaciis danergva da rac mTavaria, xelisuflebebis angariSvaldebulebis gasazrdeladaqcenti keTdeba maTi saqmianobisdetaluri informaciis xelmisawvdomobaze.
ა) saqarTveloSi
# momxsenebeli/ momxseneblebi moxsenebis saTauri forumis Catarebis dro da adgili
519
1 Георгий Малашхия
Институты как ведущие акторы трансформации социума Тбилиси, 17-18 октября
2
Гуманность экономического поведения - ключевая проб- лема обновления общественной жизни Батуми, 17-18 3 paata koRuaSvili qarTvelTa kvebis sistema da xasiaTi baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universiteti, V saeTaSoriso samecniero- praqtikulo konferencia _ turizmi: ekonomika da biznesi 5-6ivlisi, baTumi – xixanis xeoba 2014. 4 paata koRuaSvili gadawyvetilebis miRebis principebi servis menejmentSi baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universiteti, V saeTaSoriso samecniero- praqtikulo konferencia _ turizmi: ekonomika da biznesi 5-6ivlisi, baTumi – xixanis xeoba 2014. 5 paata koRuaSvili servisuli menejmentis Tanamedrove problemebi baTumis saxelmwifo sazRvao akademia I regionuli simpoziumi _ `sakruizo turizmi – msoflio gamocdileba da ganviTarebis perspeqtivebi Savi zRvis regionSi~, 30 aprili, 2014 weli. 6 paata koRuaSvili lojistikuri koncefciebi da maTi gamoyeneba saqarTvelos praqtikaSi baTumis saxelmwifo sazRvao akademia I regionuli simpoziumi _ `sakruizo turizmi – msoflio gamocdileba da ganviTarebis perspeqtivebi Savi zRvis regionSi~, 30 aprili, 2014 weli.
520
7 paata koRuaSvili kooperacia- sofladkrizisis daZlevis yvelazeefeqturi gza Tsu, paata guguSvilis ekonomikis instituti, institutis daarsebidan 70-e wlisTavisadmi miZRvnili saerTaSoriso - praqtikuli konferencia _ `ekonomikisa da ekonomikuri mecnierebis ganviTarebis aqtualuri problemebi~, 27-28 ivnisi, 2014.
8 paata koRuaSvili aSS soflis meurneobis gakveTilebi quTaisis universiteti saerTaSoriso samecniero-praqtikuli konferencia, `ekonomika, turizmi da sainformacio teqnologiebi~,8-9 noemberi, quTaisi-2014. 9 paata koRuaSvili saxelmwifo valdebulia daxmareba gauwios glexobas meore saerTaSoriso samecniero ekonomikuri konferencia, Temaze:,,erovnuli ekonomikis ganviTarebis modelebi: guSin, dRes, xval’’.
10 g. jolia, T. abuaSvili Semoqmedebis ekonomikis warmoSobisa da ganviTarebis mizezebi
Tbilisi, 2014 wlis 17-18 oqtomberi, stu, meore saerTaSoriso ekonomikuri konferencia 11
Ddali sexniaSvili organizaciis adamianuri resursebis swavlebisa da ganviTarebis saWiroebis gansazRvris aqtualuri meTodebi II saerTaSoriso ekonomikuri konferencia „erovnuli ekonomikis ganviTarebis modelebi: guSin, dRes, xval“, 17-18 oqtomberi, Tbilisi 12 Eelene menabde-jobaZe
turizmis roli qveynis socialur-ekonomikur ganviTarebaSi baTumi – xixanis xeoba, 5-6 ivlisi 521
13 elene menabde-jobaZe msoflio finansuri krizisi ekonomikuri koncefciebis ganviTarebis konteqstSi Tbilisi, 17-18 oqtomberi 14 lia kvaracxelia, nino abesaZe
sakurorto-rekreaciuli resursebi da samkurnalo turizmi ganviTareba saqarTveloSi
saerTaSoriso samecniero praqtikuli konferencia turizmSi, baTumi, 5-6 ivlisi, 2014w. 15 lia kvaracxelia, daTo qarazaniSvili
mimarTulelbebi meore saerTaSoriso ekonomikuri konferencia - IEC
2013 ,,erovnuli ekonomikis ganviTarebis modelebi: guSin, dRes da xval“
17-18 oqtomberi, 2014 w. Tbilisi, saqarTvelo, teqnikuri universiteti.
16 lia kvaracxelia, guliko yuraSvili,
sainJinro fsiqologis da ergonomikis miznebi
saerTaSoriso samecniero praqtikuli konferencia- globalizacia da statistika , 23-24 oqtomberi, Tsu, Tbilisi 2014w.
17 lia kvaracxelia teqnikuri universitetis biznes inJineringis fakultetis asocirebuli profesori
samkurnalo turizmis politika saqarTveloSi
“saerTaSoriso biznes forumi-anaklia 2014” 18 Nnazi WikaiZe Mmedea kurtaniZe Mmcire da saSualo biznesSi inovaciuri menejmentis ganviTarebis Mmeore saerTaSoriso ek.konferencia:,,erovnuli ekonomikis ganviTarebis
522
sistema, rogorc funqcionirebis efeqturobis amaRleba modelebi:guSin,dRes,xval ”.
2014 w. 17-18 oqtomberi stu
19 a.
gvaruciZe inovaciuriprocesebissaxe lmwiforegulireba da marTvisstrategiasabazro urTierTobaTapirobebSi. meoresaerTaSorisosamecni erokonferenciis ,,erovnuliekonomikisganvi Tarebismodelebi: guSin, dRes, xval~ masalebi. Jurn. biznesinJineringiNN 3. 2014w. 14 gv.
20 revaz Sengelias
investiciebis roli turistuli biznesis ganviTarebaSi 0.8 n.T (11 gv.) V saerTaSoriso samecniero-praqtikuli konferencia ,,turizmi: ekonomika da biznesi“ 5-6 ivlisi, 2014 weli baTumis SoTa rusTavelis saxelmwifo universiteti 21
revaz Sengelias J. wiklauri investiciebi da maTi roli turizmis ganviTarebaSi 0.8 n.T (11 gv.) I regionuli simpoziumi, “sakruizo turizmi – msoflio gamocdileba da misi ganviTarebis Aanotaciebi 1. institutebi rogorc sociumis transformaciis wamyvani aqtorebi. sazogadoebis cxovrebis kardinaluri cvlilebaTa obieqturi mizezebis
analizTan erTad, naCvenebia socialuri institutebis, maT Soris saxelmwifos, samoqalaqo seqtoris, kulturis, adamianTa adaT– Cvevebis, tradiciebisa da fsiqoligiuri faqtorebis roli sociumis transformaciis procesSi; gamoTqmulia moszrebebi aRniSnuli institutebis efeqtianad gamoyenebis irgvliv saqarTvelos sinamdvileSi. 2. ekonomikuri qcevis humanuroba – sazogadoebis cxovrebis ganaxlebis
523
sakvanZo problemaa. gansazRvrulia adamianTa ekonomikuri qcevis humanurobis arsi, mocemulia misi ZiriTadi maxasiaTeblebi. dasabuTebulia cxovrebis gaumjobesebisaTvis ekonomikuri qcevis humanizaciis aucilebloba da mniSvneloba; Camoyalibebulia adamianTa qcevis humanizaciis mimarTulebebi da gzebi. 3-9. prof. paata koRuaSvilis mier 2014 wels konferenciebze gakeTebuli moxsenebebi ZiriTadad mieZRvna miwisadmi saxelmwifos damokidebulebis sakiTxs, mis maregulirebel kanonmdeblobas, am sferoSi saerTaSoriso gamocdilebas. Aramdenime Sroma mieZRvna sasoflo-sameurneo kooperaciis mniSvnelobasa da misi kanonmdeblobis srulyofas, sasoflo-sameurneo warmoebis ganviTarebis strategiis problemebs.Aaseve, agraruli politikis, sasyrsaTo usafrTxoebis, turizmisa da servisuli menejmentis problemebs, agraruli warmoebis sxva mniSvnelovan sakiTxebs. 10. sazogadoebis ganviTarebis kvalobaze icvleba erovnuli meurneobebis prioritetebi, adamianTa dasaqmebis sferoebi da konkurentunarianobis Sefasebis parametrebi. XX-XXI saukuneebis mijnaze ganviTarebul samyaroSi wina planze wamoiwia SemoqmedebiTma saqmianobam, romelic gulisxmobs yvelafrisadmi SemoqmedebiT midgomas, axali ideebis danergvas, inovaciur ganviTarebas. TandaTan ikveTeba SemoqmedebiTi ekonomikisaTvis damaxasiaTebeli Taviseburebebi, izrdeba am sferoSi dasaqmebulTa raodenoba da viTardeba SemoqmedebiTi industriis bazrebi. wesrigdeba urTierToba kulturas, biznessa da sazogadoebas Soris. 11. Tanamedrove ekonomikaSi Cndeba sruliad axali faqtorebis aRricxvis aucilebloba, rogoricaa: adamianuri resursebis Sesabamisoba organizaciis grZelvadian ganviTarebasTan, bazris cvalebad moTxovnilebebTan da biznes- garemosTan maTi moqnilad adaptirebis unari. aseTi midgomisas, swavlebis saWiroebis diagnostika, miznebis naTeli formulireba da swavlebis gegmis Sedgena, programis SerCeva da saswavlo modulebis Tanamimdevroba xdeba organizaciis adamianuri resursebis marTvis saerTo procesis nawili. naSromSi informaciis Segrovebis yvelaze naklebad gavrcelebuli, magram xelmisawvdomi da amave dros, saimedo wesebia ganxiluli. personalis swavlebisa da ganviTarebis diagnozi saSualebas iZleva Camoyalibdes momavali swavlebis miznebi, raTa dasabuTebulad SeirCes Sesabamisi programebi da investiciebis saTanado moculoba. 12. moxsenebaSi aRniSnulia, rom qveynis ekonomikaze turizms sasikeTo gavlena 524
mxolod maSin eqneba, roca igi kompleqsurad da yovelmxriv viTardeba da am qveynis mizani araa misi ekonomikis gadaqceva momsaxurebis ekonomikad. turizmis efeqtianobas imTaviTve ganapirobebs misi ganviTareba qveynis mTeli socialur-ekonomikuri kompleqsis, yvela dargis paralelurad da maTTan მჭიდრო kavSirSi. saqarTveloSi turizmis ganviTarebis saerTo ekonomikuri mizani aris am seqtoridan miRebuli Semosavlebis zrda, rac xels Seuwyobs qveynis mosaxleobis keTildReobis amaRlebas maTi dasaqmebisa da Semosavlebis zrdis meSveobiT. am miznis miRweva SesaZlebelia mxolod turistebis ricxovnobisa da maT mier saqarTvelos teritoriaze gaweuli danaxarjebis zrdiT. Ees swored is mniSvnelovani momentia, rac sasurvelia gaiTvaliswinos yvela turistulma sawarmom saqmianobis organizebis procesSi. ara-erT qarTvel avtors saamisod
Zalian perspeqtiulad esaxeba CvenSi agroturizmis ganviTareba.Amisi dadebiTi socialuri elementia soflis adgilobrivi mosaxleobis dasaqmeba turistuli momsaxurebis sferoSi. 13.
moxsenebaSi aRniSnulia, rom Tanamedrove pirobebSi ekonomikuri ganviTarebis modelis Zieba, gansakuTrebiT aqtualuri, 2008 wlis krizisis Semdeg gaxda. am problemas uamravi naSromi mieZRvna, magram samwuxarod raime radikaluri mosazreba jer-jerobiT cnobili ar aris. arsebuli globaluri krizisi msoflio finansuri sistemis radikaluri reformis aucileblobis naTeli dadasturebaa. ganxilulia ekonomikur SexedulebaTa da koncefciaTa aRmocenebis pirobebi da mizezebi, kavSiri msoflio ekonomikur krizisebTan. naCvenebia ekonomikuri Teoriis ganviTarebis daaxloebiT 40-wliani cikluroba XIX saukunis dasasrulidan dRemde. aRniSnulia, rom informaciuli epoqis Tanamedrove etapze ganviTarebis axal ciklur fazaze gadasvlis realobis winaSe vdgavarT da Tanamedrove ekonomikuri Teoria axali samecniero revoluciis zRvarzea. msoflio ekonomikuri krizisi grZeldeba. misi daZlevis receptebis umetesoba teqnologiuri inovaciebisa da e.w ,,mkacri politikis“ farglebSi Tavsdeba da iSviaTad asaxavs am or mimarTulebas Soris bunebrivad arsebul winaaRmdegobebs. 14.
samkurnalo turizmis xvedriTi wili msoflio turizmis industriaSi yovelwliurad izrdeba. msoflio bankis monacemebiT 2010 w samkurnalo turistul industriSi finansurma brunvam 60 miliardi dolari da 30%-iani ekonomikuri zrda aCvena, maSin rodesac msoflio turizmis industria mTlianobaSi izrdeba wliurad saSualod 4% - 5% -iT. 2010 w. msoflios sxvadasxva samkurnalo kurortebze isvenebda 100 milionze meti adamiani.
2013 wlisTvis varaudoben, rom turizmis industriaSi finansuri brunva gaizrdeba 100 miliard dolaramde. samkurnalo turizmis ZiriTadi niSan-Tviseba imaSi mdgomareobs, rom mas gacilebiT didi Semosavlis motana SeuZlia qveynisTvis, vidre turizmis sxva saSualebebs. Tanamedrove pirobebSi bunebrivi saSualebebiT mkurnalobasa da profilaqtikas gacilebiT met yuradRebas eTmoba, vidre medikamentur mkurnalobas. samkurnalo kurortebze turistebi itareben samkurnalo 525
Terapias, amasTan isveneben, ecnobian qveynis kulturas, tradicias da a.S. 15. qveynis ekonomimikuri ganviTrebis ZiriTad mimarTulebas safuZvlad udevs sazogadoebrivi warmoebis intensifikacia da efeqtianobis amaRleba. mecnierulteqnologiuri revolucia, romelic axdens warmoebis yvela dargis gardaqmnas, zemoqmedebs sazogadoebrivi cxovrebis yvela mimarTulebaze. ergonomika aris mecniereba, rolis mizania Seiqmnas optimaluri sistema: "adamiani-manqana" - biologiis, fiziologiis, funqcionaluri anatomiis, fsiqologiisa da teqnikur mecnierebaTa Tanamedrove miRwevebis daxmarebiT, gamoinaxos Sromisa da yofa-cxovrebis yvelaze ufro komfortuli pirobebi; ergonomika kompleqsurad Seiswavlis individis funqciur SesaZleblobebs teqnikur saSualebaTa gamoyenebasTan dakavSirebul saqmianobaSi. samuSao adgilis proeqtirebisas e–is
specialistebi eyrdnobian codnas adamianis anatomiasa da Sromis nayofierebaze imisTvis, rom man maqsimaluri TviTgaRebiTa da janmrTelobisTvis minimaluri danakargebiT imuSaos. disciplina agreTve cnobilia adamianuri faqtoris saxelwodebiT. 16.
adamianis teqnikasTan urTierTobis problema jer kidev XIX s-Si warmoiSva, XX s. dasasruls ki man fundamenturi mecnieruli da praqtikuli mniSvneloba miiRo. teqnikuri garemos usafrTxoeba aris Tanamedroveobis globaluri problema. kataklizmebi, avariebi, ekologia da a.S. iwvevs adamianTa msxverpls, sicocxlis xangrZlivobis Semcirebas, ganukurnebel daavadebabs, zians ayenebs bunebas. sainJinrio fsiqologiisa da ergoekonomikis warmoSobisa da ganviTarebis analizi saWiroa daviwyoT pirvel rigSi a.S.S. gamocdilebiT. swored aq Caisaxa da ganviTarda is disciplinebi, romlebmac ganapiroba samamulo inJineruli fsiqologiisa da ergonomikis realizacia. es ukavSirdeba a.S.S-Si samrewvelo teqnikis da adamianuri-teqnikuri disciplinis kompleqsur daCamoyalibebas. 17.
samkurnalo turiuzmis dargis ganviTarebaSi gansakuTrebul rols Seasrulebs samkurnalo mineraluri wyali lugela. saqarTveloSi gvxdeba TiTqmis yvela tipis mineraluri wyali, magram “lugela”-s Tavisi rTuli qimiuri Semadgenlobis mixedviT, rogorc unikalurs mTels msoflioSi, gansakuTrebuli adgili uWiravs. lugela warmoadgens maRali mineralizaciis (45-60 gr/dm³) kalci-qloridis 7-9%-ian bunebriv medikaments. literaturaSi jerjerobiT cnobili ar aris iseTi rTuli Semadgenlobis mineraluri wyali, rogoric lugelaa. igi 2001 wlidan registrirebulia saqarTvelos jandacvis saministroSi, rogorc samkurnalo preparati (Sps “Surumbu”). “lugela” warmoadgens gamWvirvale xsnars, minarevebis gareSe, usunos mware gemoTi, Camosxmulia saTanado etiketi. “lugela”-s samkurnalo Cvenebebia, paraTireoduli jirkvlebis funqciuri ukmarisoba, sasunTqi organoebisa da limfuri jirkvlebis tuberkulozi, alergiuli daavadebebi - sxvadasxva eTiologiiT, raqiti, Sardgamomyofi organoebis davadebebi, sisxldenebi,
526
tetania, spazmofilia, motexilobebi, kanis zogierTi daavadebebi da anTebiTi xasiaTis ginekologiuri daavadebebi. 18.
Download 7.06 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|