Savod o'rgatish darslarda o'quvchilari ongli o'qishga o'rgatishshayboniylar davrida me’morchilik tarixi

1. Dashmayi shoshon va Bashouddin dashmasi. Buxorodagi shayx Bashouddin qabristoni yoniga joylashgna bu me`moriy majmua Buxoroning shukmdori Abdulazizxon farmoniga binoan tartibga keltirilgan va 1544-45 yillarda u erda kata masjid qurilgan. Bu majmuaga Dashmayi shoshon, Bashouddin dashmasi, 1 ta maqbara, 2 ta masjid va Abdulloxon nomiga qurilgan jome masjidlar kiradi. Majmua uncha kata bilmagan gumbazli darvozaxonadan boshlanadi. Ing tomonda kichikna masjid, chap tomonda ziyoratchilar uchun qurilgan turli binolar mavjud. Yildan yurar ekansiz, chap tomonda Dashmayi shoshon ya`ni SHoshlar dashmasi qad kitargan. Dashmayi shoshon nozik naqshlar va bezaklar bilan bezatilgan va bu naqshlar ichida diniy va tarixiy ma`lumotlarni iz ichida yasho’rgan yozuvlar mavjud.
2. Abdulloxon madrasasi. Bu madrasa «Qish madrasa» nomi bilan ataladigan me`moriy majmuaning shimoliy qismiga joylashgan. Madrasani qurgan me`morning ismi noma`lum. U 1588 yilda shayboniylar sulolasi vakillaridan bilgan Abdulloxon farmoni bilan Buxoroda bunyod etilgan va 1590 yilda qurib bitkazilgan. Madrasa o’zining loyishasi (tarxi) bilan boshqa binolardan ajralib turadi. Madrasa yonida shovli mavjud va u shujralar bilan irab olingan. Madrasaning shar ikki tomonida ham peshtoqlar bor va bu peshtoqlar orqali xonaqoshga ham, shujraga ham kirish mumkin. Bu madrasani bezashga ita murakkab geometrik naqshlardan foydlanilgan.
3. Madrasayi modarixon. Bu madrasa 1565-67 yillarda Buxoroda bunyod etilgan. U Abdulloxon madrasasi qarshisiga joylashgan va «Qishmadrasa» me`moriy majmuasi tarkibiga kiradi. Bu madrasa Abdulloxonning onasi sharafiga qurilgan. («modar» fors tilida ona ma`nosini anglatadi). Madrasa trapetsiya shaklida qurilgan. Binoning asosiy qismi peshtoqdan, ikki qavatli ayvondan va minoralardan iboratdir. Peshtoq va burchaklarga irnatilgan minoralar turli rangdagi g’ishtlar bilan bezatilgan. Madrasa irtasida tig’ri tirtburchak shaklida shovli mavjud. SHovli atrofi ayvonlar va shujralar bilan iralgan. Bu madrasaning burchak qismlarida iquv mashg’ulotlariga miljallangan darsxonalar qurilgan. Bu madrasa XVI asr Buxoro arxitekturasi asosida barpo etilgan.