Savol va topshiriqlar: Tilshunoslik fani nimalarni o‘rganadi?

10.O‘zbek tilida qanday lahjalar mavjud va ular qanday belgilarga ega?

O’zbek adabiy tili mavjud 3 ta lahjalardan bittasiga: qarluq-chigil-uyg’ur lahjasiga tayanadi va uning me’yorlarini fonetik jihatdan Toshkent shevasi, morfologik jihatdan Farg’ona shevasi belgilaydi.

11. Tilning jamiyat bilan aloqasi va madaniyat bilan bogʻliqligi nimada?

Madaniyat muayyan bir tarixiy davrda xalq va millatning mehnat, turmush va badiiy sohalarni o’ziga qamrab oluvchi ma’naviy tushunchasidir. Til madaniyat belgisidir.

12. Tilning rivojlanishi nima bilan bogʻliq?

Jamiyat kishilarning tarixan qaror topgan, hamkorlik faoliyatlari majmuidir. Inson jamiyatdan tashqarida yasholmaydi va rivoj topmaydi. Jamiyatning muhim tarkibiy qismlaridan biri tildir. Til rivojlanishining tashqi omillari deganda tilning jamiyat – birinchi navbatda uning madaniyati bilan bog’liq ravishda taraqqiyoti tushiniladi.

13. Tafakkur obyektiv voqelikning tasavvur, tushuncha va muhokamadagi faol in’ikosijarayoni, insonning fikrlash qobiliyati.

14. Tilning tafakkur bilan bogʻliqligi nimada? Til va tafakkur dialektik munosabatda bo’lib, birgalikda rivojlanish qonuniyatiga amal qiladi.

15. Til birliklari va tafakkur birliklari munosabatini tushuntiring.

Tafakkur fikrlash jarayonida egallangan bilim, ko’nikma va tushunchalarga asoslanadi. Tafakkur individual(subyektiv) va ijtimoiy bo’lishi mumkin.