va toksikologik usullardan foydalaniladi.
Natijalar.
Olingan natijalar asosida Temir etishmovchiligi anemiyasi Respublikamiz aholi orasida
ko‘p uchraydi. Shuning uchun 2001 yildan bug‘doy unini temir moddasi bilan boyitish halqaro dasturi
ishlab chiqilgan. Mazkur dastur 2002 yildan boshlab Osiyo Taraqqiyoti Banki orqali Yaponiya halqaro
jamg‘armasi mablag‘lari asosida Markaziy Osiyo davlatlari va Qozog‘istonda temir tanqis kamqonligi
va kasalligi ko‘p tarqalgan xududlarda amalga oshirilmoqda. Xususan, bu dastur O‘zbekistonda
Qoraqalpog‘iston respublikasida, Xorazm, Jizzax, Sirdaryo, Farg‘ona, Tashkent shahri va viloyatlarida 2005
yildan boshlab amalga oshirilgan. Ushbu dasturga asosan temir etishmovchiligi anemiyasi oldini olish uchun
davlat miqyosida oziq-ovqatlarni temir va boshqa mikronutritlar bilan boyitish, ya’ni fortifikatsiyalash;
qo‘shimcha ozuqa tariqasida temir preparatlarini profilaktik miqdorda 2-5 yilgacha berib borish, ya’ni
saplementatsiyalash; ratsional-tartibli ovqatlanish, ovqatlar tarkibida temir moddasini o ‘zlashtirilishi va
so‘rilishini ta’minlash ishlari keng miqyosda amalga oshirildi. Bemorlarga temir saqlovchi dori vositalarini
tavsiya qilinganda uning organizmda so‘rilishiga alohida e’tibor qaratish lozim. Temir preparatlarining
organizmda o ‘zlashtirilishiga yordam beruvchi mis, marganets, molibden, sink, kobalt mikroelementlarini,
askorbin kislota, folat kislota va boshqa biologik faol moddalarni qo‘shib berish muhim ahamiyatga ega. Bu
mikroelementlar temirni organizm tomonidan o ‘zlashtirib olinishida, gemoglobinni biosintezida katemir
etishmovchiligi anemiyasi rol o‘ynaydi va eritropoezni rag‘batlantiradi. Mualliflarning ma’lumotlariga
ko‘ra ham mis, yod, kobalt, marganets va boshqa mikroelementlar temir etishmovchiligi anemiyasini kelib
Do'stlaringiz bilan baham: |
