Сборник задач по дискретной математике. Учебное пособие. Москва: Наука

_{12-13-mavzular. Bul funksiyalarinig normal shakllari (DNSh, KNSh, MDNSh, MKNSh)}
Reja:

1. 
   Formulalarning normal shakllari.
   
2. 
   Diz’yunktiv va kon’yunktiv normal shakllar.
   
3. 
   Formulalarning mukammal normal shakllari.
   

Tayanch iboralar: Elementar kon’yunksiya va diz’yunksiyalar. KNSh. DNSh. To‘g‘ri va to‘liq elementar kon’yunksiya va diz’yunksiyalar. MKNSh. MDNSh. Formulani MKNShga, MDNShga keltirish algoritmi, to‘liq MKNSh va MDNSh. Elementar mulohaza. Mantiqiy amallar. Chinlik to‘plami. Mulohazalar algebrasi. Funksiya. Funksiyalar teng kuchliligi. 0 va 1 saqlovchifunksiyalar. n argumentli funksiyalar soni. Bul algebrasi.

Foydalanilgan adabiyotlar:
1.Тўраев Ҳ.Т., Математик мантиқ ва дискрет математика, Тошкент: Ўқитувчи
нашриёти, 2003, 378 б.
2.Лихтарников Л.М., Сукачева Т.Г., Математическая логика. Курс лекций.
Задачник-практикум и решения, Санк-Петербург: ЛАНЬ, 1999, 286 с.
3. Гаврилов Г.П., Сапоженко А.А. Сборник задач по дискретной математике.
Учебное пособие. Москва: Наука.
4. Искандаров Р.И., Математик логика элементлари, Самарқанд: СамДУ, 1970, 324

Formulalarning normal shakllari
Elementar kon’yunksiya va elementar diz’yunksiya tushunchalari. Turli amaliy masalalarni yechishda mantiq algebrasining ahamiyati kattadir. Jumladan, kontakt va rele-kontaktli sxemalar bilan bog‘liq muammolarni hal qilishda, diskret ravishda ish ko‘ruvchi texnikaga oid masalalarni hamda matematik dasturlashqning turli masalalarini yechishda mantiq algebrasi ko‘p qo‘llaniladi. Mantiq algebrasidan foydalanib amaliy masalalarni hal qilishda esa mantiqiy formulalarning normal shakllari deb ataluvchi yozuvlar katta ahamiyatga egadir.
Oldingi paragraflarda o‘rganilgan teng kuchliliklar yordamida zarur almashtirishlar bajarib mulohazalar algebrasining berilgan ixtiyoriy formulasini turli ko‘rinishlarda yozish mumkin. Masalan, formulani yoki ko‘rinishlarda yoza olamiz. Ushbu paragrafda quyidagi teng kuchliliklardan foydalanib formulalarning normal shakllari o‘rganiladi:
(1)
Formulalarning normal shakllarini o‘rganish jarayonida (1) teng kuchliliklardan tashqari asosiy teng kuchliliklar qatoriga kiruvchi , , , teng kuchliliklardan, ikki karra inkorni o‘chirish qonunidan, yutilish qonunlarini ifodalovchi va teng kuchliliklardan
(2)
teng kuchliliklardan ham foydalanamiz.
Faraz qilaylik, – ch yoki yo qiymat qabul qiluvchi qandaydir parametr bo‘lsin. Quyidagi belgilashni kiritamiz:
.
Ravshanki,

hamda faqat va faqat bo‘lgandagina ch qiymat qabul qiladi.