Семейства компьютеров

Shinalar

Shinalar

Shina bu –bir nechta qurilmalarni birlashtiradigan bir nechta o'tkazgichlar to’plami bo’lib:

• protsessorning ichki shinasi bo'lishi mumkin va ma'lumotlarni ALU ga/dan uzatishga xizmat qilishi mumkin,
• protsessor uchun tashqi bo'lishi mumkin va protsessorni xotira yoki kiritish-chiqarish qurilmalari bilan bog'lashi mumkin (janubiy ko’prik orqali).

Shinalar

Kompyuter shinalari
Barcha bitlarning turi bir xil bo'lganda, masalan, barcha adres bitlari yoki barcha ma'lumotlar bitlari bir xil bo’lganda shinalar sxemalarda oddiy chiziq bilan chiziladi. Ma'lumotlar va/yoki boshqaruv liniyalari yoqilganda qalin chiziqlar ishlatiladi

Shinalar

Shina protokoli – shunday protokolki, shinaning ishlashi va shinaga ulangan barcha qurilmalar, shuningdek boshqa platalar tizim shinasiga mos kelishi uchun ushbu protokolga rioya qilishlari kerak.

Shinalar

Shinaning ishlashi: shinaga ulangan ba'zi qurilmalar faol va shinada ma'lumot uzatishi mumkin, boshqalari passiv va so'rovlarni qabul qiladi.
Faol qurilma boshqaruvchi deyiladi, passiv qurilma bo’sinuvchi deyiladi.

Boshqaruvchi qurilma	Bo’ysinuvchi qurilma	Bajariladigan amal
MP	Xotira	Buyruqlar va ma’lumotlarni o’qish
MP	I/O qurilmasi	Ma’lumot uzatishni tashkil qilish
MP	Soprotsessor	MP dan soprotsessorga komanda uzatish
I/O qurilmasi	Xotira	DMA (xotiraga bevosita murojaat)
Soprotsessor	MP	Soprotsessorning MP dan operandlarni chaqirishi