Seminar mashg’ulotlari bo’yicha o’quv materiallari Mustaqil ta’lim mashg’ulotlari Glossariy Ilova

MAVZU: 16
EMOTSIYA PSIXIK HOLAT VA JARAYON SIFATIDA. HISSIYOT NAZARIYALARI

Quyidagi savollarni mustaqil o‘rganib yozma javob tayyorlash.

Hissiyot va tuygu xaqida tushuncha. Hissiyot kechinmalarining asosiy xususiyatlari. Hissiyot va tuyg’ularning funksiyalari. Hissiyot va tuyg‘ularning asosiy sifatlari va tashqi ifodalanishi. Hissiyotning klassifikatsiyasi. Hissiyotning nerv-fiziologik asoslari.
Muhokama uchun savollar.

1. 
   Hissiyot va tuygu xaqida tushuncha.
   
2. 
   Hissiyot va tuyg‘u funksiyalari.
   

3.Hissiyotning klassifikatsiyasi.
Hissiyot borliqqa, turmushga, shaxslararo munosabatga nisbatan shaxsning subyektiv kechinmalarini aks ettirilish hodisasidir. Shaxs tirik mavjudot bo‘lishi bilan birga jamiyat a’zosi hamdir, shuningdek, yakkahol (individual) inson sifatida tevarak-atrofdagi narsalar va hodisalarga nisbatan munosabatlarini xolisona (obyektiv) aks ettiradi, in’ikos qiladi. Aks ettirish jarayoni favqulodda o‘z ichiga quyidagilarni qamrab oladi: a) shaxsning ehtiyojini qondirish imkoniyatiga egalikni; b) qondirishga yordam beradigan yoki qarshilik ko‘rsatadigan ob’ektlarga sub’ekt sifatida qatnashishni; v) uni harakat qildiruvchi, bilishga intiltiruvchi munosabatlarini va hokazo. His-tuyg‘ular va emotsional holatlar kechishining turli shakllari, ko‘rinishlari nafaqat signal funksiyasini bajaradi, balki ular shaxsning faoliyati, xulq-atvori ustidan boshqaruvchanlik funksiyasini amalga oshiradi. Yuksak hislar bu ma’noda ustuvor rol o‘ynaydi (vijdon hissi, mas’uliyat va vatanparvarlik tuyg‘usi, empatik, ya’ni hamdardlik kechinmalari va boshqalar). Hatto emotsional holatlar, hodisalar, harakatlar shaxsning tana a’zolari o‘zgarishida o‘z ifodasini topadi va ichki hissiy kechinmalarning tashqi alomatlarini aks ettiruvchi muhim ko‘rsatkichi hisoblanadi. Ovoz ohangi, sur’ati, tembri, chastotasi o‘zgarishi, mimika, imo-ishora, pantomimika, organizmning qizarishi, oqarishi, nafas olish va qon bosimidagi beqaror holatlar ixtiyorsiz yoki ixtiyoriy, ongli ravishda kechishi emotsional jabha deyiladi.

“Nima uchun?” organayzerini to‘ldiring

“Nima uchun?” organayzerini to‘ldiring

“SWOT - tahlil” jadvali

Yuksak hislar	Vatanparvarlik
Tarbiyalash	Chalg‘ituvchi obyektlar