Sh. Arzuova 2021 jıl. Telekommunikaciya texnologiyaları baǵdarı 4-kurs studenti Bekbosinov Mırzabek Kengesbay ulınıń

MQIUTda informaciyanı YoEMNH kanalları boylap sizishdan saqlawdıń perspektivalı usılları hám quralları sirasida tómendegilerdi atap kórsetiw kerek:
- frontlar tikligi hám informatsion signallar dárejesi múmkinshiligi barınsha tómenlew bolǵan MQIUT texnikalıq qurallarınıń elementler bazasın tańlaw ;
- MQIUT informatsion kanallarında elektr shınjırlardı talshıqlı -optikalıq liniyalar menen almastırıw ;
- informatsion signallardıń baslanǵısh dáregi bolǵan texnikalıq qurallar túyinlerin jergilikli ekranlastırıw ;
- xabarlardı uzatıw sistemalarınıń informatsion kanallarınıń quramına kriptografik qayta shólkemlestiriw hám qayta islenip atırǵan informaciyanı dáslepki shifrlaw apparatların kirgiziw.
Jasırınsha tıńlaw ushın jınayatkorning ob'ektke kiriwi shárt emes. Zamanagóy qurallar sáwbetlerdi bir neshe júz metrden jasırınsha tıńlaw imkaniyatın beredi. Mısalı, áynekleri jabılǵan bına daǵı sáwbetti 1 km aralıqtan atap kórsetiw imkaniyatın beretuǵın jasırınsha tıńlaw sisteması sınaqtan ótti. Qala sharayatında apparattıń ámel qılıw aralıǵı, yondosh shawqımlar dárejesine qaray, bir neshe júz hám on metrge shekem qisqaradı. Bunday apparatlardıń islew Principi bına daǵı áynektiń dawıs tolqınınan tebranayotgan aynasında lazer nurınıń sawleleniwiniń analizine tiykarlanadı. Bına daǵı áynek áynekleriniń akustikalıq tolqınlardan shayqalıwınan nusqa kóshiriliwi hám 20 ta áynek aynasına bekkemlengen arnawlı apparatlar járdeminde aralıqtan uzatılıwı múmkin. Bunday apparatlar áyneklerdiń mexanik shayqalıwın elektr signalǵa aylantıradı, keyininen olardı radiokanal arqalı uzatadı. Bınadan sırtda jasırınsha tıńlaw oǵada seziwsheń jóneltirilgen mikrofonlar járdeminde ámelge asıriladı. Baǵdarlanǵan mikrofonlar járdeminde jasırınsha tıńlawdıń real aralıǵı 50-100 metrdi quraydı.
Joqarıda aytilganlardan kelip shıǵadıki, sımlı (metall kabellar yamasa talshıqlı -optikalıq kabellar tiykarında ) hám sımsız (radio hám radioreleli, televiziyalıq, joldaslı ) baylanıs kanallarına iye telekommunikatsiya
tarmaqların proektlestiriwde hár qanday xabarlardı uzatıwda yamasa qabıllawda informaciya qawipsizligin támiyinlew máselelerin inabatqa alıw zárúr.