Ш. И. Раззоќов, М. Д. Юнусова turbo pascal алгоритмик тилида дастурлаш касб-ћунар коллеж талабалари учун ўќув ќўлланма


type {1-ички масалани ечиш} var


Download 1.74 Mb.
bet14/96
Sana30.04.2023
Hajmi1.74 Mb.
#1413831
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   96
Bog'liq
Turbo Pascal назария

type {1-ички масалани ечиш}
var {учун}
procedure {баён}
(. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . )
label {2-ички масалани ечиш }
const {учун}
var {баён}
(. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . )
(. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . )
const {N-ички масалани ечиш }
type {учун}
var {баён}
function


4.3.1. Нишона (метка) лар баёни. Нишона бўлими баёнининг умумий кўриниши:
label вергул билан бир-биридан ажратилган нишоналар
Нишона дастурнинг ихтиёрий операторидан олдин келади ва ундан (:) белги билан ажратилади. Нишоналар ўтиш (goto) оператори билан биргаликда ишлатилади.
Мисол,
label 1, аt;
………
goto 1;
………
1:a:=1;
goto а;
………
а: end.
Ўтиш (goto) оператори билан нишоналарга мурожаат дастурда содир бўлмаса, нишоналарни баён этиш, хато ћисобланмаса ћам, маъносиздир. Нишоналарни ва goto операторларини ишлатиш, кўп ћолларда таснифий дастурлаш тамойилига ќарама-ќарши эканлигини айтиб ўтамиз, шунинг учун бу конструкцияларни дастурда ишлатмаслик тавсия этилади.


4.3.2. Турлар баёни. Турлар баёнининг умумий кўриниши:
type
тур идентификатори = тур баёни;
Турбо Паскал турлари тўпламини 2 гурућга бўлиш мумкин:

  • Стандарт турлар;

  • Фойдаланувчи томонидан аниќланган турлар.

Турбо Паскалнинг стандарт турларига ќуйидагилар киради:

  • бутун турлар гурући (Shortint, Integer, Longint, Byte, Word);

  • ћаќиќий турлар гурући (Single, Real, Double, Extended, Comp);

  • булев турлар гурући (Boolean, ByteBool, WordBool, LongBool);

  • символли тур (Char);

  • сатрли тур (String, Pchar)

  • кўрсаткичли тур (Pointer);

  • матнли тур (Text).

ByteBool, WordBool, LongBool ва Pcharлар Турбо Паскалнинг 7-версиясига киритилган янги турлардир.
Фойдаланувчи турлари ќўшимча мавћум (оддий ва таснифли) турлардир, уларнинг тавсифини дастурчи ўзи мустаќил аниќлайди. Бундай турлардан фойдаланиш дастурига ќўйилган масалани олдинроќ ва аниќроќ баён этишга имкон беради, компиляторга эса синтаксис хатоларни текширишда ва яна ћам самарали машина кодини ћосил ќилишда кўпроќ ахборот етказади.
Фойданувчи турларига ќуйидагилар киради:

  • санаб ўтиладиган турлар;

  • интервал турлар;

  • кўрсаткич турлари (стандарт Pointer туридан бошќа);

  • таснифли турлар;

  • процедурали турлар.

(Турбо Паскал тилида ишлатиладиган барча турларнинг батафсил тавсифини VI ва IX бобларда берамиз).
4.3.3. Ўзгармаслар баёни.
Ўзгармаслар оддий ва турдошлаштирилган бўлиши мумкин .
Оддий ўзгармаслар баёнининг умумий кўриниши:

Download 1.74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling