insoniy tuyg'ulami ham pisand qilmadi, yo‘ldagi to'siqlar nimaning
evaziga olib tashlanishining u uchun ahamiyati yo'q.
30- yillarda yozilgan ko'plab asarlari shoirning Rossiyadagi
krepostnoylik muammosiga munosabatini aks ettiradi. («Goryuxin
qishlog'i tarixi»). 1833- yili Pushkin Rossiya tarixida chuqur iz qoldirgan
Pugachev qo'zg'oloni bo'lib o'tgan yerlarga sayohat qiladi, u haqidagi
hikoyalar, qo'shiqlami yig'adi. Shu tariqa «Pugachev tarixi» asari
vujudga keladi Dehqonlar qo'zg'oloni mavzulari «Dubrovskiy» (1832—
1833), «Kapitan qizi» (1833—1836) asarlarida ham aks etadi.
«Dubrovskiy» asari asosida sarguzasht sujeti yotadi. Boy, shafqatsiz
Troyekurov bilan kambag'allashib qolgan Dubrovskiylar xonadonining
yosh merosxo'ri Dubrovskiy о ‘rtasidagi ziddiyat sujetni harakatlantiradl
Dubrovskiy xo'rlangan otasi uchun qasos oladi. Bu yerda romantik
muhabbat mojarosini ham kuzatish mumkin. Dubrovskiy va uning
ashaddiy raqibining qizi o'rtasida muhabbat paydo bo'ladi, uning yakuni
esa baxtsiz yechim topadi. Dubrovskiyning fransuz tili muallimi
qiyofasida troyekurovlar xonadonida yashashi ham avantyuristik asarlar
sujetini yodga soladi. Ayni paytda o'z xo'jasi uchun qo'zg'olon
ko'targan dehqonlarning hayotiy obrazi, qo'zg'olonning dahshatli
manzarasi haqqoniyligi, jonliligi bilan maftun qiladi.
Romantik elementlarga boy, bir qarashda ikki yoshning ishqiy
sarguzashtlari haqida hikoya qiluvchi «Kapitan qizi» qissasida Pugachev
qo'zg'olonining bevosita, realistik tasvirmi ko'ramiz. Shoir qo'zg'o
lonning shafqatsiz, xunrezlik mohiyatini rad etadi, Pugachev harakatini
oqlamaydi. Biroq hayot haqiqatiga sodiq shoir qo'zg'olon sardorining
qiyofasini muhabbat bilan bo'lmasa ham, uni tushunib, tabiatidagi
Do'stlaringiz bilan baham: |
