Sh. X. Xushmurodov atom yadrosi va zarralar fizikasi

Ni


I 40

1

o'

20

с

12 16 20 24 Ey MeV

(5.9-rasm).
Rezonans egri chiziq katta kenglikka ega bo‘lib, maksimumi yadroning nuklonlar soniga qarab quyidagicha o‘zgaradi:

ya’ni rezonans egri chizig‘ining maksimumi og‘ir yadrolar uchun kichik energiya tomon siljib boradi. Rezonans egri chizig‘ining yarim balandligiga mos keluvchi kenglik juda katta (2 — 8 MeV) bo‘lgani uchun bu hodisa gigant rezonans nomini oldi.

Gamma-kvantning yadro tomonidan qamrab olinish jarayonini A.B.Migdal va Goldxaber, Tellorlar tushuntirib berdilar. Gamma-kvant elektromagnit toMqin boMganligi uchun yadro bilan ta’sirlashayotgan bu elektromagnit toMqin elektr maydon kuchlanganligi tomonidan barcha protonlarga elektrostatik kuch bilan ta’sir etadi va ularni neytronlarga nisbatan siljishga olib keladi, proton va neytron orasida tortishuv kuchlari mavjudligi tufayli neytronlarga nisbatan siljigan protonlar muvozanat holatiga tomon qaytadi va yadro mexanik sistemaning davriy harakatini eslatadigan dipol va kvadrupol xarakterdagi tebranishlar hosil qiladi.
Yadroning uyg‘onish energiyasi 10 MeVva undan katta bo'lganda dipol tebranish ehtimolligi kvadrupol tebranishlarga qaraganda katta boMadi. Dipol tebranishlar natijasida yadro qutblanadi. Yadrodagi bu dipol tebranishlar

chastotasi mexanik sistemanikiga o‘xshashligidan foydalanib