1922 yil 5 sentyabrda Mustafo Kamol Otaturk Turkiyaning Sharqiy Frakiyaga Britaniya qo‘shinlari o‘z pozisiyalarini saqlab qolishlari kerakligi to‘g‘risida qaror qabul qilgan va Turkiyaga ultimatum qo‘ygan. 19 sentyabrda Buyuk Britaniya Konstantinopol va Frakiyadagi turklarning talablarini rad etgan. Ammo Fransiya, Yugoslaviya, Italiya va Britaniya dominionlari yangi urushga qarshi chiqqan. Fransiya Bosh vaziri Raymond Puankare turklarni neytral hududni hurmat qilishga o‘tkazilishini talab qilganlar, Mustafo Kamol 29 sentyabrda Mudanyani o‘tkazish joyi sifatida ko‘rsatib, bunga rozi bo‘lgan. Ayni vaqtda, Britaniya Vazirlar Mahkamasi Sharqiy Frakiyani turklarga berishga qaror qilgan. 1922 yil 3 oktabrda muzokaralar bo‘lib o‘tgan. Natijada, 11 oktyabrda Mudan 1922 yil 3 oktabrda muzokaralar bo‘lib o‘tgan. Natijada, 11 oktyabrda Mudan sulhi imzolangan va 13 oktyabrda greklar barcha shartlarga rozi bo‘lgan. Sulh shartlariga ko‘ra: yunon qo‘shinlarining 15 kun ichida Sharqiy Frakiyani Marisa daryosi va grek qo‘shinlari olib chiqib ketilganidan 30 kun o‘tib, bu yerda turk fuqarolik hokimiyatining o‘rnatilishi; tinchlik shartnomasi tuzilgunga qadar Sharqiy Frakiyada 8 mingdan ortiq bo‘lmagan miqdordagi turk jandarmasining saqlanishi kerakligi kelishib olingan. Tomonlar o‘rtasidagi yakuniy kelishuv 1922 yil 21 noyabrdan 1923 yil 24 fevralgacha va 1923 yil 23 apreldan 24 iyulgacha bo‘lib o‘tgan Lozanna konferensiyasida ishlab chiqilgan, bu esa Lozanna shartnomasining imzolanishiga olib kelgan. Tomonlar o‘rtasidagi yakuniy kelishuv 1922 yil 21 noyabrdan 1923 yil 24 fevralgacha va 1923 yil 23 apreldan 24 iyulgacha bo‘lib o‘tgan Lozanna konferensiyasida ishlab chiqilgan, bu esa Lozanna shartnomasining imzolanishiga olib kelgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |