Shaxsning o‘zini-o‘zi rivojlantirib borishining turmush madaniyatining yuksalishidagi ahamiyati


boshqa mamlakatlarning tajribasi va b


Download 0.63 Mb.
bet2/2
Sana21.01.2023
Hajmi0.63 Mb.
#1106343
1   2
Bog'liq
iste\'mol madaniyati

boshqa mamlakatlarning tajribasi va b
tovarlar va xizmatlarning real bozor narxlari;
aholining ijtimoiy himoyalanishini ta'minlashga doir davlatning moliyaviy imkoniyatlari;
inson salomatligini saqlash va hayotiy faoliyatini ta'minlash uchun zarur bo‘lgan eng kam iste'mol hajmlari hamda tovarlar va xizmatlar ro‘yxati bo‘yicha ilmiy tavsiyalar;
ijtimoiy-iqtisodiy omillar: oilalarda oziq-ovqat mahsulotlari, nooziq-ovqat tovarlari va xizmatlarning haqiqatda iste'mol qilinishi; barcha guruhdagi aholining ehtiyojlari, ularning daromadi darajasi va b.;
demografik omillar: oilalar katta-kichikligi va tuzilishi, aholining tarkibi va jins-yosh tuzilmasi va b.;

Ehtiyojlarning sub’ektlariga ko’ra turlari


Umum jamiyatehtiyoji - bu mamlakat miqyosida, qolaversa yer shari miqyosida insonlarning bir butun bo’lib tarkib topgan ehtiyojlaridir. U o’z ichiga birinchidan, barcha turdagi individual va guruhiy ehtiyojlarini olsa, ikkinchidan jamiyatni yaxlit organizm sifatida yashab turish uchun zarur ehtiyojdir. Bularga tabiiy resurslarni asrash, mudofaa, jamiyatni boshqarish va hokazolarni kiritish mumkin. Jamiyatning ehtiyoji turli ijtimoiy toifa va guruhlariga mansub kishilar ehtiyojining yaxlitligi sifatida namoyon bo’ladi.
Guruhiy ehtiyoj - bu oilaviy yoki kishilarning biron maqsadda birlashgan guruhlari (mehnat jamoasi, turli uyushmalar) ehtiyojlari bo’lib, birgalikda yashash, faoliyat yuritish jarayonida vujudga keladigan umumiy ehtiyojlardir.
Individual ehtiyoj har bir insonning ehtiyojini ifodalaydi. U fiziologik ehtiyojlar, sotsial kontaktda bo’lish, o’zining har tomonlama kamol topishiga bo’lgan extiyojlar va boshqalarini o’z ichiga oladi.

Maslau ehtiyojlar piramidasi


Fiziologik ehtiyojlar Asosiy fiziologik ehtiyojlar, ehtimol, sezilarli darajada ravshanki, bizning hayotimiz uchun muhim bo‘lgan narsalar mavjud. Fiziologik ehtiyojlarning ayrimlari quyidagilardan iborat: Ovqat, Suv, Nafas olish, Oziqlanish, havo va haroratni tartibga solishning asosiy talablaridan tashqari, fiziologik ehtiyoj shuningdek, boshpana va kiyim kabi narsalarni ham o‘z ichiga oladi. Maslou shuningdek, ehtiyojlarning ierarxiyasidagi ushbu darajadagi jinsiy reproduksiyani o‘z ichiga oladi, chunki turning omon qolish va targ‘ib qilish zarur.
Xavfsizlik va xavfsizlik talablari Maslouning ehtiyojlari ikkinchi darajasiga ko‘tarilayotganda, talablar biroz murakkablasha boshlaydi. Bu darajadagi xavfsizlik va xavfsizlik talablari birlamchi bo‘layotir. Odamlar o‘z hayotlarida nazorat va tartibni xohlashadi, shuning uchun xavfsizlik va xavfsizlikka bo‘lgan ehtiyoj bu darajadagi xatti-harakatlarga katta hissa qo‘shadi. Ba'zi asosiy xavfsizlik va xavfsizlik talablariga quyidagilar kiradi: Moliyaviy xavfsizlik, Sog‘liq, Baxtsiz hodisalardan va shikastlanishdan himoya, Ish topish, sog‘liq sug‘urtasi va sog‘liqni saqlashni ta'minlash, pul jamg‘armasiga pul berish va xavfsizroq joyga ko‘chish xavfsizlik va xavfsizlik talablariga asoslanadigan harakatlarning misolidir. Birgalikda, ierarxiyaning xavfsizligi va fiziologik darajasi ko‘pincha asosiy ehtiyojlar deb ataladi.
Ijtimoiy ehtiyojlar Maslouning ierarxiyasidagi ijtimoiy ehtiyojlar orasida sevgi, qabul va tegishli narsalar mavjud. Ushbu darajada, hissiy munosabatlarga bo‘lgan ehtiyoj insoniy xatti-harakatga keltiradi. Ushbu ehtiyojni qondiradigan ba'zi narsalarga quyidagilar kiradi: Do‘stlik, Romantik qo‘shimchalar, Oila, Ijtimoiy guruhlar, Jamiyat guruhlari, Cherkovlar va diniy tashkilotlar
Hurmatga sazovor bo‘ling. Maslouning ierarxiyasidagi to‘rtinchi darajadagi minnatdorchilik va hurmatga ehtiyoj bor. Pastki uchta darajadagi ehtiyojlar qondirilganida, hurmat harakatlarning harakatlanishida muhim rol o‘ynashi kerak. Shu nuqtada, boshqalarning hurmat va qadr-qimmatini qozonish uchun tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Odamlar narsalarni amalga oshirishga ehtiyoj sezadilar, keyin esa ularning harakatlarini tan olishadi.Birgalikda, hurmat va ijtimoiy darajalar ierarxiyaning ruhiy ehtiyojlari deb nomlanadigan narsalarni tashkil qiladi.
O‘z-o‘zini rivojlantirish ehtiyojlari Maslouning ierarxiyasining eng yuqori cho‘qqisida o‘zini o‘zi bajarish kerak. Maslouning so‘zlariga ko‘ra, inson qanday qilib insoniyatning to‘liq salohiyatiga erishishi kerakligi haqida gapiradi.
Download 0.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling