Shifrlash usullari Guruh: 651-18 Bajardi: Quralov N

O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va

Kommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi

______________________________________________

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti.

Kriptologiya Kafedrasi.

Kiberxavfsizlik asoslari fani.

MUSTAQIL ISH
Mavzu: Shifrlash usullari
Guruh: 651-18

Bajardi:Quralov N.

Tekshirdi:Fayziyeva D.
Toshkent 2019
Mavzu: Shifrlash usullari

Reja:

Kirish.

Asosiy qism.

1.Simmetrik kripto tizimlarning afzallik va kamchilik tomonlari.

2.Assimmetrik kripto tizmlarning afzallik va kamchilik tomonlari.

Xulosa.

Foydalanilgan adabiyotlar.

Kirish

Kriptografiya – “maxfiy kodlar ” ni yaratish bilan shug’ullanadi. Grek tilidan tarjima qilinganda kriptografiya so’zi “ maxfiy yozuv ” ma’nosini anglatadi. Kriptografiyaning klassik masalasi qandaydir boshlang’ich matnni (ochiqmatnni) qandaydir qoidalar yordamida shifrlangan ko’rinishga o’tkazishdir.

Kriptografiyaning asosiy bo’limlari:

• 
  Simmetrik kalitli kriptografiya;
  
• 
  Ochiq kalitli kriptografiya;
  
• 
  Xesh funksiyalar.
  

Yuqorida nomi keltirilgan gibrid kriptotizimlar kriptografiyaning asosiy bo’limlari asosida amalga oshiriladi. Bugungi kunda gibrid kriptotizimlar ma’lumotlarni shifrlashda keng qo’llaniladi. Gibrid kripto tizim simmetrik va assimetrik kriptotizimlarning birlashmasi hisoblanadi. Ya’ni har ikkala tizimning qulaylik tomonlarini birlashtirishdan iboratdir. Bunda jo’natiluvchi axborotning butunligini saqlashda katta ahamiyat kasb etadi. Quyida girid kriptotizimlar haqida batafsil to’xtalib o’tamiz: u o’zinima, qanday tashkil etiladi, unga misollar va shu kabilar.


Asosiy qism

Kriptografiyada gibrid kriptotizim- simmetrik kalitli kriptotizimning samaradorligi bilan ochiq kalitli kriptotizimning qulayligini birlashtirgan tizimdir. Ochiq kalitli kriptotizimlar qulay hisoblanadi, chunki ular (boshqa foydali xususiyatlar qatorida) ishonchli aloqa qilish uchun jo'natuvchi va qabul qiluvchidan umumiy sirni bo'lishishni talab qilmaydi. Biroq, ular ko'pincha murakkab matematik hisoblashlarga tayanadilar va shuning uchun taqqoslanadigan simmetrik kalitli kriptotizimlarga qaraganda samaraliroq emaslar. Ko'pgina amaliy dasturlarda uzun kalitlarni ochiq kalitli kriptotizimda shifrlashning yuqori qiymati taqiqlanishi mumkin. Bu ikkala kombinatsiyani ishlatib, gibrid tizimlar tomonidan ko'rib chiqiladi.