Yodda tuting. Psixologik tekshirishlarning printsiplari birgalikda o’hllaniladigan har bir konkret psixologik metodning asosini tashkil qiladi.
Psixologiyaning eng khp taro’algan metodlari: eksperiment (tajriba, sinash) kuzatish, suxbat, faoliyat maxsulini o’rganish, biografik metod, anketa metodi, test, sotsiometriya.
Munozarali savol: Eksperiment metodi qanday metod?
Diqqat qiling:
Eksperiment metodi - su’niy xosil qilingan psixologik sharoitda namoyon bhluvchi psixik faoliyatni taxlil qilishdan iborat. Eksperimentator, ya’ni tajriba htkazuvchi psixik faoliyatni o’ziga kerakli xodisasini maxsus tarzda xosil qiladi ‘amda uning namoyon bhlish sharti va xarakterini belgilaydi. Tajriba metodi ikki turli bhladi. laboratoriya ekperimenti, tabiiy eksperiment.
Munozarali savol: Kuzatish metodi qanday metod?
Diqqat qiling:
Kuzatish metodi kishining har kungi faoliyatini odatdagi ‘ayot sharoitlarida taxlil qilishdan iboratdir. Odatga khra kuzatish uzoo’ davom etadi va natijalari xisobga olinadi. Kuzatishlarda xilma-xil ma’lumotlar thplanadi. Ular xarakterlarni, intilishlarni, ishtiyoo’ni, odatlarni va bosho’a xolatlarni o’rganish uchun juda o’ulay xisoblanadi. Lekin shu davrda psixik faoliyatning ayrim kerakli khrinishlarini uchratmaslik ‘am mumkin, kutish kerak, lekin kutish ‘amisha kishining imkoniyati va mao’sadiga muvofio’ bhlavermaydi. Ana shunday xolda bosho’a metodlarga, avvalo eksperimentga murojaat qilinadi. Kuzatish metodining ikkita turi faro’lanadi ob’ektiv va sub’ektiv kuzatish.
Ob’ektiv kuzatish tasho’i tomondan, kuzatilayotgan ob’ektga bilintirilmasdan amalga oshiriladi. Sub’ektiv kuzatish esa bu shaxsning o’z-o’zini kuzatishi bhlib, buni fanda introspektsiya deyiladi.
Munozarali savol: Suhbat metodi qanday metod?
Diqqat qiling:
Su’bat metodi erkin nuto’iy munosabat tufayli olingan kishi psixik faoliyatning xulosasini tekshirish demakdir. Tekshiriluvchi bilan htkaziladigan eksperiment va kuzatish odatda su’bat bilan boshlanadi va yakunlanadi. Su’bat jarayonida topshirio’ning o’iyin tomonlari, tekshiriluvchining tajribaga munosabati va bosho’a xollar aniqlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |