Shzbekiston respublikasi oliy va shrta maxsus taolim vazirligi

IKKINCHI BO’LIM


YOQILG‘I ENERGETIK RESURSLARINI ISHLAB CHIQISH VA ISTE’MOL QILISH. O‘ZBEKISTON ENERGETIKASI


2.1. KO‘MIR SHAXTALARI VA KARZERLARI

Ko‘mir shaxtalari -ko‘mirni yer ostidan qazib olish va transportirovka qiluvchi sanoat elektr motorlarni quvvati 1-3 kvt dan 1250-8800 kvt oralig‘ida bo‘ladi. Ko‘p xolatlarda 380 V, 660 V bilan almashtiriladi 250 kvt va undan yuqorı quvvatli motorlar uchun 6-10kV qo‘llanadi. Ishlash tartibi PKR. Ishlash sharoiti-og‘ir. 1-kategorıyaga bosh ventilyator, bosh ko‘taruvchi, qozonxona, yoritish suv ta’minoti va boshqalar kiradi. Ochiq qazib olinadigan kar’erlar. Elektr energiyani kar’erlardagi asosiy iste’molchilarni ekskovatorlardir. ESh - 14/65 ni quvvati 3516 kvt ni, ESh 80/100 quvvati esa 70 mVtni tashkil etadi. Elektr energiya ekskovatorlarga egiluvchan 6-10 kV kuchlanishli kabellar orqali beriladi, Ekskovatorlarni ish tartibi keskin o‘zgaruvchandir. Ikkinchi kategoriyaga tegishlidir.

2.2. NEFT VA GAZ QAZIB CHIQARISH


Parmalash qurilmalari. Neft va gazni qazib olish uchun burgalashda parmani aylanishi yer ustida joylashgan elektr motorlari (rotorli qazish) turbinali burgalash yoki to‘g‘ridan - to‘g‘ri quduqlarda joylashgan parmani ustiga joylashgan elektr burgalash bilan amalga oshiriladi, Burgalash qurilmalarini asosiy mexanizmlarini quvvati 125-2000 kvt burgalash nasoslariniki 225-1480 kvt.
Burgalash qurilmalarini motorlari quvvatlarini yig‘indisi 10 mvt ga sta- , di. Kuchlanish 660 B. (Elektr burgalashni quvvati 82 - 230 kvt I = 900 - 1650V,G = 50Gs, statorni diametri 215-250 mm, uzunligi 7,5-12m) Neft qazib olish quyidagilar yordamida amalga oshiriladi; 1) tebranuvchi-stanoklar 2) Chuqur tushirilgan markazga intiluvchi elektr nasoslari 3) Kompressorlar
Tebranuvchi stanoklarni quvvati 55 kVt ga yetadi, kategoriya 2, sos = 0,4 -0,7
Elektr nasoslari, diametr 103-123mm uzunligi 4,2-8 m., kuvvati 95 ket gacha, U=300-1000 V, sos =0,57-0,9 , kategoriya 2.
Kompressorlar uchun 220 kvt quvvatli dvigatellar o‘rnatiladi. U=b kv, ishlash tartibi-uzoq davom etuvchi, stansiyaga 16 gacha Kompressorlar va bir qator 55-72 kvt, U=380 V nasoslar o‘rnatiladi.Kategoriya 1.