Sifat so‘z turkumi

qir:

• chopqir = chop + qir, topqir = top + qir

-qur:

• uchqur = uch + qur

-kir:

• o'tkir = o‘t + kir, keskir = kes + kir

-g‘ir:

• olg'ir = ol + g'ir, o'zg'ir = o'z + g'ir

-g‘in:

• ozg'in = oz + g'in, so'lg'in = so'l + g'in

-g‘un:

• buzg'un = buz + g'un, uyg'un = uy + g'un, tuyg'un = tuy + g'un

SIFAT YASOVCHI QO‘SHIMCHALARNING USLUBIY XUSUSIYATLARI

Hech qanday yasovchi qo'shimchalarsiz belgi bildiruvchi so'zlar tub sifatlar sanaladi.
MASALAN: go'zal, xunuk, oq, qora
Yasovchi qo'shimchalar yordamida boshqa so'z turkumlaridan hosil qilingan sifatlar yasama sifat hisoblanadi.
MASALAN: suv so'ziga

• -li qo'shimchasi qo'shish orqali o'zak ifodalagan narsaning mavjudligini, me’yordan ortiqligini (suvli) bildiradi,
• -siz qo'shimchasini qo'shish orqali esa, aksincha, o'zak ifodalagan narsaning yo'qligi yoki me’yordan kamligini (suvsiz) bildiradi.

Sifat yasovchi -li qo'shimchasi -dor, -kor qo'shimchalari va ba- old qo'shimchasi bilan sinonimik munosabatda bo'ladi, shuning uchun birining o'rnida ikkinchisini qo'llash mumkin.
MASALAN:

• go'shtli - go'shtdor
• gunohli - gunohkor
• mazasiz - bemaza

Masalan: yurakli, kuchli so'zlarini bayurak, yurakdor, yurakkor, kuchdor, bakuch, kuchkor deb bo'lmaydi.

lekin doimo ham bir-biri bilan almashtirish mumkin emas.
Sifat yasovchi -siz qo'shimchasi be-, no- old qo'shimchalari bilan sinonimik munosabatda bo'ladi. Shuning uchun ko'pincha birining o'rnida ikkinchisini qo'llash mumkin.