Sifatida Reja: Ijtimoiy munosabatlar sotsiologiyasi

Dyurkgeymning asosiy nazariyalari

Dyurkgeym shu mavzuda ishlashni boshlashidan oldin sotsiologiya bilan shug'ullangan nazariyotchilar uni avtonom intizom deb hisoblamadilar, balki unga organik yoki psixologik yondashuvlar orqali murojaat qilishdi.
Dyurkgeym bu nuqtai nazarni o'zgartirib, aniq ijtimoiy hodisalar mavjudligini va sotsiologiya ularni o'rganadigan fan sifatida qaralishi kerakligini tasdiqladi.
Dyurkgeym uchun ijtimoiy faktlar "harakat qilish, fikrlash va shaxsga nisbatan tashqi his qilish usullari, va shu orqali unga yuklatilgan majburlash kuchiga ega" deb ta'riflangan.
Ushbu ijtimoiy faktlar, uning nazariyasiga ko'ra, har qanday jamiyatda shaxs tug'ilishidan oldin mavjud va shuning uchun uning shaxsiga tashqi. Ular, shuningdek, jamoaviy faktlardir, chunki ular ijtimoiy madaniyatning bir qismi va majburiydir, chunki shaxslar o'sha jamiyatning me'yorlari va qoidalariga binoan ta'lim olishadi.
Frantsuz sotsiologi, shuningdek, jamiyat shaxsning tashqarisida ham, uning ichida ham mavjudligini tasdiqladi, chunki u o'zining qadriyatlari va axloqini ichkilashtiradi va qabul qiladi. Shu sababli ham sotsiologiya uchun birlamchi ta'lim bo'limi uning alohida tarkibiy qismlari emas, balki butun jamiyat bo'lishi kerak.

Mehnat taqsimoti

Kabi bir nechta asarlarida ‘’Ta'lim va sotsiologiya Jamiyatda mehnat taqsimoti” Dyurkgeym birdamlik zamonaviy jamiyatlarda hamjihatlikni saqlashning asosiy elementi ekanligini ta'kidladi.
Ushbu muallif uchun birdamlikning ikki turi mavjud: organik, oilada, do'stlar o'rtasida yoki qishloq jamoalarida paydo bo'ladi va mexanik bo'lib, kompaniyalardagi mehnat taqsimoti tufayli sanoat jamiyatlarida rivojlanadi. Ikkinchisida, tegishli bo'lish hissi kichik guruhlarga qaraganda kamroq.
Shu sababli muallif sanoat jamiyatida yangi ta'lim tizimini amalga oshirish zarurligini ta'kidladi. Bir tomondan, bolalar oilada boshlang'ich ta'limni olishlari kerak edi, global normalar va qadriyatlarni maktablarda o'rgatish kerak edi.
Sotsiolog birdamlik axloqiy haqiqat, uning tashqi mavjudotga ega bo'lishi mumkin emas deb hisoblagan. Uni amalga oshirish uchun qonun va huquq zarur.
Dyurkgeymning yana bir muhim kontseptsiyasi - anomiya tushunchasi, bu atamani u doimiy modernizatsiya natijasida tartibga solinmaganligi sababli ijtimoiy birdamlikning yo'qligi deb ta'riflaydi. Sotsiolog ba'zi bir ma'rifatli faylasuflar tomonidan himoya qilingan ijtimoiy shartnomani ushbu anomiya omillari tarkibiga kiritadi, chunki u tartibni kafolatlamaydi.