Silliq silindirsimon birikmalar


Download 0.62 Mb.
bet3/3
Sana14.12.2022
Hajmi0.62 Mb.
#1001339
1   2   3
Bog'liq
9-Mavzu

Kalibr

Buyumning nominal o‘lchami, mm (180 mm gacha)

Ishchi kalibr

Nazorat kalibri

o‘lcham

og‘ish

o‘lcham

og‘ish

Teshiklar uchun

o‘tkazuvchi tomoni:

Dmin = Z

±H/2

-

-

yangi eskirgan
o‘tkazmaydigan
tomoni:

D -Y
Dmax

±H/2







Vallar

o‘tkazuvchi

Dmax~Z 1

±H,/2

Dmax "Zj

±Hp/2

uchun

tomoni:

=Yj




Dmax qY,

±Hp/2




YAngi
















eskirgan
















o‘tkazmaydigan tomoni:

Dmin

±H,/2

Dmin


































Kalibr-probkalar dastakli mikrometrlar, dastakli skobalar, IG dastakli-tishli boshchalar, optimetrlar bilan o‘lchanadi.


Kalibr-skobalar odatda KMD (uzunlikning chekka o‘lchovlari) bloklari bilan solishtirib gorizontal optimetrlarda o‘lchanadi. Biroq bu uslubda nazorat paytida kalibr-skobaning valga tasiri bilan ziddiyat mavjuddir. Chunki skoba val orqali o‘tayotganida jiddiy shishiruvchi kuchni sezadi, u ponaning ta’siriga o‘xshab, uchlikning o‘lchovchi kuchiga nisbatan ko‘proq bo‘ladi. Valning nominal o‘lchami qanchalik katta bo‘lsa, kalibr-skobaning optimetrda nazorat qilishda olingan aniqligi shunchalik past bo‘ladi, bunday holat shunga olib keladiki, kalibr-skobalarni nazorat qilish uchun ГОСТda kontrkalibrlar nazarda tutilgan, ular konstruksiyasi bo‘yicha tor val-shaybalarning shakliga o‘xshaydi.
Bunday nazorat kalibrlarini tayyorlash uchun joizliklar kalibr-skobalarni tayyorlash uchun joizliklarga nisbatan unchalik katta bo‘lmaydi. ГОСТga binoan nazorat kalibr-shaybalari uchun joizliklar maydonlari belgilangan: PR kalibr-skobani nazorat qilish uchun - K-PR kontrkalibri va K-I kontrkalibri (eskirishni nazorat qilish uchun); NE skobani nazorat qilish uchun - K-NE kontrkalibri.






1-rasm. Chekli kalibrlar bilan detalar joizliklarini nazorat qilish cxemasi
a) kalibr skoba; b) kalibr probka




2-rasm. Teshiklar uchun kalibrlar joizlik maydonlarining joylashish sxemasi


Kalibrlarning markalanishi

Silliq kalibrlarga, odatda, markirovka qo‘yilishi kerak, unda nazorat qilinadigan detallarning parametrlari: nominal o‘lchami, joizlik maydonining ifodasi va chetki og‘ishlar, shuningdek, kalibrlarning shartli ifodalari ko‘rsatiladi. Markirovka kalibrlarga va kalibrlar o‘rnatilgan dastaklarga qo‘yiladi. Masalan, 50H8/fi8 o‘tqazish bilan biriktiriladigan detallarni nazorat qilish uchun kalibrlarga shunday markirovka qo‘yiladi:


PR kalibr-probkaga - «50H8PR», NE kalibr-probkaga – 50H8NE», PR probka tomonidan dastakga - «O» va «PR», dastakning o‘rtasida -«50NE» probka tomonidan - «NE» va «q0,039», Kalibr-skobada - «PR» va «0»ning o‘tkazadigan tomoni yaqinida, «NE» o‘tkazmaydigan tomoni yaqinida -«-0,039».
Nazorat savollari:



  1. Kalibrlar nima degani?

  2. Qanday kalibrlar chetgi kalibrlar deb ataladi va nima uchun?

  3. Teshiklar va vallarni nazorat qilish uchun silliq kalibrlar turlarini va detallarning yaroqliligi belgilarini sanab chiqing.

  4. Silliq kalibr-probkalar va kalibr-skobalar konstruksiyalari qanday tayyorlanadi?

  5. Kalibrlarning ijrochi o‘lchamlarini belgilash uchun hisob-kitob formulalari.

  6. Kalibrlar uchun joizliklar maydonlari va joizliklar maydonlarining joylashishi sxemasi.

  7. Kalibrlarning o‘lchanishi.

  8. Silliq kalibrlarning markirovkasini bayon qiling.

Download 0.62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling