sinf Tarix Mil avv mln-100 ming yillik-Ilk paleolit Mil avv. 100-40 ming yillik

XII asr - yaponiyada imperator hokimyati – mikado o`rnatildi;
XII asr - Xitoyda ipakdan shoyi so`zana - panno t`oqish ixtiro qilindi;
XII asr o`rtalari - Gotika uslubii shimoliy Fransiyada vujudga keldi;
XII asr - ,,Roland haqida “ qo`shiq dostoni yaratildi;
XII asrga qadar - kitoblar monastirlar kutubxonalarida
saqlangan;
XII asr - Yirik shaharlarda dastlabki oliy maktab-Universitetlar ochila boshlandi;
XII asr - Yuriy Dolgurukiy Volga va Oka daryolari havzasidagi yerlarni boshqarar edi;
XII asrning 60–70-yillarida - Milan qayta tiklanib, yangi jangga hozirlik ko‘ra boshlaydi;
XII asrda - Germaniyada ishlab chiqarish kuchlarining o‘sishi boshlandi;
XII asr oxiri - Yaponiyada syogunlik hokimyati Minamoto tomonidan o`rnatildi;
XII-XIII asrlar - Angliyada dehqonlar kurashi kuchaydi;
XII-XIII asrlar - Fransiyada shaharlarning senorlarga qarshi kurashlari bo’lib o’tdi;
XII asr 2-yarmi - mo`g`ullarda mulkiy tabaqalanish paydo bo`ldi;
XII asradn - G`arbiy Yevropada kitoblarni rohiblar emas, shaharlarda maxsus ochilgan ustaxonalarda hunarmandlar tayyorlanishi boshlandi;
XII –XIII asrlar - Inklar Umbamba daryosi havzasida Kusko shahriga asos soldilar;
XII –XIII asrlar -G`arbiy Yevropada madaniyatni yuksalishi;
XII–XIII asrlarda – mahalliy boyarlarning markaziy hokimiyatga qarshi kurashi Kiyev, Galich-Volin, Vladimir-Suzdal knyazliklarida kuzatiladi;
XII–XIII asrlarda –dastlabki universitetlar Italiyada
(Neapol, Bolonya), Ispaniyada (Sevilya, Valensiya),
Fransiyada (Parij, Tuluza), Angliyada (Oksford,
Kembridj) tashkil etilgan;
XII–XIII asrlarda - saljuqiylarda yer egaligiga asoslangan davlatning uzil-kesil shakllanishi;
XII–XIII asrlarda - Dehli sultonligining barcha hududlarida musulmonlar hokimiyati uzil-kesil o‘rnatiladi;