Sintaksis: grammatik bog’lanishlar va gap bo’laklari test

HOZIRGI O'ZBEK ADABIY TILI (SINTAKSIS) FANIDAN TEST SAVOLLARI

1. 
   Qaysi qatorda so’z birikmasi berilgan ?
   

A) Qilichdan o’tkir, juda muhim
V) Vatan farzandlari, bodom qovoq
S) Hammaga manzur, bilim yurti
D) Toshdan qattiq, vatan farzandlari

2. 
   Qaysi gapda boshqaruv munosabatli birikma ishtirok etgan ?
   

A) Paroovoz gudok berdi
V) Osoyishta qish kunlari boshlandi
S) Paykallar qor ostida dam olyapti
D) Tinchlik mustahkamlansin!

3. 
   Qaysi qatorda sintaktik munosabatni ifodalash yo’llari to’liq ko’rsatilgan ?
   

A) Turlovchilar, tuslovchilar, yordamchi so’zlar
V) So’z formalari, yordamchi so’zlar, tartib va ohang
S) Kelishik qo’shimchalari, yordamchi so’zlar, tartib va ohang
D) Tartib, ohang, yordamchi so’zlar, bog’lama

4. 
   Tobe aloqa turlarini aniqlang.
   

A. Moslashuv, boshqaruv, bitishuv.
V. Predikativ.
S. Atributiv, obyektiv, relyativ.
D. Nopredikativ, relyativ

5. 
   Kaysi gapda boshqaruv va bitishuv aloqalari mavjud?
   

A. Terlar tuproq uzra quyilar duv-duv.
V. Yo’lchi Unsinni eshik oldida to’xtatdi.
S. Yerda oltin yaproqlar kabi yotar oy nuri.
D. Tinch va totuv yashamoqdamiz.

6.Gaplarning strukturasiga ko’ra turlari berilgan qatorni aniqlang.

A. Tasdiq va inkor gaplar.
V. Bir sostavli va ikki sostavli gaplar.
S. Sodda va qo’shma gaplar.

D. Sodda, qo‘shma, murakkab.

7. Kaysi qatorda tasdiq gap berilgan?

A. Bechora otasining shunga ko’nish fikri ham yo’q emas.
V.Jo’yaklar orasida birorta ham begona o’t ko’rinmaydi.
S. U oG’ziga talqon solgandek jim. Qani gapirsa!

D. Qani endi rad etib ko’rsin-chi!

8. Kaysi qatordagi gapda sostavli fe’l kesim mavjud?

A. Bir oylab kechikkandan sung Otabek qaytib keldi.
V. Anorxon mehmonlarni dehqonlar nomidan tabrikladi.
S. Zarur bo’lsa, qo’nishga farmon beradi.
D. Ko’plar bu shoshilinch savdoni bilmadilar.

9. Qaysi gapda sostavli ot kesim mavjud?

A. Sultonali ertalab Solih Maxdumning hovlisiga qarab ketdi.
V. Shoxida behilar osilib yotar edi.
S. Eski sandiq ustidan dasturxonga o’ralgan patirni oldim.
D. Bu ishonch oltin toG’ hadya qilingan bilan teng edi.

10. Kaysi kesim tarkibida boG’lama mavjud?

A. O’ patirning ikki chetidan tutib turdi.
V. Miryoqub yaqin o’tirib so’zlay boshladi.
S. Usta shogirdiga talabchan bo’ldi.
D. Bugun institutimizda katta anjuman bo’ldi.

11.Quyidagi gapda qaysi gap bo’lagi birikmali qo’llangan? Yoshi bir joyga borib qolgan bu kishini har kuni ko’raman.

A. To’ldiruvchi.
V. Aniqlovchi.
S. Ega.
D. Kesim.

12. Qaysi qatordagi gapda gap bo’laklari faqat birikmali qo’llangan?

A. Bilim va hunar – egizak.
V. Jahl- dushman, aql – do’st.
S. Til yolG’oni gunohlarning zo’ridir.
D. Baxt garovi – do’stlik.

13. Quyidagi gap qanday gap bo’laklaridan tashkil topgan? Mehnat qilib topganing - qandu asal totganing.

A. Hol, kesim, to’ldiruvchi, kesim.
V. Ega, kesim.
S. Ega, to’ldiruvchi, kesim.
D. Hol, ega, kesim.

14. Ushbu gap qanday gap bo’laklaridan tarkib topgan? Tayyorman, azizim, sevgilim, seni Bir umr gavhardek avaylamoqqa.

A. Kesim, ega, to’ldiruvchi, hol, hol, kesim.
V. Kesim, ega, to’ldiruvchi, hol, kesim.
S.Kesim, undalma, to’ldiruvchi, hol, hol, kesim.
D. Kesim, undalma, to’ldiruvchi, hol, aniqlovchi, kesim.

15. Qaysi qatordagi gapda atributiv birikma mavjud?

A. Kiborlarga xos bir xonadonga kelib qolganimni tez payqadim.
V. Sihat tilasang ko’p yema.
S. Men kechqurunlari buvimga gazeta o’qib beraman.
D. Majlisda direktorimiz intizom haqida kuyinib gapirdi.

16. Qaysi qatordagi gapda atributiv va relyativ munosabatlar mavjud?

A. ¤ktam qizG’in va baland ruh bilan terimga kirishdi.
V. Yo’lchi kechgacha dam u ekinda, dam bu ekinda ishlaydi.
S. Tik ko’tarilgan quyosh o’zining hayotbaxsh nurlarini sochmoqda.
D. Ergash bolalar haqida bir qancha savollar berdi.
17. Qaysi qatordagi gapda maqsad holi maqsad ravishdoshi bilan ifodalangan?
A. Biz yo’lni bilganimiz uchun adashmay manzilga borib yetdik.
V. Mehmonlarning so’zlarini sizga aytib qo’yay deb keldim.
S. Faqat kechirim so’rash uchun emas, sizdan o’rgangani keldim.
D. Kunning issiqligidan yeru ko’k lovullaydi.

18. Qaysi gapda aniqlovchi tarkibida fe’lning funksional shakllari mavjud?

A. Atrofni asta-sekin yashillikka burkab, bahor kirib kelardi.
V. Adir tomondan ufq xuddi parda orqasidan chiroq yoqqandek oqarib kelyapti.
S. Ko’m-ko’k soy terakzorni ikkiga bo’lib, to’lib-toshib oqadi.
D. Kumushlanib turgan cho’qqilar uni bir lahza maftun etdi.

19. Yo’lchi ko’chaga chiqishi bilan keskin, sovuq shamol quloqlarida guvillab, ignaday o’tkir, mayda qor parchalarini uning yuziga, ko’zlariga urdi.

Ushbu gapda qaysi gap bo’laklari uyushgan?
A. Aniqlovchi, aniqlovchi.
V. Aniqlovchi, to’ldiruvchi.
S. Aniqlovchi, aniqlovchi, to’ldiruvchi.
D. To‘ldiruvchi, hol.

20. Shu yerda, jiydazor yonidagi xilvat joyda, U menga o’z o’tmishini, to’g’rirog’i, shu yozda boshidan kechirgan va qalbida chuqur iz qoldirgan bir voqyeani hikoya qilib berdi. Ushbu gapda qaysi gap o’o’laklari uyushgan?

A. Hol va aniqlovchi.