Sinxron generator va sinxron kompensatorlarning

i

i







                                                                            (1) 

bu  erda 

R

L





  chulg‘amlarning  elektromagnit  inersionligini  xarakterlovchi  vaqt  doimiysi,  t- 

o‘tish jarayoning kechish vaqti. 

 

Qo‘zg‘atish sistemasida elementlardan  U



 impulsining o‘tish vaqti, magnit uzaklarining 

to‘yinishini  hisobga  olmasak  qo‘zg‘atish  sistemasining  birinchi  elementi  uchun  quyidagi  ifoda 

bilan yoziladi. 

                                

)

1

(

1

1

T

t

e

U

U









                                                                               (2) 

  

Qo‘zg‘atish sistemalarida: generator qo‘zg‘atish tokining va qo‘zg‘atgichning qo‘zg‘atish 

tokining  o‘zoq  vaqtga  nominal  qiymatidan  katta  qiymatiga  yo‘l  qo‘yilmaydi.  CHunki  bu 

chulg‘amlarning  qizishiga  va  ularning  izolyasiyasining  tezroq  eskirishiga  olib  keladi.  SHuning 

uchun qo‘zg‘atish sistemalarida qo‘zg‘atish toki va kuchlanishining maksimal ruxsat etiladigan 

qiymatlari  mavjud.  Misol  uchun  to‘yinmagan  mustaqil  qo‘zg‘atish  sistemasining  kuchlanish 

quyidagi eksponensial qonuniyat bilan o‘zgaradi. 

                  

]

)

1

(

)

1

[(

1

1

1

0

1

































































t

T

t

e

e

U

U

U

                           (3) 

 

YOki  tuyinmagan  mustaqil  qo‘zg‘atgichli  qo‘zg‘atgichning  kuchlanishi  eksponenta 

qonuniyat bo‘yicha usib boradi. 

                      

)]

1

(

1

[

)

1

((

0

0

max

0

0

e

e

t

T

t

e

U

U

U

U

e

U

U

U



































                          (4) 

bu erda 

e



 - qo‘zg‘atgichning qo‘zg‘atish chulg‘amining vaqt doimiysi. 

 

SHunday qilib taxminan xar qanday 

U



 impulsi berilganda inersiol elementlar zanjirida 

xar  bir  element  orqali  eksponensial  qonuniyat  bilan  o‘zgarishi  uzatiladi,  chunki  bunda  xuddi 

kechikishdagi kabi xodisa sodir bo‘ladi.   

Qo‘zg‘atgichning  qo‘zg‘atish  tokini  rostlagichning  kontaktlari  tutashtirilganing  birinchi 

lahzasida (4)-ni differensialash natijasida qo‘zg‘atgichning qo‘zg‘atish kuchlanishining o‘zgarish 

tezligini topamiz: