Sinxron generator va sinxron kompensatorlarning


Download 417.45 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/5
Sana05.01.2022
Hajmi417.45 Kb.
#223278
1   2   3   4   5
Bog'liq
6 ma’ruza SINXRON GENERATOR VA SINXRON KOMPENSATORLARNING QO‘ZG‘ATISH

e

t

U

dt

dU





0

)



(

                                                                                         (5) 

Qo‘zg‘atgichning  qo‘zg‘atish  kuchlanishni  kutarish  tezligi  qo‘zg‘atish  kuchlanishining 

maksimal  qiymatini  oshirish  va  qo‘zg‘atgichningchulg‘amlarining  vaqt  doimiysi  (



e

)ni 



kamaytirish orqali erishiladi. Uning grafigi rasm 3 da keltirilgan. 


 

Rasm 3. Qo‘zg‘atgichning kuchlanishining o‘rtacha ko‘tarilish tezligining aniqlanilishi 

 

Kuchlanish bo‘yicha maksimal 



max

U

qiymatining mavjudligi qo‘zg‘atgichning qo‘zg‘atish 



tokini uning ruxsat etilgan aniq qiymatidan ortiqga oshirish mumkinmasligini aniqlaydi. CHunki 

qo‘zg‘atgichning  qo‘zg‘atish  tokini  aniq  bir  qiymatidan  oshishi  o‘z  navbatida  qo‘zg‘agich 

qo‘zg‘atish  sistemasining  quvvatiga  va  uning  to‘yinishi  bilan  bog‘langan.  Tuyinishning  paydo 

bo‘lishi  o‘z  navbatida  shunga  olib  keladiki  qo‘zg‘atish  tokini  oshirganimiz  bilan  qo‘zg‘atgich 

qisqichlaridagi  kuchlanishning  oshishiga  olib  kelmaydi.  Bundan  tashqari  qo‘zg‘atgichning 

qisqichidagi  kuchlanishni  ortiqcha oshirilishi  uning kolektroining ishlash  rejimining buzilishiga 

olib keladi. 

Qo‘zg‘atgichning  effektivligi  qo‘zg‘atish  toki  va  kuchlanishining  nominal  qiymati, 

qo‘zg‘atish  kuchlanishining  maksimal  qiymati  va  kuchlanishni  kutarish  tezligi  bilan 

xarakterlanadi.  Ko‘pincha  xarakteristika  sifatida  qo‘zg‘atgichning  kuchlanishni  kutarishning 

o‘rtacha tezligi va uning qo‘zg‘atgich nominal kuchlanishiga keltirilgan. O‘rtacha tezlikni rasm 3 

dagi egri chiziqga o‘tkazilgan urinmaning tangens burchagi orqali aniqlagan.  







0.5U

a

-



b

)

(



ўр

dt

dU

 

Bu grafikdagi «oav» maydonning yuzasi qo‘zg‘atish sistemaning qo‘zg‘atish kuchlanishini 



o‘stirish  tezligini  xarakterlaydigan  ko‘rsatkich.  Har  xil  qo‘zg‘atish  sistemalarini  qo‘zg‘atgich 

kuchlanishini  o‘stirish  itezligi  bo‘yicha  solishtirish  natijasida  xulosa  qilish  mumkinki  past 

kuchlanishli  qo‘zg‘atgichi  bo‘lgan  mustaqil  qo‘zg‘atish  sistemasi  effektivlidir.  Kuchlanishni 

o‘stirish tezligini ko‘paytirish xisobiga ham oshirish mumkin. Kuchlanishni oshirishning yana bir 

yo‘li kuchlanishning keskin sakrash qiymatini oshirish xisobiga ham bo‘lishi mumkin. YUqorida 

qilingan taxlil qilish asosida takidlash mumkinki qo‘zg‘atish sistemaning tezkor tez javob bo‘lishi 

talab etiladi. Demak qo‘zg‘atish sistemasi uchun maksimal qo‘zg‘atish kuchlanishi va qo‘zg‘atish 

kuchlanishini o‘stirish tezligi  (2000-3000) v/sek bo‘lishi kerak.        

       Elektr sistemaning rejimini matematik taxlil qilish va uni son va sifat jixatidan baholash 

uchun  qo‘zg‘atish  sistemasining  xar  bir  elementida  kirish  va  chiqish  kattaliklari  orasidagi 

matematik  bog‘lanish  hamda  bu  bog‘lanishning  tenglamasini  keltirishimiz  zarur.  Bu 

tenglamalardan  foydalanishda  rostlanadigan  sistemada  elektr  energiya  zaxirasi  o‘zgarmasdan 

qolishligini  takidlash  zarur.  Sistemaning  tashqaridan  olayotgan  energiyasi  faqat  sistemaning 

rejimiga  emas  balki  undagi  qo‘zg‘atish  sistemasi  va  rostlagichlariga  bog‘liq.Energiyaning 

sirkulyasiyasi  sistemada  faqat  uning  asosiy  elementlariga  emas,  balki  undagi  rostlovchi 

elementlariga  va  ularning  moslanishiga  (nastroyka)  ham  bog‘liq.  Ma’lumki  rostlovchi 

elementlarda  induktivlikning  mavjudligi  bu  elementlarning  elektromagnit  inersionligini 

xarakterlaydi.  Mexanik  rostlovchi  elementlarda  esa  uning  elementlarining  o‘zaro  siljishlarida 

mexanik inersiya mavjud. Lekin ba’zi elementlarning inersiyasi sistema elementlarida o‘tkinchi 

jarayonning  kechishiga  nisbatan  juda  kichikligidan  bu  rostlovchi  elementlarga  inersiyasiz 

deyiladi. Inersionlik xususiyatini xisobga olish zarur bo‘lgan elementlarga -* inersiyali deyiladi.  



Qo‘zg‘atish  sistemasining  xar  bir  inersiyali  elementi  ma’lum  vaqt  doimiysiga  –  inersiyalik 

xususiyati uning kirishiga berilayotgan va uning chiqishidagi fizik qiymatlar bilan xarakterlanadi. 

 Sinxron generator va sinxron kompensatorlarning qo‘zg‘atish sistemasi konstruktiv jixatdan 

bir biridan farq qiladi va qo‘llanilishi bo‘yicha quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi: 

1.  Elektr  mashinali  qo‘zg‘atish  sistemasi  bo‘lib  uning  prinsipial  sxemasi  rasm  4  da 

keltirilgan. Bu qo‘zg‘atish sistemasining qo‘zg‘atish tokini o‘stirish vaqti (0.4 - 0.5) sekund b


Download 417.45 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling