№
|
Fanning bo’limi va mavzusi, ma’ruza mazmuni
|
Soatlar
|
jami
|
Ma’ruza
|
Amaliy mashg’ulot
|
Mustaqil ta’lim soati
|
1
|
Kirish. Tsitologiya faniga kirish.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
2
|
Mikroskop, tuzilishi va u bilan ishlash qoidalari.
|
20
|
|
|
20
|
3
|
Amaliy mashg’ulotlarga tayyorgarlik ko’rish.
|
4
|
|
|
4
|
4
|
Hujayra nazariyasini yaratilish tarixi.
|
4
|
|
|
4
|
5
|
Hujayra ontogenezining rivojlanish bosqichlari.
|
2
|
|
|
2
|
6
|
O’simlik va hayvon hujayrasining farqli va o’xshashlik belgilari.
|
4
|
2
|
2
|
|
7
|
Xujayra tiplari. Prokariot va eukariot hujayralarning mikroskopik tuzilishi.
|
2
|
|
2
|
|
8
|
Hujayralarning shakli va o’lchami.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
9
|
Tsitoplazma va hujayraning vakuolyar tizimi.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
10
|
Hujayraning tashqi apparati.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
11
|
Endoplazmatik retikulum. Endoplazmatik to’rning mikroskopik tuzilishi.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
12
|
Golji apparati va lizosomalar. Golji apprati va lizosomalarning morfologik tuzilishi.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
13
|
Peroksisoma, sferosoma va o’simlik hujayrasi vakuolasi.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
14
|
O’simlik vakuolasining turgor va plazmoliz holati.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
15
|
Membranaga ega bo’lmagan organellalar. Membranasiz organellalar: mikrofilamentlar, mikrofibrillalar
|
6
|
2
|
2
|
2
|
16
|
Hujayra plastidalarining ta’rifi, guruhlari, ultrastrukturaviy va kimyoviy tuzilishi.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
17
|
Plastidalarda fotosintez metobolizmining amalga oshishi. Fotosintetik pigmenlar. Pigmentlarni ajratib olish
|
8
|
2
|
4
|
2
|
18
|
Mitoxondriyaning tuzilishi va vazifasi. Mitoxondriya membranasining tuzilishini o’rganish.
|
4
|
|
2
|
2
|
19
|
Hujayra yadrosi. Yadro: membranasi, karioplazma va xromatin iplarining tuzilishi.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
20
|
Hujayra reproduktsiyasi. Mitoz va uning fazalarini vaqtinchalik preparatlarda o’rganish. Meyoz jarayonlarini doimiy preparatlarda o’rganish.
|
8
|
2
|
2
|
4
|
21
|
Endoreproduktsiya fazalarini sxematik o’rganish.
|
6
|
2
|
2
|
2
|
22
|
Xromatin va uning funktsiyalari. Xromosomalarning morfologiyasi, tiplari.
|
4
|
|
2
|
2
|
|
Jami:
|
132
|
30
|
38
|
64
|
№
|
Mavzuning nomi
|
Mavzuning qiskacha mazmun-mohiyati.
|
1
|
Sitologiya fanining mazmuni, maqsadi va vazifalari
|
Hujayraning o’rganilish tarixi. Xujayraning asosiy biologik faoliyati. O’zbekistonda xujayra biologiyasi fanining bugungi yutuqlari. Xujayra biologiyasini o’rganishda qo’llanidigan usullar.
|
2
|
Hujayra tiplari
|
Asosiy xujayra tiplar- prokariot va eukariot. Prokariot xujayra tuzilishiga ega bo’lgan organizmlar. Eukariot - maxsus vazifalarni bajarishga ixtisoslashgan xujayralar yig’indisi. Xujayralar o’lchami va ularning tarkibiy qismlari. Tsitologiya fanida qo’llaniladigan metodlar.
|
3
|
Sitoplazma va hujayraning vakuolyar tizimi
|
Tsitoplazmatik membrananing strukturaviy tuzilishi va vazifasi. Tsitoplazmatik membrananing kimyoviy tarkibi. Lipidlar, oqsillar. Plazmatik membrana orqali moddalarning harakatlanishi –faol va passiv. Adgeziya hodisasi. Plazmolemma hosilalari: mikrotukchalar, kiprikchalar, xivchinlar. Endotsitoz, fagotsitoz va ekzotsitoz.
|
4
|
Endoplazmatik retikulumning (EPR)
|
Endoplazmatik retikulumning (EPR)-silliq va donador. Endoplazmatik retikulumning yadro va boshqa organoidlar o’rtasidagi moddalar harakatini ta’minlash aloqasi.
|
5
|
Golji apparati va lizosomalar
|
Golji apparati – hujayrada moddalar almashinuvidagi asosiy "sozlovchi" organoid. Lizosomalar hosil bo’lishi (birlamchi, ikkilamchi va o’zgargan shakllari). Lizosomalarning hujayra ichida ovqat hazm qilish jarayonidagi ahamiyati.
|
6
|
Peroksisoma va sferosoma va o’simlik hujayrasi vakuolasi
|
Peroksisoma va sferosomalarning hosil bo’lishi va vazifalari. Vakuolalarning hosil bo’lishi, vazifasi. Vakuola shirasining kimyoviy tarkibi. Vakuolyar tizim qismlarining o’zaro bog’liqligi.
|
7
|
Membranaga ega bo’lmagan organellalar
|
Mikrofilamentlar, oraliq filomentlar, mikronaychalar, tsentriola, bazal tanachalar tuzilishi va vazifalari. Ribosomalar ultrastrukturaviy tuzilishi (prokariot va eukariot hujayralarlarda), kimyoviy tarkibi va vazifalari.
|
8
|
Hujayra plastidalarining ta’rifi, guruhlari, ultrastrukturaviy va kimyoviy tuzilishi
|
Plastidalar va ularda fotosintez jarayonining amalga oshishi. Hujayra plastidalarining ta’rifi, guruhlari, ultrastrukturaviy va kimyoviy tuzilishi. Xloroplast strukturasi va vazifasi. Plastidalarda fotosintez metobozmining amalga oshishi. Fotosintetik pigmenlar.
|
9
|
Mitoxondriyaning tuzilishi va vazifasi
|
Mitoxondriya membranasining tuzilishi. Mitoxondriya matriksi. Mitaxondriyada ATF sintezining amalga oshish jarayonlari. Sintezlangan ATFning elektron harakatlanish mexanizmi. Mitoxondriyada moddalar metabolizmi.
|
10
|
Hujayra yadrosi
|
Yadroning tarkibiy qismlari, ultrastrukturaviy tuzilishi, fizik-kimyoviy tarkibi, xossalari, vazifalari. Yadro hujayradagi genetik axborotni saqlovchi yagona organoid sifatidagi ahamiyati, uni amalga oshirish va qayta tiklash faoliyati. Hujayra yadrosining evolyutsion taraqqiyoti. Yadroda DNKning tuzilishi va vazifalari. Yadrochalar soni-hujayra metabolizmi darajasining ko’rsatkichi. Yadroning zich periferik plastinkasi – tuzilishi, ahamiyati.
|
11
|
Hujayra reproduktsiyasi
|
Mitoz va tsitokinez fazalari. Mitoz va unga hujayralarning tayyorgarlik holati. Mitozda xromosomalar harakati, hujayraning fiziologik o’zgarishi. Mitotik faollik va mitotik indeks. Endomitoz, politeniya, polisomatiya, amitoz. Meyoz I va meyoz II. Meyozning biologik ahamiyati.
|
12
|
Xromatin va uning funktsiyalari
|
Xromatin va uning ximiyaviy ta’rifi. Mitotik xromosomalarning morfologiyasi. Kariotip va kariogramma. Xromosomalar morfologiyasi. Xromosomalarning faol qismlari: geteroxromatin va euxromatinning kimyoviy tuzilishi. O’simlik hujayrasining sun’iy reproduktsiyasi.
|
13
|
Xromosomalarning mutatsiyalarga uchrashi va uning oqibatlari
|
Kariotip va uning o’zgarishi, poliploidiya, aneuploidiya hodisalarining yuzaga kelishi. Xromosomalarning mutatsiyalarga uchrashi va uning oqibatlari.
|
14
|
Hujayraning qayta tiklanishi va umrining davomiyligi
|
Hujayralar umrining uzunligi va qarish mexanizimi. Hujayra patologiyasi va uning sabablari. Nekroz – hujayra membranasining o’tkazuvchanlik qobiliyatini buzilishi. Apoptoz – hujayraning dasturiy o’limi. Eliminatsiya jarayoni.
|
