Siyosiy iqtisod traktati

ANSWER: A Tayyorladi: Jo'rayev G'ayratbek 11AU-19



c. xrapovik samarasi 126.Real kassa qoldiqlar samarasi ekvivalenti…… a. boylik samarasi 127. Ishlab chiqarish omillari nima? c. yer, kapital, ishchi kuchi, tadbirkorlik qobiliyati 128. Ortiqcha quvvat bu . . . a. mavjudfoydalanilmaydigan asosiy kapitalning ko‘payishi 129. Davlat sarflari bu -… b.milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi 130.Sof eksportdagi o‘zgarish bu-… c.sof eksportning ko‘payishi yoki kamayishi 131.Yalpi talab egri chizig‘i qaysi ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladi a. narx darajasi va ishlab chiqarish real hajmi 132.Sof eksport hajmining o‘zgarishiga avvalo qaysi omillar ta’sir ko‘rsatadi? d.2 va 3 javoblar to‘g‘ri 133.Turli tovarlar narxlari va milliy ishlab chiqarish hajmi o‘rtasida qanday bog‘liqlik mavjud? b. bevosita 134. Milliy ishlab chiqarishning real hajmi qisqarishi hamda narx darajasi pasayishi qaysi kesmada kuzatiladi?
b. oraliq kesma 135. Yotiq kesmani yana qanday nom bilan ataladi? c. Keynscha kesma 136. Yalpitalab miqdori nimalarga bog‘liq? b. tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga 137.Narx darajasi o‘zgarishining biror mamlakatdagi ichki va jahon narxlari nisbatiga ta’siri orqali namoyon bo‘ladigan samara bu-…? b. import tovarlar xaridi samarasi 138. Quyidagilardan qaysi biri yalpi talab tarkibiga kirmaydi? d.aholi jamg‘armalari 139. Narx darajasining oshishi nimaga olib keladi? a.iste’molchilarning pulga bo‘lgan talabining oshishiga 140.Quyidagilardan qaysi biri moddiy iste’molgakirmaydi? c.bilim olish, musiqa tinglash, sog‘liqni tiklash, advokat xizmatidan foydalanish 141. Odatda ishchi kuchi resurslari tarkibiga kimlar kiritiladi. a.16 yoshdan 60 yoshgacha bo‘lgan erkaklar, 16 yoshdan 55 yoshgacha bo‘lgan ayollar 142. Musiqa asarlari, badiiy va ilmiy asarlarni yaratish, ixtiro va kashfiyotlar qilish ishlab chiqarishning qaysi sohasiga kiradi? d.nomoddiy ne’matlarni ishlab chiqarish 143. ...–inson uning yordamida tabiatga, mehnat predmetlariga ta’sir qiladiganvositalar. d. mehnat qurollari 144. Huquqiy maslahatlar berish, o‘qitish, malaka oshirish ishlab chiqarishning qaysi sohasiga kiradi? nomoddiy xizmatlar ko‘rsatish sohasiga 145. O‘zbekistonda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish jarayonini amalga oshirish 1-bosqichi nechanchi yillarni o‘z ichiga oladi? c. 1992-1993 yillar 146. Mol-mulkni sotish, meros qoldirish, hadya qilish, ijaraga berish kabi holatlarni erkin tanlash mulkchilik munosabatlarining qaysi jihatini tashkil etadi? d. tasarruf etish 147. Muayyan maqsad yo‘lida turli ko‘rinishdagi jamoalarga birlashgan kishilar tomonidan birgalikda o‘zlashtiriluvchi vosita va ne’matlar qanday mulk shakliga kiradi? a. jamoa mulki 148. Mol-mulkning iqtisodiy faoliyatda ishlatilishi yoki ijtimoiy hayotda qo‘llanilishi, ya’ni uning nafli jihatlarining bevosita iste’mol qilinishi mulkchilik munosabatlarining qaysi jihatiga kiradi? d. foydalanish 149. Xususiylashtirishning usullari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang? d.davlat mulkini bepul bo‘lib berish hamda sotishni uyg‘unlashtirishorqali xususiylashtirish 150. Ayrim sohibkorlarga qarashli bo‘lib, yollanma mehnatga asoslangan holda foyda olishga qaratilgan mulk mulkchilikning qanday shakliga kiradi? b. xususiy mulk
d. ishlab chiqarish natijalari umumiy sarf-xarajatlar bilan taqqoslanadi 151. Urf-odatlar, udumlarga, an’analarga asoslangan iqtisodiy jarayonlar orqali amal qiladigan iqtisodiy tizimni aniqlang? a.an’anaviy iqtisodiyot 152. Davlat mulkini xususiylashtirish qanday tartibda o‘tkazilishi kerak? a. maxsus dasturlar asosida davlatning qattiq nazorati ostida amalga oshirilishi kerak 153. Mulkdorlar sinfi qachon vujudga keladi? a.kichik biznes va xususiy tadbirkorlik chinakam ma’noda tarkib topib, odamlar qimmatli qog‘ozlarini sotib olishga qodir bo‘lganda 154. Respublikamizda ko‘p ukladli iqtisodiyotni vujudga keltirishda ustuvorlik nimalarga beriladi?
c. xususiy mulkka, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikka 155. ...–bu mehnat taqsimotiga asoslangan, lekin mashina hali mavjud bo‘lmagan sharoitdagi kooperatsiyadir. c. manufaktura 156. Bir xil ishni yoki xizmat vazifasini bajaruvchi xodimlarning eng oddiy shaklidagi uyushishi, birgalashib ma’lum tartib va reja asosida ishlaydigan kishilar guruhi nima deb ataladi? c. oddiy kooperatsiya 157. O‘zbekistonda xususiylashtirishning nechanchi bosqichida umumiyuy-joy fondini, savdo, mahalliy sanoat, xizmat ko‘rsatish korxonalarini, qishloq xo‘jalik mahsulotlarini qayta ishlash tizimi korxonalarini xususiylashtirish amalga oshirildi? c. I-bosqich 158. Tovar qanday xususiyatlarga ega? c.iste’mol va almashuv qiymati 159. Pulning qaysi vazifasi narxning shakllanishi bilan bog‘liq? c.qiymat o‘lchovi 160. Tovar qiymati qanday mehnat sarflarini ifodalaydi? b. ijtimoiy-zaruriy 161. Muomaladagi pul miqdori, tovar narxlari darajasi hamda pullarning qiymati o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni izohlashga asoslangan iqtisodiy ta’limot pulning qanday nazariyasi hisoblanadi? d. Pulning miqdoriy nazariyasi 162. Pulning qaysi vazifasi pulning muomaladan chiqishi bilan bog‘liq? b.boylik to‘plash vositasi 163. Pul iqtisodiyotda qanday vazifalarni bajaradi? c.barcha javoblar to‘g‘ri 164. Tovar narxining ijtimoiy qiymatidan chetga chiqish shart-sharoitlarida, agar talab taklifdan kichik bo‘lsa, narx va qiymat miqdori qanday o‘zgaradi? a. narx < qiymat 165. Tovar xo‘jaligining vujudga kelishi va amal qilinishining ijtimoiy-iqtisodiy asoslari hamda shart-sharoitlari nimalardan iborat? d.ijtimoiymehnat taqsimotiningro‘yberishi,shaxsiyvaxususiymulkchilikningshakllanishi,ishlab chiqaruvchilarning iqtisodiy jihatdan alohidalashuvi 166. Ijtimoiy zaruriy naflilik–... b. talab miqdoriga mos keladigan miqdordagi naflilik 167. Mahsulotlarni o‘z iste’moli uchun emas, balki bozorda sotish, ayirboshlash uchun va boshqalarning ehtiyojini qondirish maqsadida ishlab chiqarish qanday ishlab chiqarish deb yuritiladi? a. tovar ishlab chiqarish 168. Mahsulotlar ishlab chiqaruvchining o‘z ehtiyojlarini qondirish, ichki xo‘jalik ehtiyojlari uchun mo‘ljallagan ishlab chiqarish qanday ishlab chiqarish deb yuritiladi? a. natural ishlab chiqarish 169. O‘zbekiston Respublikasining milliy valyutasi –«so‘m» qachondan muomalaga kiritilgan b. 1994 yil 1 iyul 171. Pirovard mahsulot tushunchasi: iste’mol uchun tayyor bo‘lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor narxidagi hajmi 172. Sofmahsulotning zaruriy mahsulotdan ortiqcha qismi, ya’ni qo‘shimcha ish vaqtida xodimlarning qo‘shimcha mehnati bilan yaratilgan qismi ... deyiladi. c.qo‘shimcha mahsulot 173....–bu tugallanmagan ishlab chiqarish, kelgusida yana qayta ishlov berilishi zarur bo‘lgan yoki qayta sotish uchun mo‘ljallangan tovar va xizmatlardir. Oraliq mahsulot 174. Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi qanday aniqlanadi?
175. Bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan narsalar nima deb ataladi? c. mehnat predmetlari 176. Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi? b. mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan 177. Ishlab chiqarish jarayoni yakunlangan, shaxsiy va unumli iste’mol qilishga tayyor bo‘lgan mahsulotlar … d. pirovard mahsulot 178. Ishchi va xizmatchilar ish vaqtining bir qismi bo‘lgan zaruriy ish vaqtida zaruriy mehnat bilan yaratilgan, ishchi kuchini normal holatda saqlash va qayta tiklashuchun zarur bo‘lgan mahsulot nima deb ataladi d. zaruriy mahsulot 179. Bozor infratuzilmasi-bu … a. ayirboshlash munosabatlariga xizmat qiluvchi muassasaviy tuzilma 180. Bozorni tartibga solish mexanizmi: d. talab, taklif, narx, raqobat 181. Хududiy jihatdan olib qaralganda Osiyo bozori va G‘arbiy Yеvropa bozori qanday bozor turiga kiradi? d. hududiy bozorlar turiga 182. Qimmatli qog‘ozlar oldi-sotdisi bo‘yicha rasmiy jihatdan tashkil etilgan va muntazam amal qiluvchi bozor shakli birjaning qanday turiga kiradi? a. fond birjasi 183. Bozorning vujudga kelishi: d.tovar xo‘jaligi vujudga kelishi bilan paydo bo‘lgan 184. bozor iqtisodiyoti sharoitida: d. mulk xususiylashtiriladi 185 Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining umumiy va muhim belgilari tarkibiga kirmaydi? a. narx-navoni davlat narx organlari tomonidan qat’iy belgilanishi 186. Bozor kon’yunkturasi deganda: b.bozor holati, ya’ni muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushuniladi 187. Bozor infratuzilmasi-bu d. bozoraloqalarini o‘rnatish va ularning bir maromda amal qilishiga xizmat ko‘rsatuvchi muassasalar tizimidir 188. Bozor iqtisodiyoti takror ishlab chiqarishning qaysi fazalarini o‘z ichiga oladi? d.ishlab chiqarish taqsimlash, ayirboshlash, iste’mol 189. Mehnat unimdorligi o‘ssa, u holda b. tovar birligining qiymati kamayadi 190. Ishchilar va tadbirkorlar o‘rtasidagi ishchi kuchini oldi-sotdi bitimini tuzishda vositachilikni amalga oshiruvchi va ishsizlarni ro‘yхatga oluvchi muassasa birjaning qanday turiga kiradi? a.mеhnat birjasi 191. Bozor infratuzilmasining moliya-krеdit munosabatlariga хizmat qiluvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi? d.bank, krеdit muassasalari, sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k 192. Bozor regulyatori amal qilishi uchun: c.erkin bozor raqobatiga yo‘l berilishi zarur 193. Bozor takror ishlab chiqarishning qaysi fazasini o‘z ichiga oladi? c. ayirboshlash 194. Bozor iqtisodiyoti sharoitida: a. narx erkin shakllanadi 195. Bozor infratuzilmasining ijtimoiy sohaga хizmat ko‘rsatuvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi? d. uy-joy va kommunal хizmat idoralari, aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k. 196. Ishlab chiqarish vositalari bozori- bu ... b. mehnat qurollari hamda xom-ashyo, yoqilg‘i va materiallarning oldi-sotdi bozori 197. Milliy valyutalar kurslari bo‘yicha ularning erkin oldi-sotdisi amalga oshiriladigan birja–bu: b. valyuta birjasi 198. Quyidagilardan qaysi biri bozor sub’yektiga kiradi? a. ayirboshlash munosabatlari qatnashchisi 199. Bozor infratuzilmasining aхborot хizmati idoralari tarkibiga nimalar kiradi? a.ma’lumotlarni to‘plash, umumlashtirish va sotish bilan shug‘ullanuvchi muassasalar 200. Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining salbiy jihatlariga kirmaydi? c. iqtisodiy faoliyat va tanlov erkinligi 201. Bozor iqtisodiyoti … d. boshqarilib tartibga solinib turiladigan iqtisoddir
1. Kishilarning bilim va dam olish, madaniy saviyasini oshirish kabi ehtiyojlari qanday ehtiyoj turiga kiradi? c.ma’naviy ehtiyojlar 2 “Ko‘rinmas qo‘l” kontseptsiyasining asoschisi a. Smit A. 3. Talab va taklif qonuni iqtisodiy qonunlarning qanday turiga kiradi? a. xususiy yoki davriy iqtisodiy qonunlar 4. Jamiyatda insonlarning tabiat ashyolari, boshqa moddiy ashyolar hamda o‘zaro bir-birlari bilan aloqalarida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni tadqiq etib, bizni o‘rab turgan olam to‘g‘risidagi fikrlarimizni kengaytirish “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qanday vazifasiga kiradi? a. bilish vazifasi 5. Klassik iqtisodiy maktab asoschisi kim? b. Petti V. 6.Jamiyat boyligining manbai puldan, oltindan iborat, boylik savdoda paydo bo‘ladi deb ta’kidlagan oqim nomi? b. merkantilizm oqimi 7. K.Menger, F.Vizer, Bem-Baverk kabi Avstriya iqtisodiy maktabining namoyandalari qaysi iqtisodiy ta’limot vakillari bo‘lib hisoblanishadi? b.marjinalizm ta’limoti 8. «Siyosiy iqtisod traktati» (1615) nomli asari orqali birinchi bo‘lib iqtisodiyot nazariyasi faniga nom bergan iqtisodchi olim kim? c. Antuan Monkreten 9.Ehtiyojlarning o‘sib borish qonuni iqtisodiy qonunlarning qanday turiga kiradi? a. umumiy iqtisodiy qonunlar 10. Kishilik jamiyati rivojlanishining barcha bosqichlarida amal qiladigan qonunlar qanday iqtisodiy qonunlar deb ataladi? d. umumiy iqtisodiy qonunlar 11. “Avstriya” maktabi asoschilari kimlar? a. Bem-Baverk Y. 12. Fikrning xususiy faktlardan umumiy faktlarga qarab harakati usuli–bu: c. induktsiya usuli 13. Doimo takrorlanib turadigan, iqtisodiy jarayonlar va real hodisalarning ayrim tomonlarini ifoda etuvchi ilmiy- nazariy tushuncha nima deb ataladi? d. iqtisodiy kategoriya 14. Tahlil paytida ikkinchi darajali narsalarni fikrdan chetlashtirib, o‘rganilayotgan jarayonning asl mohiyatiga e’tiborni qaratish usuli –bu: a. ilmiy abstraktsiya usuli 15. ...–iqtisodiy hayotning turli tomonlari, iqtisodiy hodisa va jarayonlar o‘rtasidagi doimiy, takrorlanib turadigan, barqaror sabab-oqibat aloqalarini, ularning o‘zaro bog‘liqligini ifodalaydi. b. iqtisodiy qonunlar 16. Insonning shaxsiy manfaati, qiziqishlari va turmush tarziga moslab qondirilishi mumkin bo‘lgan ehtiyojlar qanday ehtiyojlar deyiladi. d. yakka tarzda qondiriluvchi 17. Fikrning umumiy faktlardan xususiy faktlarga tomon harakati usuli–bu: a. deduktsiya usuli 18. “Ish bilan bandlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” nomli kitobning muallifi kim? a. Keyns J.M. 19. Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy resurslar tarkibini to‘liq aks ettiradi? a. kapital, yer, ishchi kuchi va tadbirkorlik layoqati 20. Ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni nima deb ataladi? b.iste’mol jarayoni 21. A.Smit va D.Rikardo qaysi iqtisodiy maktabning yirik vakillari hisoblanadi?
d. klassik 22. Unumli iste’mol qanday sohada vujudga keladi? a. ishlab chiqarish sohasida 23.Unumli iste’mol qanday jarayonni anglatadi? a. ishlab chiqarish vositalari va ishchi kuchidan ishlab chiqarish maqsadida foydalanish 24. O‘rganilgan qismlardan olingan xulosa va natijalarni bir butun yaxlit jarayon deb qarab umumiy xulosa chiqarish usuli–bu: d. sintez usuli
25. Intsitutsionalizm qaysi so‘zdan olingan, ma’nosi nima c. lotincha urf-odat “muassasa”, “ko‘rsatma” 26. Ilk klassik iqtisodiy maktab qaysi davlatda vujudga kelgan? b. Angliya 27. Mamlakat chegarasining daxlsizligi, uning mudofaa qobiliyatining mustahkamligiga bo‘lgan ehtiyoj qanday ehtiyoj turiga kiradi? a. umumjamiyat ehtiyojlari 28. Ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni nima deb ataladi? a.iste’mol jarayoni 29. Tadbirkorlik–... a.mahsulot ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatishga ijodkorlik, yangilik yaratish ruhi asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat; 30. Tadbirkorlik faoliyati–... d.shakli, turi va sohasidan qati nazar foyda olish va uni ko‘paytirish maqsadida amalga oshiriluvchi iqtisodiy faoliyat. 31. Tadbirkorlikning quyidagi shakllari rivojlanadi: a. davlat, jamoa, xususiy, aralash va boshqa hosila shakllari; 32. Davlat korxonalarini quyidagi guruhlarga bo‘lish mumkin: b. budjet korxonalari; davlat ishlab chiqarish korxonalari; aralash kompaniyalar; 33. Aralash kompaniyalar–... a. davlat va xususiy omonatchilarning aksiyalarini birlashtirish asosida tashkil etilgan aksiyadorlik jamiyatlari va majburiyatlari cheklangan shirkatlar shaklidagi korxonalar; 34. Kooperativ tadbirkorlik–... b.jamoa mulkiga asoslanib, kooperasiya a’zolarining uningfaoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi jamoa tadbirkorligining alohida shakli; 35. Aksiyadorlik jamiyati–... c.kapitali qimmatli qog‘oz shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning pul mablag‘laridan tarkib topuvchi korxona; 36. Dividend nima? d.aksiya egasiga to‘lanadigan daromad. 37. Aksiyalarning nazorat paketi–... a.aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi aksiyalar soni; 38. Obligasiya–... b. sotib olishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli; 39. Asosiy kapital–... c.ishlab chiqarish jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi; 40. Aylanma kapital–... d.bir doiraviy aylanish davomida to‘liq iste’mol qilinadi, o‘zining qiymatini ishlab chiqarish natijalariga to‘liq o‘tkazadi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotadi. 41. Amortizatsiya–... a. asosiy kapital eskirib borishiga qarab, uning qiymatini asta-sekin ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, asosiy kapitalni keyinchalik qayta tiklash maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat; 42. Amortizatsiya normasi nima? b. amortizatsiya ajratmalari yillik summasining shu asosiy kapital qiymatiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi; 43. Korxona ishlab chiqarish xarajatlarini quyidagi turlarga bo‘lish mumkin: a. bevosita ishlab chiqarish xarajatlari va muomala xarajatlari 44.Korxona tomonidan zarur resurs va xizmatlarni tashqaridan to‘lovasosida jalb etishi uchun sarf qilingan xarajatlar qanday xarajatlar deyiladi? d. tashqi xarajatlar 45. Kapital xarajatlarining mahsulot ishlab chiqarish hajmiga nisbati–bu … d.kapital sig‘imi 46. Muomala xarajatlari quyidagi ikki guruhgabo‘linadi: d.qo‘shimcha muomala xarajatlari va sof muomala xarajatlari 47. Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrdagi doimiy xarajat hisoblanadi?