Социология Эмиля Дюркгейма

Sotsiologiyaning shakllanishi

• U tuzilmaviy “ijtimoiy faktlar”ni kashf qilishni sotsiologiyaning asosiy maqsadi deb bildi.
• Sotsiologiyaning akademik fan sifatida yaratilishi Dyurkgeym intellektual merosining asosiy elementlaridan biri hisoblanadi. Uning asarlari strukturalizm yoki strukturaviy funksionalizm kabi sotsiologik harakatning shakllanishiga ta'sir ko'rsatdi.
• Dyurkgeym ta'sirida bo'lgan olimlar orasida Marsel Mauss , Moris Halbvachs , Selestin bor. Bugle , Alfred Radklif-Braun , Talkott Parsons , Robert King Merton, Jan Piaget, Klod Levi-Strous , Ferdinand de Sossure, Mishel Fuko, Klifford Geertz, Piter Berger , Robert Bell, Ziya Gökalpa va boshqalar.

Metodologiya

• U faktlar tasniflanmaguncha va ulardan qonunlar kelib chiqmaguncha hech qanday ma'noga ega emas deb hisoblardi. Dyurkgeym bir necha bor ma'lum bir voqelik haqidagi bilim manbai uning ichki tabiatiga asoslangan tushuntirishdir, lekin uni tashqi kuzatish emas, deb aytdi. Bu yondashuvdan foydalanib, Dyurkgeym muqaddas va totemik tushunchalarni xuddi Marks sinf tushunchasini yaratgandek shakllantirdi.

o'zining zamondoshlari, uslubiy individualizm tarafdorlari Ferdinand Tonnis va Maks Veberdan farqli o'laroq, asosiy e'tiborni shaxslarning harakatlari motivatsiyasiga emas, balki ijtimoiy faktlarni o'rganishga qaratdi.

• o'zining zamondoshlari, uslubiy individualizm tarafdorlari Ferdinand Tonnis va Maks Veberdan farqli o'laroq, asosiy e'tiborni shaxslarning harakatlari motivatsiyasiga emas, balki ijtimoiy faktlarni o'rganishga qaratdi.

 

• “Sotsiologizm” Dyurkgeym sotsiologiyasi nazariyasi va metodologiyasining asosiy tamoyillarini ifodalovchi umumlashtiruvchi tushuncha vazifasini bajaradi.Shu bilan birga, bu kontseptsiyaning ikki jihati ajratiladi:
• ontologik (borliq haqidagi ta'limot, borliqning eng umumiy qonunlari):

a) ijtimoiy voqelik voqelikning boshqa turlari (biologik, psixologik, iqtisodiy) kabi fundamental, “real”dir va shuning uchun ham ma’lum qonuniyatlar asosida rivojlanadi;