«социология» фанидан маърузалар матни

Секуляризация (secularization) —жамиятҳаётигадинийтаъсирнингкамайибборишжараёни. Ҳозирги жамиятлар борган сари кўпроқ даражада секулярлашиб бораётганига қарамасдан, бу жараённинг куламини аникдаш жуда кийин. Секулярлашув даражасини диний уюшмалар миқцорига қараб (масалан, черковлар сонига), уларнинг ижтимо­ий ва моддий қудрати даражасига қараб ва диндор одамларнинг миқдорига қараб аникдаш мумкин.
Сехргарлик —муайянмақсадларгаэришишучунруҳийёкиғайри-табиийҳодисаларгатаъсирўтказишмақсадидабажариладиганмаросимлар. Кўпчилик жамиятларда сехргарлик ва дин ўртасида зиддиятлар мавжуд. Динга қарама-қарши равишда сехргарлик кўпроқ сехргар ёки шомон томонидан бажариладиган "индивидуал" фаолият хусусиятига эга.
Сиёсат (politics) —ҳокимиятҳукуматфаолиятимазмунивамохиятигатаъсирўтказишучунқўллайдиганвоситалар. Сиёсат соҳаси фақатгина бевосита идора килиш фаолиятини бажарадиганларнигина эмас, балки жуда кўп бошқа гуруҳ ва индивидлар хатти-ҳаракатларини ҳам қамраб олади. Бошқарув аппаратига кирмайдиган одамларнинг сиёсатга таъсир ўтказишига имкон яратувчи турли усуллар мавжуд.
Синф (class) — бутушунчасоциологиядаэнгкўпқўлланиладигантуттгунчаларданбирибўлишигакарамай, қандайқилибунияхшироқтаърифлашмумкинлигиҳакидаяхлиттушунчайўқ. Кўпчиликсоцио­логларбуатамадантурлииндивидларўртасидаги, уларнингмоддийахволивахукмдорликдаражасидагифаркдаргаолибкеладигантафовутларниифодалашучунфойдаланадилар.
Социология (sociology) — инсоний гурухдар ва жамиятларни ўрганувчи фан. Бунда саноатлашган дунёда юз бераётган жараёнларни таҳлил қилишга алоҳида урғу беради. Социология — антропология, эко­номика сиёсатшунослик ва ижтимоий география ҳам кирадиган иж­тимоий фанлар гуруҳига мансуб. Санаб ўтилган ижтимоий фанлар ўртасида аниқ чегаралар йўқ. Улар ўртасида умумий усуллар, тадкиқотлар ва тушунчалар мавжуд.
Статус (status) —муайяниндивидларгуруҳинингжамиятдагибошқааъзоларганисбатанкўпроқэътирофгаёкипрестижгаэгабўлишдаражаси. Статус гуруҳлари одатда, яшаш стиллари — шу гурухга мансуб индивидлар учун хос бўлган хулқ-атвор усуллари билан фарқланади. Статус имтиёзлари ижобий ёки салбий бўлиши мумкин. Маса­лан, "парийлар" статус гуруҳига аҳолининг кўпчилиги нафрат билан ва менсимасдан муносабатда бўлади.