Soha iqtisodiyoti va menejmenti

Kalit so‘zlar
Axborot, shovkin, axborotni siqish, axborot aylanishi, axborot resurslari.


Nazorat savollari
1. "Axborot" tushunchasini aniqlang.
2. Menejerlar mehnatining asosiy predmeti nima?
3. Axborotni tasniflash.
4. Axborot manbai nima?
5. Perspektiv axborotning shakllari qanday?
6. Menejment aspektlari bo‘yicha ma’lumotlarning tasnifi.
7. Iqtisodiy axborot turlari.
8. Axborotga bo‘lgan asosiy talablar.
9. Axborot tizimi nima?
10. Elektr energetikasida axborot tizimlari.
11. Elektr energetikasi sohasidagi ma’lumotlarga bo‘lgan maxsus talablar.
12. Tadbirkorlik faoliyatiga to‘sqinlik qiluvchi salbiy omillarni aytib o‘ting.


8- mavzu. Ishlab chiqarish xarajatlari (2 soat)

8.1. Ishlab chiqarish xarajatlarini tasniflash

8.2.Korxona ishlab chiqarish xarajatlari turlari
8.3.Yillik ishlab chiqarish harajatlari va mahsulot tannarxi
8.4. Iqtisodiy elementlar va kalkulyasiya bandlari bo‘yicha xarajatlar
8.5.Uchastka, sex, ishlab chiqarish, zavod mahsulotining tannarxi.
8.6.Sanoat mahsulotlarining tannarxini pasaytirishning manbalari va
omillari.


1. Ishlab chiqarish xarajatlarini tasniflash
Xar bir korxona maxsulot ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq xarajatlarni amalga oshiradi. Maxsulot ishlab chiqarish jarayonida sarf kilingan moddiy resurslar (asosiy vositalar eskirishi, xomashyo va materiallar, yonilg‘i-moylash materiallari, extiyot qismlar va boshqalar) va jonli mexnat sarfi ishlab chiqarish xarajatlarini tashkil etadi.
Ishlab chiqarish xarajatlari korxonaga maxsulot ishlab chiqarish qanchaga tushishini ko‘rsatadi, ya’ni maxsulotning ishlab chiqarish tannarxini tashkil qiladi.
Korxonaning ishlab chiqarish, sotish va boshqa faoliyati natijasida yuzaga keladigan xarajatlarini kuyidagicha turkumlash mumkin:
1. Ishlab chiqarish jarayonidagi ishtirokiga ko‘ra:
- ishlab chiqarish xarajatlari;
- noishlab chiqarish xarajatlari.