Somoniylar davri musiqiy hayoti

Somoniylar davri
(IX-X asr)
musiqiy hayoti



Reja

1. 
   IX – X asrlarda musiqiy hayot
   
2. 
   Al-Forobiy
   
3. 
   I bn Sino
   

M usiqiy-nazariy meros. IX asrdan boshlab o‘rta osiyo xalqlarining bosqinchijar zulmidan ozod bo‘lishi tufayli hokimiyat somoniylar qo‘liga o‘tdi. o‘rta osiyoda rivojlanish davri boshlandi. Hokimiyatda katta o‘zgarishlar bo‘lib feodalizm davri boshlandi. shaharlar o‘sdi, uylar barpo etildi. Bozor, savdo rivojlandi. iqtisod rivojlanishi bilan birgalikda adabiyot, san’at, madaniyat sohalarida ham katta o‘zgarishlar qayd qilindi.
Bu davrda ajoyib olim-mutafakkirlar muhammad muso al Xorazmiy, abu Nasr al-Forobiy, ibn sino, ahmad Faig‘oniy, abu Rayxon Beraniy, shoir, sharq klassik adabiyotining asoschisi abu abdullo Rudakiy, abulqosim Firdavsiy va boshqalar yashab ijod qildilar.
somoniylar davlatida madaniyat va san’atning rivojlanishining boisi o‘sha davrda Buxoro shahriga barcha mashhur va iste’dodli shoir, hofiz, olimlar, musiqachi va raqqoslarni somoniylar sarvari ismoil somoniy da’vat qilib, barcha madaniy va san’at ahliga ijod uchun sharoit yaratib berdi. Albatta, barcha shoir va hofizlar san’at ahli shoh saroyida yashab ko‘proq hukmron shaxslar va saroy ahlini maqtaydigan asarlar yarata boshladilar¹. Tez orada Buxoro shahri madaniyat va san’at markaziga aylandi. o‘sha davrda saroy shoirlari va musiqachilari ijodida sezilarli o‘zgarishlar ro‘y berdi. qasida janrining rivojlanganligi va uning muqaddima qismi nasib²dan mustaqil musiqiy poetik janr g‘azal³ tug‘ilishi somoniylar davlatida madaniyat va san’at yanada rivojlanganidan darak beradi.
somoniylar davlatida yana bir holatni aytib o‘tish joiz, ya’ni
i lm-fan uch yo‘nalishda rivojlangan:
diniy-mifologik.
Tabiiy ilm.