Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov
Download 6.86 Mb. Pdf ko'rish
|
9-sinf Ozbekiston tarixi 2014-yil [uzsmart.uz]
- Bu sahifa navigatsiya:
- — «TypKecraHCKHe
|
M ustam lakachi
hukum atning yangi usul m aktablariga qarshi kurashi Y angi usul m aktablari O cquv adabiyotlari nashrlariga senzura jo riy qilindi. M ustamlakachi hu kum atning jadidlar ga qarshi kurashiga m ahalliy m utaassib dindor-ruhoniylar ko'm aklashdilar. Yangi usul maktablariga, ayniqsa, m a’m uriyat vakillari va ayrim din peshvolari qarshi turgan. Natijada 1911-yilda 50 ga yaqin jad id maktablari yopib qo‘yildi. Jadid m aktablarini ochish tashabbuskorlari qattiq nazorat ostiga olindi. 1913-yilga kelib Buxoro am irligida barcha jad id m aktablari yopildi. 1870-yildan boshlab Turkiston general-gubem atorli- gining rasm iy nashri — «TypKecraHCKHe Be,aoiviocTM» va uning o ‘zbek tilidagi ilovasi «Turkiston viloyatining gazeti» m untazam chiqib turdi. Uning m uharriri m ustam lakachilik tuzumi- ning targM botch i si N. Ostroum ov edi. 1906-yilda Ismoil Obidov m uharrirligida ilk bor o'zbek m illiy gazetasi «Taraqqiy» nashr etildi. Gazetaning birinchi soni chiqqan sana, y a ’ni 27- iyun hozirda 0 ‘zbekistonda M atbuot va om m aviy axborot vositalari xodim- lari kuni sifatida nishonlanadi. Jadidlarning m a’rifatparvarlik faoliyati faqatgina m aktablar da emas, balki matbuot chilik faoliyati, jum ladan, gazetalam ing k o ‘plab vujudga kelishida ham k o ‘rindi. 1906-yilda Ismoil Obidovning m uharrirligida «Taraqqiy», shu yili M unavvarqori m uharrirligida «Xurshid», 1907—1908-yillarda A bdulla A vlo niy muharrirligida «Shuhrat», A hm adjon Bektem irov m uharrirligida «Osiyo» gazetalari chop etildi. M a’rifatchilikning yangi toMqinida 1913—1915-yil- larda «Samarqand», «Sadoi Turkiston», «Sadoi F arg‘ona», «E1 bayrog‘i», «Kengash», «U lug‘ Turkiston», «Turon» gazetalari, «Oyna» jurnali, 1917- yilda esa «Hurriyat», «Farg‘ona sahifasi» kabi om m aviy axborot vositalari ham paydo boMdi. Bu davrdagi nashrlar orasida «Sadoi Turkiston», «Sadoi Farg‘ona» gazetalarining m illiy o ‘zlikni anglashdagi xizm atlari katta boMdi. Uning ikki yillik (1914—1915) faoliyati davom ida m illiy ziyolilam ing vatan- parvar qatlamlari tom onidan m illat ozodligi va ravnaqini tarannum etuvchi, xurofot kabi eski aqidaparastlikni qoralovchi k o ‘plab m aqolalar e ’lon qilindi. Download 6.86 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|