Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov
Download 6.86 Mb. Pdf ko'rish
|
9-sinf Ozbekiston tarixi 2014-yil [uzsmart.uz]
|
|
0 ‘zingizni sinang! % V aq f yerlari — ... 1886-yildagi «Nizom »ga ko4ra yerlar ... Qishloq xo‘ja- ligidagi o‘zgarishlar Rossiya imperiyasi tom onidan 0 4rta Osiyoni im pe riyaning ajralmas bir qism iga aylantirish va oMkada doim iy hukm ron boMib qolish m aqsadida Sibir va K avkaz hududlaridagidek m ustam lakachilik siyosati olib borildi. Bu borada asosiy am alga oshirilgan choralardan biri bu im pe riyaning m arkaziy gubem iya aholisini oMkaga k o 4 chi rib keltirish hisoblangan. 1886-yildagi «Nizom »da hukum at tasarrufida qolayotgan b o 4sh turgan davlat yerlariga rus aholisini joylashtirish muhim ekanligi q at’iy belgilab q o 4yildi. K o4chirish siyosati bilan shug4ullanish o 4lka m a’muriyati zim m asiga yuklatilgan. K o 4chib kelganlarga katta im tiyozlar berilgan. Jumladan, ular m ablag4, turarjoy, yer maydonlari, kreditlar bilan ta ’minlangan. K o 4chib kelganlar 5 yil davom ida soliqlardan ozod etilgan, keyingi 5 yil davom ida soliqlarning yarm ini to 4lagan. Rossiyadan k o 4chib kelganlar, asosan, qishloq aholisi boMgan. U lar uchun oMka m a ’muriyati m aktab va cherkovlar qurishga m ablag4 ajratgan. Turkiston oMkasida harbiy xizm atchilar yashab qolishlari va tom orqa yer olishlari m um kin boMgan. Bunday imkoniyatlar Rossiyaning m arkaziy rayonlaridan k o 4plab aholining k o 4chib kelishiga sabab boMgan. 1875-yilda A vliyootada Rossiyadan kelgan dehqonlam ing birinchi manzil- gohi paydo boMdi. 15 yil davom ida (1875—1890) Turkiston oMkasiga 1300 oila k o 4chib kelib joylashib, 19 ta rus qishlogM tashkil topdi. Faqat 1891-1892- yillardagina k o 4chib kelganlam ing 25 ta manzilgohi paydo b o 4ldi. Vaqt o 4ti- shi bilan nafaqat k o 4chib kelgan shaxslar, balki yirik korxonalar ham darom ad olish m aqsadida oMkadan yerlar sotib ola boshladi. Rossiya imperiyasining k o 4chirib keltirish siyosati Turkiston oMkasidagi m ustam laka tizim ini mus- tahkam lash m aqsadida am alga oshirilgan edi. K o 4chib kelganlarga yaratilgan im koniyatlar oMkaga k o 4chib keluvchilar sonining haddan ziyod k o 4payishiga olib keldi. K o4chirib keltirib joylashtirilgan aholining k o 4payishi, ularga unum dor yerlam ing berilishi m ahalliy aholi vakillarining jiddiy noroziligiga sabab boMgan. Toshkent shahri va oMkaning Yangi MargMlon, Samarqand, Andijon kabi shaharlarida ham k o 4chib kelganlam ing po- syolkalari paydo b o 4ldi. 0 4lkadagi yirik shahar- lar ikkiga: yangi — m a’m uriyat, harbiy qism lar joylashgan va k o 4chirib keltirilganlar yashay digan qism ham da eski — m ahalliy aholi vakil- lari yashaydigan qism larga ajratildi. Jumladan, Toshkentdagi B o 4zsuv anhori shaham i ikki qism ga ajratgan chegara boMgan. Download 6.86 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|