Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov

R
Yodda tuting!

ossiya tovar mahsulotlari 0‘rta Osiyo bozorlariga tez kirib keldi. Natijada mahalliy ishlab chiqariladigan mahsulotlar kasodga uchradi.
T
Rossiya bilan
savdo aloqalari
urkiston odkasining mustamlakaga aylanishi jarayonida Rossiya imperiyasi va mahalliy kapi- tal hamkorligi vujudga keldi. Mahalliy tadbirkor- lar faoliyati, milliy kapital namoyandalarining sarmoyalari daromadi Rossiya bozori mahsulotlariga bevosita bogdangan edi. Ular ikki dav- lat o‘rtasida bozor munosabatlarini rivojlantirish uchun qo‘shma bank uyushmalari tuzishga harakat qilishdi. 1909-yilda Rossiya-Osiyo ban- ki va Madiyorov-Baqqolov kapitalini birlashtirgan «A-Meta» sindikati tashkil qilindi. Sindikat har yili Rossiyaga qariyb 3 ming tonna paxta xomashyosi eksport qilardi va beda urugd sotib olish bo‘yicha yakka- hukmronlikni odnatgandi. Rossiya kapitali o‘z protektorati bodgan Xiva xonligida o‘zi uchun zaruriy xomashyo bazasini yaratdi. Bu yerdagi ish- chi kuchining arzonligi va 1873-yildagi Gandimiyon shartnomasi band- lariga ko‘ra mahalliy bozorda monopol mavqeyi hisobidan ulkan daro- mad olish faollashdi.
Rossiya kapitali amaliyotlari tufayli 0‘rta Osiyoda ichki bozor im- koniyatlari ancha kengaydi. Tovar-pul munosabatlari rivojlanib, uning asosida yangi savdo-sanoat markazlari shakllandi. Mayda savdogarlar
ggM
126
choy, manufaktura mahsulotlari, shakar, samovar kabi taqchil tovarlarni, hatto eng olis qishloqlarga ham olib borib sotardilar. Sanoatning bir yoq- lama va sust rivojlanishi mamlakat iqtisodiyotida yetakchi hunarmand- kasanachilik ishlab chiqarishining salmog‘i nisbatining saqlanib qolishi- ga olib keldi. Mahalliy hunarmandlarning mahsulotlari mamlakat hudu- didan tashqarida yuqori baholangan. Chunki bu mahsulotlar qadimiy boy hunarmandchilik ishlab chiqarishi an’analari asosida tayyorlanardi.