So’z birikmasi va gap bo'laklari I to’plam

3. Izohlovchi haqidagi noto’g’ri mulohazani 
aniqlang. 
A) Izohlovchilar badiiy adabiyotda, ommabop-
publisistik nutqda, og’zaki so’zlashuv uslubida eng 
ko’p qo’llanadigan gap bo’laklaridan biridir. 
B) Izohlanuvchilar uslubiy bo’yoqni ifodalay 
olmaydi. 
C) Narsa-buyum va shaxslarning kasbi-kori, lavozimi 
va holati, jinsi va xususiyati haqida qo’shimcha 
ma’lumot beradi. 
D) Izohlovchi, avvalo, otlar bilan ifodalanadi. 
4. Qaysi gapda ot xarakteridagi olmosh aniqlovchi 
vazifasida qo’llanilgan? 
A) Hech kimsaning farzandi dard bo’lmasin boshiga,
Farzand dog’i teng bo’lmas, biror tog’ning toshiga. 
B) Qaysi bog’ning gulidir ul, Qaysi joyda xonasi? 
C) Butun xalqning yagona orzusi istiqlol edi. 
D) Eshitdim kimdir kelibdi, allaqaysi na’vodan 
5. Ham sifatlovchi, ham qaratqich aniqlovchi 
ishtirok etgan gapni aniqlang. 
1) Bahaybat samolyot yerga ohista qo’ndi. 
2) Shu payit ichkaridan ship-ship qadam tovushi 
eshitildi. 
3) Kumush qishdan, zumrad bahordan, qolishmaydi 
kuzning ziynati. 
4) Bir kishi ariq qaziydi, ming kishi suv ichadi. 
5) Yangi binolar qishloqning husniga husn 
qo’shmoqda. 
A) 1,3,5 B) 2,3,4 C) 2,3,5 D) 3,5 
6. Usta Binoqul shishib ketgan oyoqlarini sudrab 
bosgancha inqillaydi. 
Berilgan gapda nechta sifatlovchi berilgan? 
A) 1ta B) 2ta C) 3ta
D) sifatlovchi qo’llanmagan. 
7. Aniqlovchilar haqida berilgan noto’g’ri 
mulohazani aniqlang. 
A) Aniqlovchi pridmetni miqdorini ham, tartibini 
ham bildira oladi. 

---

17 
B) Qayerdagi?, Qachongi?, so’roqlari aniqlovchiga 
tegishli. 
C) Usta binoqul shishib ketgan oyoqlarini sudirab 
bosgancha zorlanib inqillaydi. 
Gapda ikkita sifatlovchi birikma mavjud. 
D) Ishim boshimdan oshib yotibdi. 
Gapida qaratqich qo’llanmay, faqat qaralmishning 
o’zi ishlatilgan. 
8. Ammo Sadiy hafta sayin jurnalning oxirgi 
sahifasida o’z ismi <> bezagi bilan 
ko’ravergandan so’ng, yozuvchi bo’lish uchun 
o’zining tutgan yo’li to’g’ri ekanligiga shubhalana 
boshladi.