Spayslar ,ularning narkologik ahamiyati ,ajratib olish usullari,sifat va miqdoriy tahlili Spies (ziravorlar, K2, ingliz tilidan tarjima qilingan - "ziravor, ziravorlar") - kimyoviy surtilgan o't shaklida sotiladigan chekish aralashmalaridan biri. Bu psixoaktiv ta'sirga ega, ma'lum darajada marixuana ta'siriga o'xshash, ammo yanada jiddiy psixopatologik belgilarga olib keladi. Marixuana singari, Spice kannabinoid retseptorlariga ta'sir qiladi - Spies (ziravorlar, K2, ingliz tilidan tarjima qilingan - "ziravor, ziravorlar") - kimyoviy surtilgan o't shaklida sotiladigan chekish aralashmalaridan biri. Bu psixoaktiv ta'sirga ega, ma'lum darajada marixuana ta'siriga o'xshash, ammo yanada jiddiy psixopatologik belgilarga olib keladi. Marixuana singari, Spice kannabinoid retseptorlariga ta'sir qiladi
- Spice aralashmalari Evropada 2006 yildan beri (ba'zi ma'lumotlarga ko'ra - 2004 yildan beri) tutatqilar ostida asosan onlayn-do'konlar orqali sotila boshlandi
2009 yilda aralashmalarning faol moddasi o'simlikka asoslangan moddalar emasligi aniqlandi, ammo CP 47.497 va JWH-018 kabi marixuanada asosiy faol moddalar bo'lgan tetrahidrokannabinolning sintetik analoglari. Hozirgi vaqtda ziravorning faol moddalari bo'lgan sintetik kannabinoidlar dunyoning ko'p mamlakatlarida, shu jumladan Rossiya AQSh va Evropa Ittifoqining ko'plab mamlakatlarida taqiqlangan - 2009 yilda aralashmalarning faol moddasi o'simlikka asoslangan moddalar emasligi aniqlandi, ammo CP 47.497 va JWH-018 kabi marixuanada asosiy faol moddalar bo'lgan tetrahidrokannabinolning sintetik analoglari. Hozirgi vaqtda ziravorning faol moddalari bo'lgan sintetik kannabinoidlar dunyoning ko'p mamlakatlarida, shu jumladan Rossiya AQSh va Evropa Ittifoqining ko'plab mamlakatlarida taqiqlangan
Ishlab chiqaruvchiga ko'ra, Spice o'simlik aralashmalari quyidagi o'simliklarning tarkibiy qismlarini o'z ichiga oladi: Canavalia rosea, Nymphaea alba va Nymphaea caerulea, Scutellaria nana, Pedicularis densiflora, Leonotis leonuru, Zornia latifolia, Nelumbo nucifera, Leonurus sibiricus, Althaea caninais. Ushbu o'simliklarning ba'zilari aslida ma'lum bir psixoaktiv ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan biologik faol moddalarni o'z ichiga oladi (glyukozid aukubin (inglizcha) rus tilida Pedicularis densiflora yoki Leonurus sibiricus rus tilidagi alkaloid Leonurin (ingliz)) - Ishlab chiqaruvchiga ko'ra, Spice o'simlik aralashmalari quyidagi o'simliklarning tarkibiy qismlarini o'z ichiga oladi: Canavalia rosea, Nymphaea alba va Nymphaea caerulea, Scutellaria nana, Pedicularis densiflora, Leonotis leonuru, Zornia latifolia, Nelumbo nucifera, Leonurus sibiricus, Althaea caninais. Ushbu o'simliklarning ba'zilari aslida ma'lum bir psixoaktiv ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan biologik faol moddalarni o'z ichiga oladi (glyukozid aukubin (inglizcha) rus tilida Pedicularis densiflora yoki Leonurus sibiricus rus tilidagi alkaloid Leonurin (ingliz))
Biroq, 2008-2009 yillarda o'tkazilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, Ziravorlar va shunga o'xshash aralashmalarning ta'siri o'simlik tarkibiy qismlariga emas, balki turli xil kimyoviy tabiatdagi kannabinoid retseptorlarining sintetik agonistlariga bog'liq (turli xil partiyalardagi tarkib o'zgaradi) [7]: - Biroq, 2008-2009 yillarda o'tkazilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, Ziravorlar va shunga o'xshash aralashmalarning ta'siri o'simlik tarkibiy qismlariga emas, balki turli xil kimyoviy tabiatdagi kannabinoid retseptorlarining sintetik agonistlariga bog'liq (turli xil partiyalardagi tarkib o'zgaradi) [7]:
- Dibenzopiranlar: HU-210
- Siklogeksilfenollar: CP 47.497 va uning gomologlari
- Naftoylindollar: JWH-018, JWH-073, JWH-398
- Fenilasetilindollar: JWH-250
- Oleamid
Spice o'simlik aralashmalarida sintetik kannabinoidlarni o'z vaqtida aniqlash, potentsial psixoaktiv xususiyatlarga ega o'simliklarning aralashmalari mavjudligi, faol moddalarni yashirish uchun ko'p miqdordagi balast birikmalarining qo'shilishi (masalan, E vitamini) va ko'pgina ma'lumotlar bazalarida sintetik kannabinoidlarning spektral xususiyatlari to'g'risida ma'lumotlarning yo'qligi. massali spektrometrik tahlil uchun - Spice o'simlik aralashmalarida sintetik kannabinoidlarni o'z vaqtida aniqlash, potentsial psixoaktiv xususiyatlarga ega o'simliklarning aralashmalari mavjudligi, faol moddalarni yashirish uchun ko'p miqdordagi balast birikmalarining qo'shilishi (masalan, E vitamini) va ko'pgina ma'lumotlar bazalarida sintetik kannabinoidlarning spektral xususiyatlari to'g'risida ma'lumotlarning yo'qligi. massali spektrometrik tahlil uchun
Spice brendi ostida chekish aralashmalarining bir nechta varianti sotiladi, masalan, EMCDDA 2009 ma'lumotlariga ko'ra: Spice Silver, Spice Gold, Spice Diamond va boshqalar Aralashmalar 3 gramm aralashmani o'z ichiga olgan taxminan 5 dan 7,5 sm gacha bo'lgan qadoqlarga solinadi. 2008 yilda bitta paketning chakana narxi 15 dan 30 evrogacha bo'lgan. Bundan tashqari, shunga o'xshash aralashmalar Yucatan Fire, Smoke, Skunk, Sence, Genie va K2 brendlari ostida sotilgan. Har xil turdagi aralashmalardagi faol moddalar kombinatsiyasi farq qiladi - Spice brendi ostida chekish aralashmalarining bir nechta varianti sotiladi, masalan, EMCDDA 2009 ma'lumotlariga ko'ra: Spice Silver, Spice Gold, Spice Diamond va boshqalar Aralashmalar 3 gramm aralashmani o'z ichiga olgan taxminan 5 dan 7,5 sm gacha bo'lgan qadoqlarga solinadi. 2008 yilda bitta paketning chakana narxi 15 dan 30 evrogacha bo'lgan. Bundan tashqari, shunga o'xshash aralashmalar Yucatan Fire, Smoke, Skunk, Sence, Genie va K2 brendlari ostida sotilgan. Har xil turdagi aralashmalardagi faol moddalar kombinatsiyasi farq qiladi
Sintetik kannabinoidlarning inson tanasiga ta'siri hozirda yaxshi tushunilmagan. Ularning psixikaga ta'siri tetrahidrokannabinol (THC) ta'siriga o'xshash bo'lsa-da, ulardan foydalanish bilan bog'liq xavflarni THC dan foydalanish bilan bog'liq bo'lganligiga ishonch hosil qilish uchun hech qanday sabab yo'q. Shunday qilib, to'liq kannabinoid retseptorlari agonistining haddan tashqari dozasi qisman agonistning (ya'ni THC) dozasini oshirgandan ko'ra ko'proq xavfli bo'lishi mumkin Spice Gold-dan uzoq vaqt foydalanish bilan jismoniy qaramlik holati tasvirlangan. - Sintetik kannabinoidlarning inson tanasiga ta'siri hozirda yaxshi tushunilmagan. Ularning psixikaga ta'siri tetrahidrokannabinol (THC) ta'siriga o'xshash bo'lsa-da, ulardan foydalanish bilan bog'liq xavflarni THC dan foydalanish bilan bog'liq bo'lganligiga ishonch hosil qilish uchun hech qanday sabab yo'q. Shunday qilib, to'liq kannabinoid retseptorlari agonistining haddan tashqari dozasi qisman agonistning (ya'ni THC) dozasini oshirgandan ko'ra ko'proq xavfli bo'lishi mumkin Spice Gold-dan uzoq vaqt foydalanish bilan jismoniy qaramlik holati tasvirlangan.
Sintetik kannabinomimetika dozasini oshirib yuborish kannabinoidlarga xos bo'lgan taxikardiya va bezovtalik holatiga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, paranoya, gallyutsinatsiyalar va psixotomimetik ta'sir holatlari qayd etilgan [12]. Yangi Zelandiya olimlari tomonidan olib borilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, dissotsiatsiyalovchi JWH-018 bo'lgan chekish aralashmalaridan foydalanish sezgir odamlarda psixozni keltirib chiqarishi mumkin. - Sintetik kannabinomimetika dozasini oshirib yuborish kannabinoidlarga xos bo'lgan taxikardiya va bezovtalik holatiga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, paranoya, gallyutsinatsiyalar va psixotomimetik ta'sir holatlari qayd etilgan [12]. Yangi Zelandiya olimlari tomonidan olib borilgan tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, dissotsiatsiyalovchi JWH-018 bo'lgan chekish aralashmalaridan foydalanish sezgir odamlarda psixozni keltirib chiqarishi mumkin.
Ziravorlarni chekish aralashmalarini tashkil etuvchi sintetik kannabinoidlar 1961 yildagi Giyohvandlik vositalari to'g'risidagi yagona konventsiya va 1971 yildagi psixotrop moddalar to'g'risidagi konventsiya bo'yicha boshqariladigan moddalarning xalqaro ro'yxatiga kiritilmagan. 2009 yilda, Spice chekish aralashmasida sintetik kannabinoidlar topilganidan so'ng, hokimiyat ushbu birikmalarni taqiqlash choralarini ko'rishni boshladi - Ziravorlarni chekish aralashmalarini tashkil etuvchi sintetik kannabinoidlar 1961 yildagi Giyohvandlik vositalari to'g'risidagi yagona konventsiya va 1971 yildagi psixotrop moddalar to'g'risidagi konventsiya bo'yicha boshqariladigan moddalarning xalqaro ro'yxatiga kiritilmagan. 2009 yilda, Spice chekish aralashmasida sintetik kannabinoidlar topilganidan so'ng, hokimiyat ushbu birikmalarni taqiqlash choralarini ko'rishni boshladi
Giyohvand moddalar tekshiruv bir necha bosqichdan iborat: namuna olish va ularni tahlilga tayyorlash, olingan namunalarni yot moddalardan tozalash hamda sifat va miqdoriy tahlilni amalga oshirish. - Giyohvand moddalar tekshiruv bir necha bosqichdan iborat: namuna olish va ularni tahlilga tayyorlash, olingan namunalarni yot moddalardan tozalash hamda sifat va miqdoriy tahlilni amalga oshirish.
- 1. Kimyoviy usullar(rangli hosil qiluvchi, cho‗ktiruvchi reaksiyalar)
- 2. Mikrokristalloskopik tekshiruv
- 3. Xromatografik usullar(YUQX, GSX, GelX, YUSSX, GX-MS, YUSSX-MS)
- 4. Fotometrik usullar(FEK, UB-va IQ-SF)
- 5. Fluoressensiya usuli
- 6. Biologik usullar
- 7. Imunotahlil usullari
- 8. Elektrokimyoviy usullar va boshq.
Namunalardandan giyohvand va psixotrop moddalarni ajratib olish usullarini ishlab chiqish va - Namunalardandan giyohvand va psixotrop moddalarni ajratib olish usullarini ishlab chiqish va
- mavjud usullarni takomillashtirish
- • Giyohvand moddalar tahlil uchun ajratib olingan namunalarni yot moddalardan tozalash usullarini
- ishlab chiqish.
- • giyohvandlik vositalari, psixotrop moddalar va prekursorlarni fizik va kimyoviy xossalarini
- o‗rganish.
- • giyohvandlik vositalari, psixotrop moddalar, prekursorlar sifat va miqdorini aniqlashning mavjud
- tahlil usullarini takomillashtirish hamda yangi sezgir, xususiy kimyoviy va fizik kimyoviy
- sharoitlarni ishlab chiqish.
- • Giyohvand moddalar va psixotrop moddalarni organizmda metobolizmi va ularning tahlil
- usullarini o‗rganish.
Giyohvand moddalar tahlili boshqa fanlar bilan uzviy bog‗liq. Giyohvand moddalar tahlili - Giyohvand moddalar tahlili boshqa fanlar bilan uzviy bog‗liq. Giyohvand moddalar tahlili
- giyohvanlik vositalari va psixotrop moddalarni odam va hayvon a‘zolariga ta‘sirini o‗rganadigan
- farmakologiya, narkologiya va toksikologiya fani bilan bog‗liq.
- Giyohvanlik vositalari, psixotrop moddalar va prekursorlarni sifat va miqdorini aniqlashda analitik,
- organik, farmatsevtik kimyo va boshqa kimyo fanlari usullari qo‗llaniladi.
- Giyohvand moddalarni organizmdagi metabolitlarini o‗rganishda toksikologik kimyo, biologik,
- analitik va farmatsevtik kimyo fanlariga tayanadi.
- Giyohvand moddalarni o‗simlik maxsulotlari va uning qismlari bo‗lgani uchun kimyogar
- farmakognoziya fanidan chuqur bilimga ega bo‗lishi kerak.
- Giyohvand moddalar to„g„risidagi xalqaro va O„zbekiston Respublikasi miqyosidagi xujjatlar
- Respublikamiz ushbu muammoning xalqaro miqyosda hal etilishi jarayonida faol ishtirok etmoqda.
- Mamlakatimiz BMTning
- 1961 yil - Giyohvand vositalar haqidagi xalqaro konvensiya;
- 1971 yil – psixotrop moddalar haqidagi xalqaro konvensiya;
- 1988 yil - Giyohvand vositalar va psixotrop moddalarni noqonuniy ayirboshlashga
- qarshi kurash haqidagi BMT konvensiyasilariga;
CHinligini aniqlash. Sud kimyosi tahlillarida kodein uchun quyidagi reaksiyalardan - CHinligini aniqlash. Sud kimyosi tahlillarida kodein uchun quyidagi reaksiyalardan
- foydalaniladi.
- 1. Umumiy cho„ktiruvchi reaktivlar bilan – Dragendorf, Mayer va boshqa reaktivlar bilan cho‗kma
- hosil qiladi.
- 2. Marki reaktivi kodein bilan och binafsha rang hosil qiladi. Reaksiyaning sezgirligi 0,05 mg
- kodeinga teng.
- 3. Frede reaktivi kodein bilan - iflos ko‗k rang hosil qiladi. Bu rang bir ozdan so‗ng zangori
- rangga o‗tadi. Ayni reaksiya kodein uchun juda ham xarakterli bo‗lib, sezgirligi 0,1 mkg ga teng.
- 4. Temir (III) xlorid hamda geksatseanoferrat (III) kaliy aralashmasi kodein bilan rang hosil
- qilmaydi, chunki kodeinda erkin fenol guruhi yo‗q, u guruh metil radikali bilan bog‗langan. Bu reaksiya
- ham kodeinni morfindan farqlash uchun qo‗llaniladi.
- 5. YUpqa qatlamli xromatografik aniqlash. Sistema: xloroform-atseton-dietilamin 50:30:2,
- aniqlovchi reagent modifikatsiyalangan Dragendorf reaktivi purkalsa Rf=0,40 oralig‗ida qo‗ng‗ir-
- qizg‗ish rangdagi dog‗ hosil qiladi.
- 6. UB-spektri bo„yicha aniqlash. Kodein asos holidagi spirtli eritmasi 286 nm spektral maksimum hosil qiladi.
- 7. IQ- spektrlari – 1052, 1268, 1500 sm-1 ga teng.
Do'stlaringiz bilan baham: |