Speratorlar

M_qay 48∙10⁶∙∙n²∙z∙tg (R³_kat - R³_kich) t_sd²_yo, m³/s, (1)

bu yerda:  - separator texnologik F.I.K. (baraban ishchi hajmidan foydalanishni hisobga oladi), 0,5 - 0,8; n – baraban aylanish tezligi, s^-1;
z –barabanning tarelkalari soni, dona;
 - tarelkaning qiyalik burchagi, grad; R_kat, R_kich – katta va kichik radiuslari, m; t_s- sut harorati (t_s35-65⁰S); d_yo- tozalangan sut tarkibidagi yirik yog‘ sharigi diametri,mkm (d_yo1-35 mkm, sigir zoti va ozuqaga bog‘lik).
Birinchi formuladan va ikkinchi jadvalda keltirilgan ma’lumotlarga asoslanib o‘qituvchi topshirig‘I asosida talabalar har xil rusumdagi sepаratorlarning texnologik F.I.K. aniqlashlari kerak. Shuningdek d_yo miqdorini formulaga metrda qo‘yish kerak, ya’ni 2∙10^-6; 1,5∙10^-6 va boshqalar.

14-rasm. Separator barabani o‘lcamlarini olishga oid cxema.

1. Sutning yog‘liligini normallashtirish

Sutning tarkibida yog‘ miqdorini me’yoridan ko‘p (yoki kam), bo‘lsa unda normallashtiriladi. Ichimlik sut yog‘liligi bizda 2,5% qabul qilingan. Sutni normallashtirishda yog‘liligi me’yoridan kam bo‘lgan sut aralashtiriladi, yog‘I olingan sut qo‘shib aralashtiriladi yoki separator normallagichda separatsiya qilish yo‘li bilan normallashtiriladi.
Sutni normallashtirishning hamma holatlari uchun kvadrat qoidasidan foydalanib hisoblasa bo‘ladi. Misol uchun yog‘liligi Yo_x3,6% sutga yog‘liligi Yo_s0,05 yog‘I olingan sut qo‘shish miqdorini aniqlash kerak. Bu misolni yechish uchun kvadrat (15-rasm) chizilib, uning chap burchaklariga qo‘shilayotgan mahsulotlar yog‘liligi (o‘qituvchi topshirig‘i bo‘yicha sut va yog‘i olingan sut) belgilanadi. Markazda dioganallar kesishish joyida olish kerak bo‘lgan sut yog‘liligi ko‘rsatiladi, o‘ng burchaklarda esa dioganal bo‘yicha kattasidan kichigining farqlari ko‘rsatiladi.

15-rasm. Kvadrat usulidan foydalanib sutni normallashtishni hisoblash sxemasi
Undan so‘ng proporsiya tuzib aralashmada komponentlar miqdori (%) topiladi.