Sport ishlari vazirligi

partiya, har biri o'z jamoasi qiziqishlarini qo'llab-quwatlaydi.
So'ngi o'n yilda xalq jismoniy tarbiya vositalarining nazariy, 
tashkiliy, metodik va amaliy jihatlari rivojiga ishlab chiqarish ta ’sir 
ko'rsatdi.
“Karachaevo-cherkess” avtonom viloyati xalqining milliy xalq 
jismoniy tarbiya vositalari quyidagicha tasnif qilinadi.
1. Ishlab chiqarish malakalarini takomillashtirish uchun (ov, o't 
o'rish, pichan to'plash, qo'ylami junini qayta ishlash, toqqa chiqish, 
tog' daryolaridan o'tish, tog'girlik, qor ustida yurish, og'irlikni 
ko'tarish va olib o'tish hamda boshqalar.
2. Harbiy-amaliy maqsadlar uchun (kurash, ot ustida kurash, 
piyodalaming ot ustidagilar bilan kurashi, ho'kiz bilan kurash, piyoda 
va otda qilichbozlik, qo'l jangi, kamonda va quroldan har xil holatda 
otish, otda chopish va har xil masofaga poyga, tik aylanma tog'li 
joydan tushish, to'siqlardan oshib o'tish, jigitovka, voltijirovka, 
chavandozlaming jamoaviy o'yinlari “Qorachoy polosi”, “Bayroq 
uchun kurash”, yengil atletika va gimnastika mashqlari va h.k.).
3. Ko'ngil ochish uchun (bolalar o'yinlari, chim ustida xokkey, 
turli attraksionlar, silliq ustun va ho'kiz terisidan qilingan arqon 
bo'ylab tirmashib chiqish va boshqalar). Tabiiyki, jismoniy 
mashqlarni bunday ajratish ulami qat’iy chegaralash imkonini 
bermaydi. Ulaming ko'pchiligi birinchi, ikkinchi va uchinchi 
guruhlarga ham kiritilishi mumkin.
R.Yo'ldosheva (1992) o'zbek xalq o'yinlari, xalq ijodiy 
faoliyatining bir turidir, deydi. Ularni mehnatkash xalq yaratdi va
62

---

keng xalq ommasi davom ettirdi. Hozirga qadar o'zbek xalqi 
o'zining tantanalarini katta xalq tomoshalari — sayllari bilan 
nishonlaydi. Ilgari sayllar diniy sanalar bilan bog'liq bo'lgan. 
Masalan, har yili ikkita katta bayram: