Sport mashg'ulotlari vositalari mundarija: kirish I. Bob. Sportlar mashg'ulotlarining maqsadi, vazifalari, vositalari, usullari va tamoyillari

1.3.Sport mashg'ulotlarining tamoyillari
Sport mashg'ulotlari tamoyillari mashg'ulot jarayonini oqilona qurishning eng
muhim pedagogik qoidalari bo'lib, unda ilmiy ma'lumotlar va murabbiylikning ilg'or amaliy tajribasi sintezlanadi. Mumkin bo'lgan maksimal yutuqlarga, chuqur ixtisoslashuvga va individuallashtirishga e'tibor qarating. Agar jismoniy mashqlarni sport maqsadlarisiz qo'llashda faqat ma'lum, cheksiz mumkin bo'lgan yutuq darajasi amalga oshirilsa, sport mashg'ulotlari uchun maksimal darajada aniq e'tibor berish odatiy holdir. Va bu maksimal individual ravishda har xil bo'lsa-da, har bir kishi sportni takomillashtirish yo'lida imkon qadar uzoqqa borishga intilishi tabiiydir. Sport yutuqlari, albatta, o'z-o'zidan emas, balki qobiliyat va mahoratni rivojlantirishning o'ziga xos ko'rsatkichlari sifatida muhimdir. Oliy sport turlari bo'yicha o'rnatish; Shu nuqtai nazardan, natijalar inson kamolotining eng yuqori darajalariga intilishni anglatishi bilan muhim ijtimoiy-pedagogik ahamiyatga ega. Bunday intilish sport tadbirlarining butun tashkil etilishi va sharoitlari, ayniqsa, sport musobaqalari tizimi va progressiv mukofotlar (boshlang'ich sport toifasini belgilashdan boshlab chempionning oltin medaligacha) tomonidan rag'batlantiriladi. [2] Eng yuqori ko'rsatkichlarga erishish sport mashg'ulotlarini to'g'ri qurish, eng samarali vosita va usullardan foydalanish, tanlangan sport turi bo'yicha chuqur mutaxassislik bilan
amalga oshiriladi. Maksimalga yo'naltirilganlik u yoki bu tarzda sport mashg'ulotlarining barcha o'ziga xos xususiyatlarini aniqlaydi - yuklarning ko'tarilgan darajasi, o'zgaruvchan yuklar va dam olishning maxsus tizimi, aniq sikllik va boshqalar. Sport mashg'ulotlarining bu modeli uzoq muddatli sportni takomillashtirish bosqichlariga qarab turli xil ko'rinishda namoyon bo'ladi. Birinchi bosqichlarda, sport mashg'ulotlari, asosan, umumiy tayyorgarlik turi bo'yicha olib borilganda, mashg'ulot jarayonida sport ixtisosligining aniq belgilari - eng yuqori yutuqlarga yo'naltirilganlik yo'q.

Mashg‘ulot jarayonining tuzilishi quyidagilar bilan xarakterlanadi:

1. 
   Mashg‘ulot mazmuni elementlarining o‘zaro tartibli bog‘lanishi (umumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik);
   
2. 
   Mashg‘ulot jismoniy yuklanish parametrlarini tartibli munosabati (ish hajmi va shiddatliligining miqdoriy tavsifnomasi);
   
3. 
   Mashg‘ulot jarayonining faza va stadiyasini keltirib chiqaradigan turli bo‘g‘inlarning ma’lum ketma-ketligi paytida ba’zi qonuniy o‘zgarishlarning sodir bo‘lishi.
   

Mashg‘ulot jarayonida sodir bo‘ladigan vaqtga bog‘liq holda quyidagilar ajratiladi:

1. 
   Mikrotuzilish – ayrim mashg‘ulot bosqichlari va mikrotsikl tuzilishi (haftalik);
   
2. 
   Mezotuzilish – ayrim mikrotsikllarning nisbatan tamomlangan mashg‘ulot bosqichlarining tuzilishi (masalan bir oylik);
   
3. 
   Makrotuzilish – yarim yillik, yillik va ko‘p yillik katta mashg‘ulot siklining tuzilishi.