Sport tibbiyoti va reabilitatsiyasi 3 kurs jis uz

Simpatik va parasimpatik nerv sistemasi 
Simpatik va vegetativ nerv sistemasi 
Markaziy va periferik 
Somatik va vegetativ nerv sistemasi 
119-
114047 
Markaziy nerv sistemasiga______________________________________ kiradi. 
Simpatik va parasimpatik nerv sistemasi 
Simpatik va vegetativ nerv sistemasi 
Bosh va orqa miya 
Somatik va vegetativ nerv sistemasi 
120-
114048 
Periferik nerv sistemasiga _____________________________________ kiradi. 
Simpatik va parasimpatik nerv sistemasi 
Simpatik va vegetativ nerv sistemasi 
Bosh va orqa miya 
Somatik va vegetativ nerv sistemasi 
121-
114049 
Bosh miya ___________________________________________________ bo'ladi. 
Bosh miyaning ensa sohasida 
Kalla qutisi ichida 
Umurtqa pogonasining orqa miya kanalida 
Uzunchoq miyada 
122-
114050 
Qanday nerv tolalari bilasiz. 
Markazdan qochuvchi va aralash 
Markazdan qochuvchi va markazga intiluvchi 
Markazdan qochuvchi, markazga intiluvchi va aralash 
Markazga intiluvchi va aralash 
123-
114051 
Nerv ildizlarini shamollashi ____________________________________ deyiladi. 
Nervit 
Pleksit 
Plevrit 

---

Radikulit 
124-
114052 
Nerv chigalini shamollashishi ________________________________ deyiladi. 
Nervit 
Pleksit 
Plevrit 
Radikulit 
125-
114053 
Nervni shamollashi ___________________________________________ deyiladi. 
Nervit 
Pleksit 
Plevrit 
Radikulit 
126-
114054 
Pereferik nerv sistemasi kiruvchi kasalliklarni ko'rsating. 
Gidrosefaliya, ensefalopatiya 
Gidrosefaliya, nervit, spesifik va nospesifik yallig'lanishlar 
Pleksit, nervit, ensefalopatiya 
Radikulit, pleksit, nervit 
127-
114055 
Bosh miya asosiy patologiyasi 
Bosh miyaning tug'ma va inson hayoti davomida orttirilgan kasalliklari 
Gidrosefaliya, ensefalopatiya 
pleksit, nervit, ensefalopatiya, anensefaliya 
Spesifik va nospesifik yallig'lanishlar, shikastlardan keyin yuzaga keluvchi kasalliklar 
128-
114056 
Bosh miyaning tug'ma kasalliklariga: 
Gidrosefaliya, ensefalopatiya, anensefaliya 
pleksit, nervit, ensefalopatiya, anensefaliya 
Radikulit, pleksit, nervit 
Spesifik va nospesifik yallig'lanishlar, shikastlardan keyin yuzaga keluvchi kasalliklar 
129-
114057 
Bosh miyaning inson hayoti davomida orttirilgan kasallikiariga: 
Gidrosefaliya, ensefalopatiya, anensefaliya 
pleksit, nervit, ensefalopatiya, anensefaliya 
Radikulit, pleksit, nervit 
Spesifik va nospesifik yallig'lanishlar, shikastlardan keyin yuzaga keluvchi kasalliklar 
130-
114058 
Sog'lom kishilarning 1 l qonidagi gemoglobin miqdori 

---

100 gr 
150 gr 
300 gr 
350 gr 
131-
114059 
Odam yuragi 1 min ____________ qon haydaydi. 
10-15 litr 
25-30 litr 
25-40 litr 
30-40 litr 
132-
114060 
Odam yuragi 1 minutda haydaydigan qondagi kislorodning miqdori 
3-4 l dan oshmaydi 
3-5 l dan oshmaydi 
4-6 l dan oshmaydi 
5-6 l dan oshmaydi 
133-
114061 
Jismoniy yuklanishda 1 min o'pkadan o'tuvchi havo miqdori 
100-120 litr 
120-130 litr 
140-160 litr 
150-170 litr 
134-
114062 
Sog'lom kishilarning o'pkasi 1 minutda organizmga qancha miqdorda kislorodni 
etkazadi 
14 l 
24 l 
29 l 
32 l 
135-
114063 
Yurak bo'shliqlarining (qorinchalar va bo'lmachalar) kengayishi ______________ 
Aritmiya 
Dilyatatsaya 
Gipertofiya 
Gipotofiya 
136-
114064 
Sportchilar yuragining o'ziga xos struktur (tuzilish) xususiyatlari 
Aritmiya, dilyatatsaya 
Dilyatatsaya, gipertofiya 
Dilyatatsaya, gipotofiya 

---

Gipertofiya, gipotofiya 
137-
114065 
Yurak qon-tomir sistemasi kasalliklariga ___________________ kasalliklar kiradi 
Ateroskleroz, YUIK (stenokardiya va miokar infarkti), gipotenik va gipertonik 
kasalliklar, miokardit, endokardit, gepatit va boshqalar 
Ateroskleroz, YUIK (stenokardiya va miokar infarkti), gipotonik va gipertonik 
kasalliklar, gastrit, yurak porogi va boshqalar 
Ateroskleroz, YUIK (stenokardiya va miokar infarkti), gipotonik va gipertonik 
kasalliklar, miokardit, endokardit, yurak porogi va boshqalar 
Ateroskleroz, YUIK (stenokardiya va miokar infarkti), nevrit, pleksit, miokardit, 
endokardit, yurak porogi va boshqalar 
138-
114066 
Ateroskleroz kasalligi bu: ___________________________________________ 
Birikturuvchi to'qimalarning immunologik yallig'lanishi 
Yog?simon modda (lipoid)lar almashinuvi buzilib, ularning arteriya ichki qavatida 
to?planishi va biriktiruvchi to?qimaning o?sib ketishi natijasida kelib chiqadigan 
surunkali kasallik 
Yurak mushaklarining kislorodga bo'lgan extiyoji bilan kislorodni qon bilan etib 
kelishi orasidagi muvozanatning buzilishidan iborat kasallikdir 
Yurak muskullarini qon bilan ta'minlaydigan toj arteriyalarning aterosklerotik 
o'zgarishi sababli rivojlanadigan xastalik 
139-
114067 
Miokard infarkti:___________________________________________________ 
O'tkir kasallik bo'lib. uni asosan yurak mushagidagi ishemik nekroz o'chog'i keltirib 
chiqaradi 
Yog?simon modda (lipoid)lar almashinuvi buzilib, ularning arteriya ichki qavatida 
to?planishi va biriktiruvchi to?qimaning o?sib ketishi natijasida kelib chiqadigan 
surunkali kasallik 
Yurak mushaklarining kislorodga bo'lgan extiyoji bilan kislorodni qon bilan etib 
kelishi orasidagi muvozanatning buzilishidan iborat kasallikdir 
Yurak muskullarini qon bilan ta'minlaydigan toj arteriyalarning aterosklerotik 
o'zgarishi sababli rivojlanadigan xastalik 
140-
114068 
Yurak marominiig buzulishi __________________________________ deyiladi 
Aritmiya 
Bradikardiya 
Ekstrasistoliya 
Taxikardiya 
141-
114069 
Aritmiya bu: 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 

---

Yurak klapanlarini etishmasligi 
Yurak marominiig buzulishi 
YUrak urushining me'yoridan kamayishi 
142-
114070 
Gipertopiya:_______________________________________________________ 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 
Qon bosimining me'yoridan ko'tarilishi 
Qon bosimining me'yoridan pasayishi 
Yurak marominiig buzulishi 
143-
114071 
Gipotoniya ________________________________________________________ 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 
Qon bosimining me'yoridan ko'tarilishi 
Qon bosimining me'yoridan pasayishi 
Yurak marominiig buzulishi 
144-
114072 
Bod kasalligi (revmatizm) bu- _________________________________________ 
Birikturuvchi to'qimalarning immunologik yallig'lanishi, allergik kasalligidir. 
O'tkir kasallik bo'lib. yurak mushagidagi ishemik nekroz o'chog'i keltirib chiqaradigan 
kasallik 
Organizmda moddalar almashinuvining buzilishidan kelib chiqadigan kasallik 
Yurak muskullarini qon bilan ta'minlaydigan toj arteriyalarning o'zgarishi sababli 
rivojlanadigan xastalik 
145-
114073 
Yurak porogi - bu ________________________________________ tushuniladi. 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 
Organizmda moddalar almashinuvining buzilishidan kelib chiqadigan kasallik 
Yog?simon modda (lipoid)lar almashinuvi buzilib, biriktiruvchi to?qimaning o?sib 
ketishi natijasida kelib chiqadigan surunkali kasallik 
Yurak klapanlarini etishmasligi 
146-
114074 
1 minutda me'yorda o'rta yoshli kishilarning yurak urishining soni 
50-55 
50-70 
60-80 
80-100 
147-
114075 
Arterial bosimini (AB) tinch holatda 
100/90 

---

120/80 
130/90 
140/100 
148-
114076 
Taxikardiya nima 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 
Yurak marominiig buzulishi 
Yurak urushining me'yoridan kamayishi 
Yurak urushining me'yoridan ortishi 
149-
114077 
Bradikardiya nima 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 
Yurak marominiig buzulishi 
Yurak urushining me'yoridan kamayishi 
Yurak urushining me'yoridan ortishi 
150-
114078 
Yurak urushining me'yoridan ortishi 
Aritmiya 
Bradikardiya 
Ekstrasistoliya 
Taxikardiya 
151-
114079 
Yurak urushining me'yoridan kamayishi 
Aritmiya 
Bradikardiya 
Ekstrasistoliya 
Taxikardiya 
152-
114080 
Ekstrasistoliya bu: __________________________________________________ 
Navbatdan tashqari yurakning qisqarishidir 
Yurak marominiig buzulishi 
Yurak urushining me'yoridan kamayishi 
Yurak urushining me'yoridan ortishi 
153-
114081 
Qonning tarkibi 
Eritrotsitlar va leykotsitlar 
leykotsitlar va trombotsitlar 
Qon plazmasi va eritrotsitlar 
Qon plazmasi va shakli elementlari 

---

154-
114082 
Qonning shakli elementlarini ko'rsating 
Eritrotsitlar, leykotsitlar va qon plazmasi 
Eritrotsitlar, leykotsitlar va trombotsitlar 
Eritrotsitlar, trombotsitlar va qon plazmasi 
leykotsitlar va trombotsitlar va qon plazmasi 
155-
114083 
Organizmda qonning vazifalari 
Transport, himoya, oziqlantiruvchi 
Transport, himoya, stimullovchi 
Transport, himoya, tashuvchi 
Transport, oziqlantiruvchi, tiklovchi 
156-
114084 
Organizmda umumiy qon hajmining necha %ini qon plazmasi tashkil qiladi. 
30-35% 
40-60% 
46-65% 
65-80% 
157-
114085 
Nafas mashqlarining xarakteristikasi 
Dinamik, bo'shashtirish 
Dinamik, izometrik 
Drenajli, tinchlantirish 
Statik, dinamik, drenajli 
158-
114086 
DJT da quyidagi prinsiplar qo'llaniladi. 
Sekin-astalik, miqdorlash, shaxsiylashtirish 
Shaxsiy yondashish, faollik va onglilik, ko'rsatish, doimiylik, sekin-astalik, onglilik va 
har xillik 
Shaxsiy yondoshish, local ta`sir etish, doimiylik 
Sikllik, shakl va vositalar tanlash vizuallik 
159-
114087 
DJT da foydalanadigan o'yinlar xarakteriskasi 
Bir joyda kam harakatli o'yinlar, harakatli va sport o'yinlari 
Voleybol, futbol, basketbol 
Voleybol, harakatli o'yinlar, basketbol 
Voleybol, suzish 
160-
114088 
Davolash gimnastikasi qanday qismlardan iborat? 

---

Asosiy, yakuniy va mustaqil mashg'ulot 
EGG va DG 
Kirish, asosiy va miqdorli yurish 
Kirish, asosiy va yakunlovchi qismlar 
161-
114089 
Miqdorli yurish nima uchun qo'llaniladi? 
Jarohatlanish va asab tizimi kasalliklarida, modda almashinuvi buzilishida, yurak qon-
tomir va nafas olish tizimini me`yorlashda 
Organizmni butun tizimlarini me`yorlashda 
Tayanch-harakat apparatini mashqlantirishda 
Yurak qon-tomir va nafas olish tizimini mashqlantirishda 
162-
114090 
Spor turlari bilan bajariladigan mashqlarni ayting. 
Emaklash, osilib ko'tarilish, suzish, emaklash 
Emaklash, osilib ko'tarilish, yugurish 
Miqdorli yurish, yugurish, suzish, emaklash 
Yurish, yugurish, osilib ko'tarilish, terrenkur, miqdorli yurish mashqlari 
163-
114091 
DJT ni qo'shimcha vositalarni aytib bering. 
Dietoterapiya, vitaminoterapiya 
Jismoniy mashqlar, quyosh 
Mehnat terapiyasi, mexanoterapiya 
Suv, havo bilan davolash 
164-
114092 
Gimnastik mashqlarning faolik darajasini ayting 
Baland, past 
Faol, sust, faol-sust 
Sekin-asta, o'rtacha 
Tezkor, o'rtacha, yuqori 
165-
114093 
DJT yuklamani engillashtiruvchi mashqlarni ayting 
Bo'shashtiruvchi mashqlar, static nafas olish mashqlari 
Koordinatsiyalovchi mashqlar, drenajli 
Koordinatsiyani rivojlantirivchi mashqlar 
Mushaklariga beriladigan ideomotor mashqlar 
166-
114094 
Yuklamani miqdorlashdagi asosiy faktorlarni ayting. 
Dastlabki holat, mushak guruhlari, harakat ampulitudasi 
Ideomotor mashqlar, nafas olish mashqlari 

---

Mashqlarning ritmikligi, xona harorati 
Uskuna va anjomlar, bemorning yoshi, kasallik darajasi 
167-
114095 
Jarohatlanishni keltirib chiqaruvchi tashqi omillar 
Elektrik, asab tizimining buzilishi, noto'g'ri ovqatlanish 
Mexanik modda almashinuvining buzilishi, tez charchash 
Mexanik, kimyo, termik, elektr, nur, atmosfera bosimining o'zgarishi, psixik 
Nur, kimyoviy, dori, moddalarini noto'g'ri qabil qilish 
168-
114096 
Jarohatlanishda DJT ga qarshi ko'rsatmalar 
Gips bog'lama qo'yilganda, bosh aylanishi 
Ko'karish, qizarish, qon bosimining oshishi 
Shok, ko'p qon ketish, harakatlanishda paydo bo'ladigan og'riq sindromining kuchliligi 
Tana haroratining baland ko'tarilishi, shishlar 
169-
114097 
Singan suyaklarning birlamchi suyak qadog'ining hosil bo'lishi 
10-20 kun 
1-12 kun. 
30-60 kun 
60-90 kun 
170-
114098 
Sinish belgilarini ta`riflang 
Kollaps, og'riq, ankiloz, kontraktura, shish, patologik qo'zg'alish 
Kollaps, travmatik shok, og'riq, shish, deformatsiya, funksiyaning buzilishi 
Og'riq, shish, deformatsiya, funksiyaning buzilishi, patologik harakat 
Travmatik shok, og'riq, shish, deformatsiya, funksiyaning buzilishi, siniqlarning 
qo'zg'alishi, suyakdagi krepitatsiya 
171-
114099 
Korrelsiyalovchi mashqlarni qo'llashdan maqsad: 
Har xil mushaklarni cho'zadi 
Qaddi-qomat nuqsoni, skoliozni bartaraf etish, qaddi-qomat nuqsonlarini rivojlanishini 
oldini olish. 
Qaddi-qomat nuqsonini kamaytiradi, oshqazon ichak faoliyatini yaxshilaydi 
Tananing ayrim qismlarini deformatsiyasini to'g'rilaydi 
172-
114100 
Birinchi immobilizatsiya davrida qanday mashqlar qo'llaniladi? 
Ideomotor mashqlar 
Izometrik mashqlar 
Statik mashqlar 

---

Statistik mashqlar 
173-
114101 
Miqdorli yurish qo'llashdan maqsad: 
Kasalliklar va jarohatlarning reabilitatsiyasida modda almashinuvini, yurak qon-tomir 
va nafas olish tizimi faoliyatini me`yorlash 
Organizmni butun tizimlarini me`yorlash 
Tayanch- harakat apparatini chiniqtirish 
Yurak qon-tomir va nafas olish tizimini mashqlantirish 
174-
114102 
Qaddi- qomat deb nimaga aytiladi 
Qaddi- qomat-odam sog'lig'i va chiroyini namoyish etuvchi tashqi holat 
Qaddi- qomat-odamning erkin holatda mushaklarni tarangsiz holatda turishi 
Qaddi- qomat-odamning oddiy holati, bu holatni u mushaklar tarangligida qabul qiladi. 
Qaddi-qomat-erkin holatda turgan odam, tana chiroyining yaqqol ko'rinishi 
175-
114103 
Tana mushaklarini mustahkamlash uchun dastlabki holat. 
Orqada yotgan holat, qorinda yotgan holat, tizzalarda bukilgan holatda 
Orqada yotgan holat, qorinda yotgan holat, tizzalardan bukilgan holatda 
Turgan holat, o'tirgan holat, orqada yotgan holat 
Turgan holat, tizzalarda turgan-o'tirgan holat 
176-
114104 
DJTda qo'llaniladigan prinsiplarni belgilang. 
Sekin-astalik, miqdorlash, shaxsiylashtirish 
Shaxsiy yondashish, faollik va onglilik, ko'rsatish, doimiylik, sekin-astalik, onglilik va 
har xillik. 
Shaxsiy yondashish, local ta`sir etish, doimiylik 
Sikllik, shakl va vositalar tanlash vizuallik 
177-
114105 
Qaddi-qomat defektiga (nuqsoni) ta`rif bering 
Umurtqa pog'onasining oddiy o'tirgan holatining o'zgarishi 
Umurtqa pog'onasining rostlangan holatining o'zgarishi 
Umurtqa pog'onasining sagittal yuzadagi fiziologik egriliklarning o'zgarishi 
Umurtqa pog'onasining to'g'ri shaklining o'zgarishi 
178-
114106 
Umurtqa pog'onasining fiziologik egriliklari? 
2 
3 
4 
5 

---

179-
114107 
Jarohatlarda birinchi immobilizatsiya davrida qanday mashqlar qo'llaniladi? 
Dinamik mashqlar 
Ideomotor mashqlar 
Izometrik mashqlar 
Statik mashqlar 
180-
114108 
Jarohatlanishda DJT kursining 3 davrini ayting? 
Immobilizatsiya davrida mustahkamlash, tiklash 
Regeneratsiya jarayonini tugallash 
Suyak qadog'ini immobilizatsiyada mustahkamlash 
Yo`qotilgan funksiyalarni tiklash maqsadida chiniqtirishning oxirgi davri 
181-
114109 
Kontraktura nima? 
Bo'g'im faoliyatining yo`qolishi natijasida harakatning to'liq yo`qligi 
Bo'g'imlardagi harakating turg'un chegaralanishi 
Suyak anatomic birligining buzilishi 
Tayanch harakat apparatining shikastlanishi 
182-
114110 
Qaddi- qomat buzilishini qanday turlari bor? 
Bukchaygan, dumaloq orqa, dumaloq-bukilgan orqa, tekis orqa, yassi bukilgan orqa 
Bukilgan holat, skolioz, dumaloq orqa, tekis orqa 
Dumaloq orqa, asimmetriya, total kifoz, skolioz 
Yassi-bukilgan orqa, dumaloq orqa, asimmetriya 
183-
114111 
Qaddi- qomat nuqsonida DJT ni o'tkazish ko'rsatkichlari: 
DG bilan faqat maktabgacha bolalarda mashg'ulot o'tkazish 
DG mashg'ulotlari hamma qaddi- qomati buzilgan bolalarda o'tkazish 
DG mashg'ulotlarini faqat maktab bolalarida o'tkazish 
DG mashg'ulotlarini faqat skoliozi yo`q bolalarda o'tkazish 
184-
114112 
Qaddi- qomat buzilishida DJT ni vazifalari: 
Qorin bo'shlig'ini, tos mushaklarini mustahkamlash va mushaklar korsetini yaratish 
Tana mushaklarini mustahkamlash, oyoqlar mushaklarini mustahkamlash 
To'g'ri qaddi-qomatni o'rgatish va uni doimiy mustahkamlash 
To'gri qaddi-qomatni ushlash malakasini o'rgatish, mushaklarda trofik jarayonlarni 
me`yorlash 
185-
114113 
Qaddi- qomat korreksiyasida (tuzatishda) DJT ning asosiy vositalari 

---

Jismoniy mashqlar, massaj, gidrokinezoterapiya (suzish) 
Jismoniy mashqlar, tabiatning tabiiy omillari 
Massaj, gidrokinezoterapiya (suzish), sayllar 
Massaj, mimic gimnastika, detoterapiya 
186-
114114 
Qaddi-qomat nuqsonini korreksiyalashdagi sharoitlar: 
Koptoklar, o'tirgichlar, osilish moslamalari 
O'yinlar bilan mustahkamlash, trenajorlar, koptoklar 
Silliq devorni bo'lishi (plintussiz), proprioretseptiv mushak sezishini ishlab chiqish, 
oynalar sonini etarli bo'lishi 
Trenajorlar, Narvon, o'tirgich, koptoklar bo'lishi 
187-
114115 
Skolioz kasalligini aniqlash usullari 
Assimetriyani xarakterlovchi kasalliklar 
Egilgan umurtqa pog'onasini qiyshayishi va toriya bilan xarakterlovchi kasallik 
Frontal yuzada egilgan umurtqa pog'onasini qiyshayishini kifos koliozometrda o'lchash 
Sagittal yuzada qiyshaygan umurtqa pog'onasini kasalligi 
188-
114116 
Skolioz kasalligining nechta darajasi bor? 
1 
3 
4 
5 
189-
114117 
Skoliozni korreksiyalash uchun DJT da qanday jismoniy mashqlar qo'llaniladi? 
Mushak korsetini mustahkamlovchi mashqlar 
Mushaklar korsetini mustahkamlovchi mashqlar, simmetrik mashqlar, simmetrik 
mashqlar, asimmetrik mashqlar 
Nafa olish mashqlar, asimmetrik mashqlar 
Simmetrik va to'g'ri qaddi-qomat mashqlari 
190-
114118 
Skolioz kasalligida suzishning ta`siri qanday? 
Qo'l mushaklar guruhini ishga solish, umurtqani normal o'sishiga sharoit tug'dirish 
organizmni chiniqtirish 
Umurtqalararo mushaklarni simmetrik ishlatish, umurtqani o'sishiga sharoit tug'dirish 
Umurtqani tabiiy engillashtirish, oshqozon ichak tizimini ishini yaxshilash 
Umurtqani tos va oyoq kamarining og'irligi bilan rostlash, umurtqa pog'onasi oldi 
mushaklarni simmetrik va asimmetrik ishlatish, umurtqani tabiiy engillashtirish 

---

191-
114119 
Skolioz kasalligida qaysi mashqlarni o'tkazish mumkin emas? 
Nafas olish va umurtqani burish mashqlarini 
Umurtqa pog'onasi cho'zib yuborishga qaratilgan mashqlar trenajyorlardagi mashqlar 
Umurtqani egiluvchanligini oshiruvchi, burilish mashqlari, umurtqalararo disklarning 
kompressiyasini oshiruvchi (tepalikdan sakrash, og'ir yuklar ko'tarish turgan holatdan), 
umurtqa pog'onasini cho'zib yuboruvchi mashqlar (toza osilishlar). 
Umurtqani simmetrik va assimmetrik mashqlarni 
192-
114120 
Yassi tovonlik nima? 
Ko'ndalang gumbazni balandligini pasayishi 
Oyoq kaftining ichki gumbazini yassilashishi va tovonning retsor funksiyasining 
buzilishi 
Tovonni gumbazini kamayishi va buralishi 
Tovonni gumbazini kamayishi va buralishi 
193-
114121 
Yassi tovonlikda DJTni vazifalari: 
Markaziy nerv tizimiga ta`sir etish 
Tayanch- harakat apparatini ishini yaxshilash 
Tovonni deformatsiyasini tuzatish, tovonni, boldirni mushaklarini mustahkamlash. 
Umurtqa mushaklariga ta`sir etish 
194-
114122 
Nevrit bu nima? 
MNS kasalligi 
Oshqozon-ichak kasalliklari 
Perefirik nervlarning yallig'lanish kasalligi 
Yurak qon- tomir kasaliklari 
195-
114123 
Nevritning klinik belgilari 
Harakatlar va vegetotrofik buzilishlar 
Og'riq, harakat funksiyalarining buzilishi, vegetotrofik o'zgarishlar, mushaklar 
atrofiyasi 
Sezuvchanlikni buzilishi, harakatlar va vegetotomir buzilishlari 
Teri sezuvchanligini buzilishi, mushaklar cho'zilishida og'riqlar 
196-
114124 
Nevritning ilk davrida qaysi jismoniy mashqar turi tatbiq etiladi? 
Holat bilab davolash, sust, ideomotor mashqlar, izometrik qisqartiruvchi mashqlar 
Holat bilan davolash, ideomotor mashqlar, yurish, uloqtirish, mashqlari 
Korreksiyalash mashqlari, sust mashqlar, izometrik qisqarishlar , yugurish, o'yinlar 

---

Simmetrik tomonlarga mashqlar, korreksiyalovchi mashqlar, sust mashqlar, o'yinlar 
197-
114125 
Nevritni davolashdagi majmuani belgilang. 
Dietoterapiya, operatsiyalar, mexanoterapiyalar 
DJT, fizioterapiya, operatsiyalar 
DJT, massaj, fizioterapiya 
Massaj, dori-darmonlar, mexananoterapiya 
198-
114126 
Nevritni kelib chiqish sabablari. 
Infeksion-yallig'lanish kasalliklari (difteriya, gripp) 
Intoksikatsiya (alkogol, modda almashinuvi buzilishi) 
Jarohatlanish, infeksion-yallig'lanish kasalliklari. Avitaminoz, intoksikatsiya, modda 
almashishi buzilishi 
Turli jarohatlar natijasida 
199-
114127 
Shollikda qarshilik bilan berilgan mashqlar qaysi mushaklarni mustahkalaydi? 
Qo'llarni eguvchi, boldirni eguvchi, oyoq panjalarini eguvchi 
Qo'llarni yozuvchi, boldirni eguvchi, oyoq panjalarini eguvchi 
Qo'llarni yozuvchi, boldirni eguvchi, oyoq panjalarini yozuvchi 
Qo'llarni yozuvchi, boldirni yozuvchi, oyoq panjalarini yozuvchi 
200-
114128 
Shollik yoki paralicha (plegiya) nima? 
Harakatning butunlay yo`qolishi 
Mushaklar qisqarishini imkoniyatini yo`qotish 
Qo'l-oyoqlaring titrashi 
Yurishning buzilishi 
201-
114129 
Nim shollik nima (parez)? 
Harakatning qisman yo`qolishi 
Nomutanosib harakatlar 
Qo'l- oyoqlarni titrashi 
Yurishni buzilishi 
202-
114130 
Pleksit bu nima? 
Elka chigalini yallig'lanishi 
Harakatning qisman yo`qolishi 
Nerv po'stlog'ini yallig'lanishi 
Nomutanosib harakatlar 

---

203-
114131 
Tirsak nervini nevritini belgilari 
Mushaklarni cho'zilishi (elka oldini yozuvchi) mushaklar kontrakturasi 
Qo'l panjasini osilish, elka oldini supinatsiyasi, barmoqlar qo'l kafti suyaklararo 
mushaklarni atrofiyasi. 
Qo'l panjasini osilishi 
Qo'l panjasini osilishi, elka oldi supinatsiyasini yo`qligi panjalararo mushaklarni 
funjsiyasini buzilishi va atrofiyasi, 4-5 barmoqlarni yozish va keltirishining buzilishi 
204-
114132 
Yuz nervini nevritini klinik belgilari 
Mimik mushaklarni sholligi va nimsholligi 
Mimik mushaklarni sholligi va nimsholligi, qovoqlarni pirpirashini buzilishi 
Mimik mushaklarni sholligi va nimsholligi, zararlangan tomonning bo'shligi va 
osilganligi, qovoqlarning pirpirashini buzilishi, ko'zlarning to'liq 
Zararlangan tomonga osilganligi, ko'zlarni to'liq yumilmasligi, nuqtaning buzilishi 
yumilmasligi, nutq buzilishi, ko'zlar yoshlanishi 
205-
114133 
Yuz nervini nervitida davolovchi gimnastika qanday o'tkaziladi? 
Og'iz atrofidagi mushaklarni alohida taranglashtirish 
Og'iz bo'shlig'I atrofidagi va mimic mushaklarni davolovchi gimnastikasi 
Sog' tomonni davolovchi gimnastikasi-mimic mushaklarni alohida taranglashtirish 
Sog' tomonni davolovchi gimnastikasi-mimik mushaklarni va og'iz bo'shlig'i atrofidagi 
mushaklarni taranglashtirish 10-12 daqiqa (kunda 2-3 marta) 
206-
114134 
Yuz nervitida holat bilan davolash qanday o'tkaziladi? 
Leykoplaster bilan sog' tomondan shikastlangan tomonga tortish. 
Leykoplaster bilan sog' tomondan shikastlangan tomonga tortish. 
Shikastlangan tomonda uxlash (10-15 daqiqa) 3-4 marta, shikastlangan tomonga 
o'tirish, boshni egib, leykoplaster bilan sog' tomondan shikastlangan tomonga tortish. 
Yon va shikastlangan tomonda uyqu (10-15 daqiqa) shikastlangan tomonga boshni 
tushirib o'tirish va panjalar ichki tomoni bilan qo'llab. 
207-
114135 
Yuz nervini nervitida qanday massaj tatbiq etiladi? 
Bo'yin- elka v abo'yin massaji 
Bo'yin-elka va bo'yinni massajini, yuz massaji (silash ishqalash, engil uqalash, 
avaylovchi uslubda vibratsiya, yuzni nuqtali massaji, og'izni ichki tomondan massaj) 
Og'iz ichidan massaj 
Yuz massaji va og'iz ichidan massaj qilish 
208-
114136 
Nevroz nima? 

---

Nevroz broxlarning shilliq pardasining yallig'lanishi 
Nevroz kasalliklardan so'ng me`yordan cheklanish 
Nevroz- psixozni bir ko'rinishi 
Nevroz-qattiq siqilishlardan so'ng, oliy nerv faoliyatini uzoq va ko'rinarli me`yordan 
cheklanish 
209-
114137 
Nevrozning kelib chiqish sabablari: 
Disbakterioz, gipatitlar 
Ijtimoiy sabablar, avitaminoz affektlar 
Konstitutsional moyillik, iqlim 
Psixogen omillar, salbiy emotsiyalar, qo'rqishlar, fobiyalar konstitutsional moyillik, 
kasalliklar va jarohatlar 
210-
114138 
Nevrozlarning shakllari: 
Nevrasteniya , psixasteniya, shizofreniya 
Nevrasteniya, psixoteniya, isteriya 
Nevrasteniya, shizofreniya, psixoz 
Psixoteniya, shizofreniya, psixoz 
211-
114139 
Nevrasteniya nima bilan xarakterlanadi? 
I signal tizimini ta`siri 
Miya qobig'ida qo'zg'alishning ustunligi 
Miya qobiq osti funksiyasini ustunligi 
Tormozlanish jarayonlarining susayishi va qo'zg'aluvchanlikning kuchayishi 
212-
114140 
Nevrasteniyada DJTning vositalari: 
Davolanish kursi boshida oddiy mashqlar, kelajakda koordinatsiyasi bo'yicha 
murakkabroq mashqlar, sport o'yinlari soddalashtirilgan qoidalar bilan, har xil o'yinlar 
elementlari 
Diqqat uchun beriladigan mashqlar 
Koordinatsiyasi bo'yicha murakkab mashqlar musiqa sadosi ostida 
Oddiy mashqlar, o'yinlar, suzish 
213-
114141 
Nevrasteniyada DJTning maxsus vazifalari: 
Faol jarayonini mashqlantirish. tormozlanish 
Faol tartib tarmoqlanish jarayonini mashqlantirish, qo'zg'alish jarayonini meyorlash, 
mustahkamlash 
Faol tormozlanish jarayonini mashqlantirish, yurak qon-tomir tizimini yaxshilash 
Yurak qon-tomir, oshqozon- ichak tizimlarini faoliyatini yaxshilash 

---

214-
114142 
Nevrastwniya kasalligida DJTning qaysi shakllari foydalidir? 
Sayllar, trenajyorlar, terrenkur 
Sayllar, yaqin turizm, davolash gimnastikasi, EGG, sog'lomlashtiruvchi yugurish 
Sport o'yinlari elementlari, massaj, ommaviy jismoniy tarbiya mashqlari, bayramlar 
Yaqin turizm, sayllar, mexanoterapiya 
215-
114143 
Psixasteniyada DJT uslubi: 
Muvozanat mashqlari, uzoqlashtirish, o'yinlar sekin tempda, uslubchining sokin ovozi 
Oddiy mashqlarni uni tushuntirish bilan musiqa sadosi ostida 
Sekin tempda diqqat uchun, aniqlik koordinatsiyasi va muvozanat mashqlari 
Tez tempda bajariluvchi emotsional xarakterdagi mashqlar, mashg'ulotlarni o'tkazishni 
o'yin uslubi, mashqlarni juftlikda bajarish, tempni o'stirish va yo`riqchini ishonarli 
ovozi 
216-
114144 
Isteriyada DJT: 
Diqqat uchun mashqlar, aniq bajarilishi, koordinatsiya va muvozanatga, sekin tempda, 
uslubchi ovozi va musiqa sadosi - sokin, sakrashlar, uloqtirish, o'yinlar (estafetalar 
voleybol), shug'ullanuvchilarni xatosini tuzatish. 
Diqqat uchun, aniqlik bilan bajarish, tez tempdagi mashqlari 
Kurs boshida oddiy mashqlar, keyin murakkabroq koordinatsiyadagi mashqlar 
O'yinlar bilan o'tkazish uslubi, juftliklarda mashqlar bajarish, musiqa sadosi bilan 
217-
114145 
Nevrasteniyani belgilari: 
Harakat buzilishlari, fobiyalar, uyquni buzilishi 
Psixologik va jismoniy charchash, parishonlik, ishchanlikni kamayishi, yig'loqlik, 
xafagarchilik, bosh og'rig'i, boshdagi shang'illashlar, taxikardiya, ko'p terlash, 
uyquning buzilishi 
Ta`sirlanish fobiyalar 
Tutqanoqlar krizlar bilan (gipertonik, yurak xurujlari bilan) 
218-
114146 
Psixasteniya nima bilan ta`riflanadi: 
2 signal tizimini ustunligi va bosh miya qobig'ida qo'zg'alishni dimlanishini, qobiq 
jarayonlarini kichik harakatlari, qo'rqishlar va fobiyalar 
Bosh miya ichki funksiyasini ustunligi 
Har xil fikrlar, qo'rquvlar 
Ichki tormozlanish jarayonini buzilishi 
219-
114147 
Antropometriya bu, ________________________________________________ 
Maxsus ishlab chiqilgan 
shkala
 va etalonlarga qarab aniqlanadi 

---

Odam gavdasida joylashgan va aniq ko`rinadigan do`nglik va chuqurlikka mos 
keladigan nuqtalarga aytiladi 
Odam organizmi a'zolarining hamma belgilari (uzunligi, eni, qalinligi, shakli, rangi va 
hokazo) o'zgarib turishini miqdoriy tomondan tavsiflab beradi 
Odam tanasining va uning alohida qismlarini o`lchashdan iborat antropometrik 
tekshirishlarning asosiy usullaridan biri 
220-
114148 
__________________________________________ antropometriya deyiladi. 
Maxsus ishlab chiqilgan 
shkala
 va etalonlarga qarab aniqlanash 
Odam gavdasida joylashgan va aniq ko`rinadigan do`nglik va chuqurlikka mos 
keladigan nuqtalariga 
Odam organizmi a'zolarining hamma belgilari (uzunligi, eni, qalinligi, shakli, rangi va 
hokazo) o'zgarib turishini miqdoriy tomondan tavsiflash 
Odam tanasining va uning alohida qismlarini o`lchashdan iborat antropometrik 
tekshirishlarning asosiy usullaridan biri 
221-
114149 
Antropometriya asboblari quyidagilar _______________________ kiradi. 
burchakni o?lchovchi 
goniometr
 va jag?ni o?lchovchi mandibulometr 
koordinatali sirkul va odam bo?yini o?lchovchi antropometr 
Maxsus ishlab chiqilgan 
shkala
 va etalonlarga qarab aniqlanadi 
Uchi do?mboq sirkul, sirg?anuvchi sirkul, koordinatali sirkul, odam bo?yini 
o?lchovchi antropometr, burchakni o?lchovchi 
goniometr
 va jag?ni o?lchovchi 
mandibulometr va h. k 
222-
114150 
Antropometrik nuqta deb, - 
Maxsus ishlab chiqilgan 
shkala
 va etalonlarga qarab aniqlanadi 
Odam gavdasida joylashgan va aniq ko`rinadigan do`nglik va chuqurlikka mos 
keladigan nuqtalarga aytiladi 
Odam organizmi a'zolarining hamma belgilari (uzunligi, eni, qalinligi, shakli, rangi va 
hokazo) o'zgarib turishini miqdoriy tomondan tavsiflab beradi 
Odam tanasining va uning alohida qismlarini o`lchashdan iborat antropometrik 
tekshirishlarning asosiy usullaridan biri 
223-
114151 
Antropometriyada bosh, yuz, burun, labning o?lchash mumkin bo?lmaydigan 
belgilari- 
rang
 va shakllari 
Maxsus ishlab chiqilgan 
shkala
 va etalonlarga qarab aniqlanadi 
Odam bo?yini o?lchovchi antropometr, burchakni o?lchovchi 
goniometr
 va jag?ni 
o?lchovchi mandibulometr va h. k 
Uchi do?mboq sirkul, sirg?anuvchi sirkul va burchakni o?lchovchi 
goniometr
 va jag?ni 
o?lchovchi mandibulometr va h. k 
Uchi do?mboq sirkul, sirg?anuvchi sirkul va koordinatali sirkullarda 

---

224-
114152 
Hozirgi vaqtda antropometriya ma'lumotlaridan ko'proq qaerlarda foydalaniladi 
Gavdaning jismoniy rivojlanishida, konstruktsiyasi, mutanosiblik xususiyatlarini 
o`rganishda, shunungdek yengil sanoat (tikuvchilik) tarmoqlari oldida turgan 
masalalarni yechishda 
Klinik va sport meditsinasida, gavdaning jismoniy rivojlanishida, konstruktsiyasi, 
mutanosiblik xususiyatlarini o`rganishda 
Klinik va sport meditsinasida, gavdaning jismoniy rivojlanishida, konstruktsiyasi, 
mutanosiblik xususiyatlarini o`rganishda, shunungdek yengil sanoat (tikuvchilik) 
tarmoqlari oldida turgan masalalarni yechishda 
Yengil sanoat (tikuvchilik) tarmoqlari oldida turgan masalalarni yechishda 
225-
114153 
Tibbiy nazorat 
Aholini yuqori darajada fizik tarbiyasini shakllantirshga qaratilgan 
Sog'liqni saqlash tizimidagi davolash va profilaktik yo'nalishning asosiy bo'g'inlaridan 
biri 
Sog'liqni saqlash tizimidagi davolash yo'nalishning asosiy bo'g'inlaridan biri 
Sog'liqni saqlash tizimidagi profilaktik yo'nalishning asosiy bo'g'inlaridan biri 
226-
114154 
Tibbiy nazoratning asosiy yo'nalishi 
Aholini yuqori darajada fizik tarbiyasini shakllantirshga qaratilgan 
Kuzatishda bo'lgan kishilarda maxsus jismoniy tarbiya vositalari va usullarini aniqlash 
Sog'liq holatini baholash, yashirin patologiyalarni, nasliy moyilligi bor kasalliklarni 
topish 
Yashirin patologiyalarni aniqlash va reabilitatsion dasturni foydaliligini baholash 
227-
114155 
TN asosiy vazifasi 
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug'ullanuvchilarni muntazam ravishda kuzatish, 
sportchilarni dispanserlarda ko'rikdan o'tkazishni o'rgatish 
Kuzatishda bo'lgan kishilarda maxsus jismoniy tarbiya vositalari va usullarini aniqlash 
Shaxsiy jismoniy rivojlanish holatini, jismoniy tayyorgarligi va sog'ligini aniqlash uni 
o'rganishdan iborat 
Sog'lomlashtiruvchi jismoniy tarbiya bilan shug'ullanuvchilarni muntazam ravishda 
tibbiy nazoratdan o'tkazib turish, sport natijalariga ta'sir etuvchi omillarni aniqlash, 
ta'sir mexanizmlarini aniqlash va ularni har tomonlama tahlil qilish, maslahatlar 
berishdir 
228-
114156 
Birlamchi tibbiy tekshiruvda muhim va murakkab masalalardan biri 
Organizm ichki muhitini doimo ushlab turish (gomeostaz), yuqori ish qobiliyati va 
psixoemotsional holatlar hisoblanadi 
Sog'liq holatini baholash va nasliy moyilligi bor kasalliklarni topish hisoblanadi 

---

Sog'liq holatini baholash, yashirin patologiyalarni, nasliy moyilligi bor kasalliklarni 
topish hisoblanadi 
Yashirin patologiyalarni, nasliy moyilligi bor kasalliklarni topish hisoblanadi 
229-
114157 
Sport tibbiyotini amaliyotida salomatlik holatlarini baholash prinsipi: 
Organizm ichki muhitini doimo ushlab turish (gomeostaz), yuqori ish qobiliyati va 
psixoemotsional holatlarda qo'llaniladi 
Sport mashg'ulotlariga qarshi bo'lgan kasalliklar va patalogik holatlarni chegaralash, 
salomatlik holatini bashorat qilish, tekshirilayotganlarda xavf darajasini chegaraviy 
holatlarini aniqlash 
Yashirin patologiyalarni aniqlashda va reabilitatsion dasturni foydaliligini baholashda 
Yurak qon tomir tizimi, vestibulyar analizator, yuqori nafas yo'llari, umumiy ish 
qobiliyatini, vegetativ asab tizimi, organizmni energetik potensiali 
230-
114158 
Sport tibbiyotida fuksional probalar tekshirishda qo'llaniladi: 
Organizm ichki muhitini doimo ushlab turish (gomeostaz), yuqori ish qobiliyati va 
psixoemotsional holatlarda qo'llaniladi 
Sport mashg'ulotlariga qarshi bo'lgan kasalliklar va patalogik holatlarni chegaralash, 
salomatlik holatini bashorat qilish, tekshirilayotganlarda xavf darajasini chegaraviy 
holatlarini aniqlash 
Yashirin patologiyalarni aniqlashda va reabilitatsion dasturni foydaliligini baholashda 
Yurak qon tomir tizimi, vestibulyar analizator, yuqori nafas yo'llari, umumiy ish 
qobiliyatini, vegetativ asab tizimi, organizmni energetik potensiali 
231-
114159 
Klinik amaliyotlarda funksional yuklamalar _________________ qo'llaniladi. 
Gipertoniya, ateroskleroz, qandli diabet, semizlik, qo'l va oyoq tomirlari troibozi, o't 
toshi kasalliklarini aniqlashda 
Gipotenziya, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), qalqonsimon bez, nevroz, 
oshqozon ichak trakti kasaliklarini aniqlashda 
Yashirin patologiyalarni aniqlashda va reabilitatsion dasturni foydaliligini baholashda 
Yurak qon tomir tizimi, vestibulyar analizator, yuqori nafas yo'llari, umumiy ish 
qobiliyatini, vegetativ asab tizimi, organizmni energetik potensiali 
232-
114160 
Qanday kasalliklar giperstenik tana tuzilishiga ega bo'lgan organizmda ko'p uchraydi: 
Gipertoniya, ateroskleroz, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), qalqonsimon bez, 
nevroz, qo'l va oyoq tomirlari troibozi, o't toshi kasalligi 
Gipertoniya, ateroskleroz, qandli diabet, semizlik, qo'l va oyoq tomirlari troibozi, o't 
toshi kasalligi 
Gipotenziya, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), ateroskleroz, qandli diabet, 
oshqozon ichak trakti kasaliklari 
Gipotenziya, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), qalqonsimon bez, nevroz, 
oshqozon ichak trakti kasaliklari 

---

233-
114161 
Qanday kasalliklar astenik tana tuzilishiga ega bo'lgan organizmda ko'p uchraydi: 
Gipertoniya, ateroskleroz, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), qalqonsimon bez, 
nevroz, qo'l va oyoq tomirlari troibozi, o't toshi kasalligi 
Gipertoniya, ateroskleroz, qandli diabet, semizlik, qo'l va oyoq tomirlari troibozi, o't 
toshi kasalligi 
Gipotenziya, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), ateroskleroz, qandli diabet, 
oshqozon ichak trakti kasaliklari 
Gipotenziya, nafas organlari kasaliklari (tuberkulyoz), qalqonsimon bez, nevroz, 
oshqozon ichak trakti kasaliklari 
234-
114162 
Somatoskopik sxemaga asoslanib, konstitutsiya tiplari quyidagicha aniqlanadi. 
Atenoid, ko'krak (torokal), mushakli, qorin (digestiv) tana, qo'l barmoqlari, tovon 
shakllarini ozg'inligi tiplari bo'yicha 
Atenoid, ko'krak (torokal), mushakli, qorin (digestiv) tiplari bo'yicha 
Atenoid, ko'krak (torokal), mushakli, tana, qo'l barmoqlari, tovon shakllarini ozg'inligi 
tiplari bo'yicha 
Atenoid, ko'krak (torokal), qorin (digestiv), mushak va suyak komponentlarini yaxshi 
rivojlangan tiplari bo'yicha 
235-
114163 
Atenoid tipini tavsiflang. 
O'rtacha yog' komponentiga ega bo'lgan holda, mushak va suyak komponentlarini 
yaxshi rivojlangan 
Tana og'irligi o'rtachadan katta, yog' qavati yaxshi rivojlangan. Tananing mushak va 
suyak komponentlari rivojlanishi o'rtacha 
Tana shakli oriq, tor, yelka kengligi o'rtacha, epigastral burchak to'g'ri, ko'krak qafasi 
silindrik, tananing yog', mushak va suyak komponentlari kuchsiz yoki o'rtacha 
rivojlangan 
Tana, qo'l barmoqlari, tovon shakllarini ozg'inligi bilan tavsiflanadi. 
236-
114164 
Ko'krak tipini tavsiflang. 
O'rtacha yog' komponentiga ega bo'lgan holda, mushak va suyak komponentlarini 
yaxshi rivojlangan 
Tana og'irligi o'rtachadan katta, yog' qavati yaxshi rivojlangan. Tananing mushak va 
suyak komponentlari rivojlanishi o'rtacha 
Tana shakli oriq, tor, yelka kengligi o'rtacha, epigastral burchak to'g'ri, ko'krak qafasi 
silindrik, tananing yog', mushak va suyak komponentlari kuchsiz yoki o'rtacha 
rivojlangan 
Tana, qo'l barmoqlari, tovon shakllarini ozg'inligi bilan tavsiflanadi. 
237-
114165 
Mushakli tipini tavsiflang. 

---

O'rtacha yog' komponentiga ega bo'lgan holda, mushak va suyak komponentlarini 
yaxshi rivojlangan 
Tana og'irligi o'rtachadan katta, yog' qavati yaxshi rivojlangan. Tananing mushak va 
suyak komponentlari rivojlanishi o'rtacha 
Tana shakli oriq, tor, yelka kengligi o'rtacha, epigastral burchak to'g'ri, ko'krak qafasi 
silindrik, tananing yog', mushak va suyak komponentlari kuchsiz yoki o'rtacha 
rivojlangan 
Tana, qo'l barmoqlari, tovon shakllarini ozg'inligi bilan tavsiflanadi. 
238-
114166 
Qorin (digestiv) tipini tavsiflang. 
O'rtacha yog' komponentiga ega bo'lgan holda, mushak va suyak komponentlarini 
yaxshi rivojlangan 
Tana og'irligi o'rtachadan katta, yog' qavati yaxshi rivojlangan, tananing mushak va 
suyak komponentlari rivojlanishi o'rtacha 
Tana shakli oriq, tor, yelka kengligi o'rtacha, epigastral burchak to'g'ri, ko'krak qafasi 
silindrik, tananing yog', mushak va suyak komponentlari kuchsiz yoki o'rtacha 
rivojlangan 
Tana, qo'l barmoqlari, tovon shakllarini ozg'inligi bilan tavsiflanadi. 
239-
114167 
Ko'krak qafasi shakli qanday ______________________________ baholanadi. 
Silindrik, egri, bochkasimon, yassi, to'g'ri, tovuqsimon 
Silindrik, konussimon, bochkasimon, egri, to'g'ri 
Silindrik, konussimon, bochkasimon, yassi, tovuqsimon 
Silindrik, konussimon, egri, yassi, to'g'ri, tovuqsimon 
240-
114168 
Jismoniy rivojlanishni baholashda qanday usullardan foydalaniladi: 
Indeks yoki ko'rsatgichlar, korrelyatsiya persentillar 
Indeks yoki ko'rsatgichlar, standart yoki antropometrik profillar 
Indeks yoki ko'rsatgichlar, standart yoki antropometrik profillar, korrelyatsiya 
persentillar 
Standart yoki antropometrik profillar, korrelyatsiya persentillar 
241-
114169 
Indekslar usuli. 
Ko'pgina jismoniy rivojlanishning antropometrik belgilari, ayniqsa tana uzunligi va 
massasi, ko'krak qafasi aylanasi, O'TS o'zaro bog'langan 
O'sib borish darajasi bo'yicha qatorda joylashish o'rni bo'yicha aniqlanadi 
Ommaviy tekshirishlarda jismoniy rivojlanish to'g'risidagi axborot olishda, klinik 
ishlarda qo'llash mumkin 
Standartlar bu umumiy yoki guruhiy o'rtacha kattaliklar bo'lib, hamma tekshirilgan 
kollektiv uchun belgilarni o'rtacha qiymatlarini tavsiflaydi 

---

242-
114170 
Antropometrik standartlar usuli. 
Ko'pgina jismoniy rivojlanishning antropometrik belgilari, ayniqsa tana uzunligi va 
massasi, ko'krak qafasi aylanasi, O'TS o'zaro bog'langan 
O'sib borish darajasi bo'yicha qatorda joylashish o'rni bo'yicha aniqlanadi 
Ommaviy tekshirishlarda jismoniy rivojlanish to'g'risidagi axborot olishda, klinik 
ishlarda qo'llash mumkin 
Standartlar bu umumiy yoki guruhiy o'rtacha kattaliklar bo'lib, hamma tekshirilgan 
kollektiv uchun belgilarni o'rtacha qiymatlarini tavsiflaydi 
243-
114171 
Korelyatsiya usuli.. 
Ko'pgina jismoniy rivojlanishning antropometrik belgilari, ayniqsa tana uzunligi va 
massasi, ko'krak qafasi aylanasi, O'TS o'zaro bog'langan 
O'sib borish darajasi bo'yicha qatorda joylashish o'rni bo'yicha aniqlanadi 
Ommaviy tekshirishlarda jismoniy rivojlanish to'g'risidagi axborot olishda, klinik 
ishlarda qo'llash mumkin 
Standartlar bu umumiy yoki guruhiy o'rtacha kattaliklar bo'lib, hamma tekshirilgan 
kollektiv uchun belgilarni o'rtacha qiymatlarini tavsiflaydi 
244-
114172 
Persentellar usuli. 
Ko'pgina jismoniy rivojlanishning antropometrik belgilari, ayniqsa tana uzunligi va 
massasi, ko'krak qafasi aylanasi, O'TS o'zaro bog'langan 
O'sib borish darajasi bo'yicha qatorda joylashish o'rni bo'yicha aniqlanadi 
Ommaviy tekshirishlarda jismoniy rivojlanish to'g'risidagi axborot olishda, klinik 
ishlarda qo'llash mumkin 
Standartlar bu umumiy yoki guruhiy o'rtacha kattaliklar bo'lib, hamma tekshirilgan 
kollektiv uchun belgilarni o'rtacha qiymatlarini tavsiflaydi 
245-
114173 
Jismoniy rivojlanishning asosiy kriteriylariga quyidagilar kiradi: 
Tana og'irligi, ko'krak qafasi, bosh aylanasi, bel kattaligi, O'TS 
Tana uzunligi, ko'krak qafasi aylanasi, bosh aylanasi, bel kattaligi, O'TS 
Tana uzunligi, tana og'irligi, ko'krak qafasi aylanasi, O'TS 
Tana uzunligi, tana og'irligi, ko'krak qafasi aylanasi, qo'l-oyoqlarning uzunligi 
246-
114174 
PWC170 sinamasi bu,_______________________________________________ 
Faol sportchilarning umumiy va jismoniy ko'rsatkichlarini bevosita o'lchash 
Mushak ishi sharoitida butun bir organizmning yoki ma'lum tizimlarining holati 
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyati yurak qisqarishlar soni daqiqasiga 170 
ta bo'lgan holatda aniqlanadi 
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyatini funktsional sinamalar yordamida 
aniqlash usuli 

---

247-
114175 
PWC170 sinamasi qanday holatda aniqlanadi 
Faol sportchilarning umumiy va jismoniy ko'rsatkichlarini bevosita o'lchash uchun 
Mushak ishi sharoitida butun bir organizmning yoki ma'lum tizimlarining holatida 
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyati yurak qisqarishlar soni daqiqasiga 170 
ta bo'lgan holatda aniqlanadi 
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyatini funktsional sinamalar yordamida 
248-
114176 
Novakki testi _______________________________________________ishlatiladi. 
Faol sportchilarning umumiy va jismoniy ko'rsatkichlarini bevosita o'lchash uchun 
Mushak ishi sharoitida butun bir organizmning yoki ma'lum tizimlarining holatida 
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyati yurak qisqarishlar soni daqiqasiga 170 
ta bo'lgan holatda aniqlashda 
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyatini funktsional sinamalar yordamida 
aniqlash usuli 
249-
114177 
Qon ketishi________________________________________________________ 
Jarohatlangan tomirlardan qon oqishi bilan kechadigan patologik holat 
Lat eyish, siniqlar, jarahatlar oqibatida yuzaga keladi 
Shikastlanishlar natijasida sodir bo'ladigan patologik holat 
Turli xil kasalliklar oqibatida yuzaga keladagan holat 
250-
114178 
Qon ketishining sabablari 
Lat eyish, siniqlar va turli xil kasalliklar oqibatida yuzaga keladagan holat 
Lat eyish, siniqlar, jarahotlar oqibatida yuzaga keladi 
Shikastlanishlar va turli xil kasalliklar oqibatida 
Turli xil kasalliklar oqibatida yuzaga keladagan holat 
251-
114179 
Qon ketishining turlari 
Arterial, venoz va ichki (parenximatoz) 
Arterial, venoz, kapilyar 
Ochiq va yopiq 
Tashqi va ichki (parenximatoz) 
252-
114180 
Qon tomirlardan ketishiga ko'ra qon ketishining turlari 
Arterial, aralash, kapilyar 
Arterial, venoz, aralash 
Arterial, venoz, kapilyar 
venoz, aralash, kapilyar 

---

253-
114181 
Arteriya tomiridan qon ketishning asosiy belgilari 
Jiddiy xavfga ega emas, asosan kichik teri yuzaki jarohatlarida uchraydi, o'z-o'zidan 
to'xtashi bilan xarakterlanadi 
Qizg'ish yoki to'q qizil rangli asta-sekin, bir tekis qon chiqishi 
Qon qizg'ish rangda va pulsatsiya qiluvchi favvora shaklida chiqadi 
Shikastlangan tomirdan to'q qizil rangli asta-sekin, bir tekis qon chiqishi 
254-
114182 
Vena tomiridan qon ketishning asosiy belgilari 
Jiddiy xavfga ega emas, asosan kichik teri yuzaki jarohatlarida uchraydi, o'z-o'zidan 
to'xtashi bilan xarakterlanadi 
Qizg'ish yoki to'q qizil rangli asta-sekin, bir tekis qon chiqishi 
Qon qizg'ish rangda va pulsatsiya qiluvchi favvora shaklida chiqadi 
Shikastlangan tomirdan to'q qizil rangli asta-sekin, bir tekis qon chiqishi 
255-
114183 
Kapilyar tomiridan qon ketishning asosiy belgilari 
Jiddiy xavfga ega emas, asosan kichik teri yuzaki jarohatlarida uchraydi, o'z-o'zidan 
to'xtashi bilan xarakterlanadi 
Qizg'ish yoki to'q qizil rangli asta-sekin, bir tekis qon chiqishi 
Qon qizg'ish rangda va pulsatsiya qiluvchi favvora shaklida chiqadi 
Shikastlangan tomiridan to'q qizil rangli asta-sekin, bir tekis qon chiqishi 
256-
114184 
Qon ketishining to'xtatish usullari 
Batamom, vaqtinchalik, oqayotgan sohani yuqoriga ko'tarib turish bilan 
Butunlay, vaqtinchalik 
Butunlay, vaqtinchalik, qo'l osti buyumlaridan foydalangan holda 
Doimiy, vaqtinchalik, qon ketayotgan sohadagi tomirni bosib turish 
257-
114185 
Siz qon to'xtatish jarayonida qaysi usullardan foydalanasiz? 
Batomom 
Butunlay 
Doimiy 
Vaqtinchalik 
258-
114186 
Bog'lamlar haqida ta'limot 
Aeroterapiya 
Defektologiya 
Desmurgiya 
Tallasoterapiya 

---

259-
114187 
Bog'lamlarning qo'llanilishi 
Jarog'at va terining kasallangan joylarini tashqi muhit ta'siridan himoya qilish va qon 
oqishini to'xtatish maqsadida 
Jarog'at va terining kasallangan joylarini tashqi muhit ta'siridan himoya qilish va qon 
to'xtatish va shikastlangan joyni immobilizatsiya qilish maqsadida 
Jarog'at va terining kasallangan joylarini tashqi muhit ta'siridan himoya qilish va 
shikastlangan joyni immobilizatsiya qilish maqsadida 
Qon oqishini to'xtatish va shikastlangan joyni immobilizatsiya qilish maqsadida 
260-
114188 
Gravitatsion shok 
Katta tezlikda yugurish, velosipedda yurish, chang`ida yugurish musobaqalarida 
marraga yetgandan so'ng harakat birdaniga to'xtalishi bilanoq sportchi hushini yo'qotib 
yiqilish holatlar 
Odam uzoq vaqt tik vaziyatda turganida qonning oyoq muskullariga to'planib qolishi 
va miyaning qonsizlanishi natijasida yuzaga keladi 
Vaqti vaqti bilan yurak o'ynashi, g'ijimlovchi va sanchiqli og'riq, tomir urishining 
tezlashuvi, tez charchash, ko'p terlash, nafas qisishi kabi belgilar kuzatiladi 
Yurak faoliyatining buzilishi, arteriya qon bosimining ko'tarilishi yoki pasayishi bilan 
kechadigan holatdir 
261-
114189 
Ortostatik kollaps 
Katta tezlikda yugurish, velosipedda yurish, chang`ida yugurish musobaqalarida 
marraga yetgandan so'ng harakat birdaniga to'xtalishi bilanoq sportchi hushini yo'qotib 
yiqilish holatlar 
Odam uzoq vaqt tik vaziyatda turganida qonning oyoq muskullariga to'planib qolishi 
va miyaning qonsizlanishi natijasida yuzaga keladi 
Vaqti vaqti bilan yurak o'ynashi, g'ijimlovchi va sanchiqli og'riq, tomir urishining 
tezlashuvi, tez charchash, ko'p terlash, nafas qisishi kabi belgilar kuzatiladi 
Yurak faoliyatining buzilishi, arteriya qon bosimining ko'tarilishi yoki pasayishi bilan 
kechadigan holatdir 
262-
114190 
Sportchida neyro-sirkulyator distoniya sindromi 
Katta tezlikda yugurish, velosipedda yurish, chang`ida yugurish musobaqalarida 
marraga yetgandan so'ng harakat birdaniga to'xtalishi bilanoq sportchi hushini yo'qotib 
yiqilish holatlar 
Odam uzoq vaqt tik vaziyatda turganida qonning oyoq muskullariga to'planib qolishi 
va miyaning qonsizlanishi natijasida yuzaga keladi 
Vaqti vaqti bilan yurak o'ynashi, g'ijimlovchi va sanchiqli og'riq, tomir urishining 
tezlashuvi, tez charchash, ko'p terlash, nafas qisishi kabi belgilar kuzatiladi 
Yurak faoliyatining buzilishi, arteriya qon bosimining ko'tarilishi yoki pasayishi bilan 
kechadigan holatdir 

---

263-
114191 
Neyro-sirkulyator distoniyaning turlari 
Gipertonik, gipotonik, nomastenik 
Kardial, gipertonik, astenik 
Kardial, gipertonik, gipotonik 
Kardial, gipotonik, giperstenik 
264-
114192 
Distoniyaning kardial turini ko'rsating. 
Maksimal 130-150mm, minimali 80-90mm va undan baland 
Maksimal arterial bosim 105-95mm.gacha, minimal bosim - 60-40mm.gacha pasayishi 
Vaqti vaqti bilan yurak o'ynashi, g'ijimlovchi va sanchiqli og'riq, tomir urishining 
tezlashuvi, tez charchash, ko'p terlash, nafas qisishi kabi belgilar kuzatiladi 
Yurak faoliyatining buzilishi, arteriya qon bosimining ko'tarilishi yoki pasayishi bilan 
kechadigan holatdir 
265-
114193 
Distoniyaning gipertonik turini ko'rsating. 
Maksimal 130-150mm, minimali 80-90mm va undan baland 
Maksimal arterial bosim 105-95mm.gacha, minimal bosim - 60-40mm.gacha pasayishi 
Vaqti vaqti bilan yurak o'ynashi, g'ijimlovchi va sanchiqli og'riq, tomir urishining 
tezlashuvi, tez charchash, ko'p terlash, nafas qisishi kabi belgilar kuzatiladi 
Yurak faoliyatining buzilishi, arteriya qon bosimining ko'tarilishi yoki pasayishi bilan 
kechadigan holatdir 
266-
114194 
Distoniyaning gipotonik turini ko'rsating. 
Maksimal 130-150mm, minimali 80-90mm va undan baland 
Maksimal arterial bosim 105-95mm.gacha, minimal bosim - 60-40mm.gacha pasayishi 
Vaqti vaqti bilan yurak o'ynashi, g'ijimlovchi va sanchiqli og'riq, tomir urishining 
tezlashuvi, tez charchash, ko'p terlash, nafas qisishi kabi belgilar kuzatiladi 
Yurak faoliyatining buzilishi, arteriya qon bosimining ko'tarilishi yoki pasayishi bilan 
kechadigan holatdir 
267-
114195 
Jismoniy yuklama deganda, 
Butun dars jarayonida jismoniy mashqlarning shug`ullanuvchilar organizmiga 
ko`rsatadigan muayyan ta'siri tushuniladi 
Har bir jismoniy tarbiya darslarida o'quvchilarni harakat malaka ko`nikmalarini 
shakllantirish tushuniladi 
O`quvchilarning to`g`ri jismoniy rivojlanishini ta'minlash tushuniladi 
Og`ir jismoniy yuklamalar o`quvchilarni toliqtirishi va ularni ish qobiliyatiga salbiy 
ta'sir ko`rsatishi tushuniladi 
268-
114196 
Jismoniy yuklamalarni organizmga ta'sirini __________________bilan aniqlanadi. 

---

Qon bosimi, qon tarkibi va tomir urishi (puls) tezligi 
Qon bosimi, tana harorati va tomir urishi (puls) tezligi 
Qon bosimi, tana harorati, qon tarkibi va tomir urishi (puls) tezligi 
Tana harorati, qon tarkibi va tomir urishi (puls) tezligi