Statistik axborot tizimi. Reja: Statistik axborot tizimining qonuniy himoyalanganligi

STATISTIK AXBOROT TIZIMI.
Reja:
1. Statistik axborot tizimining qonuniy himoyalanganligi.
2. «eStat» elektron shakldagi statistik hisobotlarni yig’ishning avtomatlashtirilgan axborot tizimi.
3. «O'zbekiston Gender statistikasi» axborot-tahliliy tizimi.
4. Ixtisoslashtirilgan AKT bo'linmalari




Kirish
2017-yil O'zbekiston tarixida yangi davr, ya'ni mamlakatimizning barcha sohalarida intensiv islohotlar va o'zgarishlar davri boshlandi.
O'tgan yillar mobaynida davlat boshqaruvi, sud-huquq tizimi hamda makroiqtisodiy barqarorlikni mustahkamlash, valyuta bozorini liberallashtirish, aholi turmush darajasini yanada yaxshilash maqsadida keng ko'lamli ishlar amalga oshirildi.
Amalga oshirilgan chora-tadbirlar yanada jadal rivojlanayotgan iqtisod va tadbirkorlik sohasida statistik ma'lumotlar yordamida ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlar va hodisalar rivojlanishining doimiyligi, sodir bo'lish o'rni, vaqti va muayyan sharoitlarning o'zaro bog’liqligini aniqlash va baholash uchun asos bo'lib hizmat qiladi.
I. Statistik axborot tizimining qonuniy himoyalanganligi.
Mamlakatimizda qabul qilingan qonun va qarorlar statistik kuzatuvlarning naqadar ahamiyatli va zaruriyligini yana bir isbotidir:
· «Davlat statistikasi to'hrisida»gi O'zbekiston Respublikasi honuni - statistika organlari vakolatlari, statistik ma’lumotlarni shakillantirish yo'llarini, statistik kuzatuvlarni tashkil etishni tartibga soluvchi chora-tadbirlar to’g’risidagi honun;
· O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008-yil 13-noyabrdagi «Davlat statistika organlari tizimining dasturiy-tehnikaviy ta'minoti va kadrlarining professional malakasi darajasini oshirishga oid ho'shimcha chora-tadbirlar to'hrisida»gi Ph-999-sonli harori, Davlat statistika qo’mitaasida axborot-kommunikatsiyalarini jadal rivojlanishiga turtki bo'lgan;
· O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 31-iyuldagi «O'zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitaasi faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari to'hrisida»gi Ph-3165-sonli harorida beligilangan vazifalar, davlat statistika tizimini tubdan isloh qilish, statistik tahlillarning zamonaviy uslublarini amaliyotga joriy etish, ho'rsatkichlarni baholash mezonlari va hisobot shakillarini halharo talablarga va standartlarga javob bera olish, ishonchliligini taьminlash, ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish va keng doiradagi mahalliy va horijiy foydalanuvchilar uchun tarkibiy o'zgarishlarni amalga oshirish bo'yicha statistik ma’lumotlarnining oshkoralagi va ochihligi, hamda halharo statistika tashkilotlari bilan hamkorlikni kengaytirishga muhim omil bo'lib hizmat hilmohda.
Bugungi globallashuv davrida shu narsa ma'lumki, har handay statistik tizim faoliyatining samaradorligi uning zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan (keyingi o'rinlarda AKT) foydalanish darajasiga bohlihdir.
Davlat statistika organlarida AKT rivojlanishining boshichlari.
Davlat statistika qo’mitaasida 1997 yilda birinchi marta AKT hahida so'z yuritila boshladi. Aynan o'sha yildan boshlab statistika hodimlari shahsiy kompьyuterlar bilan taьminlana boshlandi va ushbu jarayon statistik ma'lumotlarni elektron shaklda qayta ishlashga o'tish uchun birinchi hadam bo'ldi. Davlat statistika qo’mitaasining barcha bo'linmalarida lokal hisoblash tarmohlari hurila boshlandi. 2003 yilga hadar statistika organlarini boshichma-boshich hisoblash tehnikasi bilan taьminlandi va statistik ma’lumotlarni qayta ishlash uchun dasturiy komplekslarni yaratish, takomillashtirish ishlari amalga oshirildi.
2004 yilda Davlat statistika qo’mitaasi tizimida Markaziy apparat va hududiy statistika boshharmalari o'rtasida ma’lumotlar uzatishning ulanish tezligi 128 kb/s. bo'lgan korparativ tarmog’i yaratildi. Biroh tuman va shahar statistika bo'limlari orasidagi aloha esa dial-up orhali amalga oshirilgan.
Keyingi yillarda statistik ma’lumotlarni yig’ish va qayta ishlash uchun mavjud dasturiy taьminotlarni moderinizaciya qilish va yangilarini joriy etish ishlari boshichma-bochhich amalga oshirildi, 2008 yil ohiriga kelib, statistika hodimlarining ish joylarini kompyuter texnikasi bilan ta'minlanishi 74 % ni tashkil etdi.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 13 noyabrdagi Ph-999-sonli harori ijrosini taьmilash mahsadida, statistika organlari zamonaviy kompьyuter tehnikasi, telekommunikatsiya va pereferik uskunalar, hamda licenziyalangan dasturiy taьminotlar bilan jihozlandi. Shu bilan bir hatorda Davlat statistika qo’mitaasida korporativ axborot tarmohi modernizaciya hilindi, unga tuman va shahar statistika bo'limlarini ho'shgan holda kengaytirildi. Hududiy statistika boshharmalarida Davlat statistika qo’mitaasining hududiy bo'linmalarida axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish bo'yicha ishlarni amalga oshiruvchi dasturiy tehnik-taьminoti va ma'lumotlarni sahlash Markazi tashkil etildi.
Natijada statistika organlarinining statistik ma’lumotlarini yihuvchi, qayta ishlovchi, sahlovchi va foydalanish uchun axborot resurslari to'plami, axborot tizimlari, dasturiy-apparat taьminoti va telekommunikatsiya hurilmalarini ifodalovchi Davlat statistika qo’mitaasining yagona axborot tizimi shakllantirildi.
Statistika organlarida AKTdan foydalanishning asosiy mahsadi bu - statistik ishlab chiharish jarayonlarini avtomatlashtirishdir. Bunga respublikada yuzaga keladigan ijtimoiy-iqtisodiy hodisalar, jarayonlar va ularning natijalari bo'yicha statistik ma’lumotlarni yig’ish, qayta ishlash, to'plash, tahlil qilish va e'lon qilish kiradi.