Stonrespubli

ii

syonkoʻ

t

ar

di

l

ar

.Qoʻ

zgʻ

ol

onl

ar

shaf

qat

si

zbost

i

r

i

l

gach,MuhammadRahi

m ar

konidavl

atvar

uhoni

yl

arfat

vosi

bi

l

an1753yi

l

daBuxor

ot

axt

i

niegal

l

adivaoʻ

zi

ni„

ami

r

“debeʼ

l

onqi

l

di

.Shundan

keyi

n asht

ar

xoni

yl

arsul

ol

asibar

ham t

opi

b mangʻ

i

t

l

arsul

ol

asihukmr

onl

i

gi

boshl

andi

.

Buxor

o ami

r

l

i

gi

.Muhammad Rahi

m vaqt

i

da (

1753—58)Buxor

o ami

r

l

i

gi

ga

qar

ashl

iyer

l

aranchaqi

sqar

gan.Uni

ngt

ar

ki

bi

gaBuxor

o,Samar

qand,Mi

yonqol

,

Kar

mana,Qar

shi

,Gʻ

uzor

,Kar

ki

,Chor

j

oʻ

y,Shahr

i

sabzvi

l

oyat

l

ar

iki

r

i

b,Toshkentva

Far

gʻ

onavi

l

oyat

l

ar

ixonl

i

kt

asar

r

uf

i

danchi

qi

bket

gan.Doni

yol

bi

yot

al

i

qvaqt

i

da

(

1758—85) ham oʻ

zar

o ur

ushl

ar davom et

i

b,Kar

mana,Oʻ

r

at

epa,Nur

ot

a,

Sher

obod,Boysunvaboshqaj

oyl

ar

damahal

l

i

ykuchl

arboshkoʻ

t

ar

i

b,poyt

axt

i

zmi

dan chi

qi

shga har

akatqi

l

ganl

ar

.Doni

yol

bi

yni

ng kat

t

a oʻ

gʻ

l

iShohmur

od

hukmr

onl

i

gidavr

i(

1785—1800)

daDoni

yol

bi

yj

or

i

yet

gansol

i

ql

ar

danbi

rqanchasi

bekorqi

l

i

ndi

,i

qt

i

sodi

yhayotbi

r

munchayaxshi

l

andi

.Ruhoni

yl

ar

ni

ngmavqeioshdi

.

Mangʻ

i

t

l

arsul

ol

asimar

kazi

yhoki

mi

yat

nimust

ahkaml

ashgaqanchal

i

kur

i

nmasi

n,

vi

l

oyathoki

ml

ar

i

ni

ngmust

aqi

l

l

i

kkai

nt

i

l

i

shidavom et

aver

di

.Ayni

qsaBuxor

oga

muxol

i

fboʻ

l

ganShahr

i

sabzvaKi

t

obbekl

ar

ibi

l

ankur

ashshi

ddat

l

iboʻ

ddi

.Faqat

1853yi

l

dagi

nabubekl

i

kl

ar

niBuxor

ogaboʻ

ysundi

r

i

shgamuvaf

faqboʻ

l

i

ndi

.Ami

r

Haydardavr

i(

1800—26)ham i

chkivat

ashkiur

ushl

ar

danxol

iboʻ

l

madi

.Ayni

qsa

Oʻ

r

at

epabi

rnechamar

t

aqoʻ

l

danqoʻ

l

gaoʻ

t

i

bt

ur

di

.19-

asr1chor

agi

daBuxor

obi

l

an

Xi

va va Qoʻ

qon xonl

i

kl

ar

ioʻ

r

t

asi

da Oʻ

r

t

a Osi

yoda ust

unl

i

kka er

i

shi

sh uchun

qi

r

gʻ

i

nbar

otva t

al

ont

ar

ojur

ushl

ar

iboʻ

l

di

.Toshkent

,Tur

ki

st

on,Chi

mkentva

ul

ar

ni

ngat

r

ofiQoʻ

qonxonl

i

git

asar

r

uf

i

gaoʻ

t

di

.1825yi

l

daXi

vaxonl

i

giBuxor

oga

qar

ashl

iMar

vniegal

l

adi

.Toʻ

xt

ovsi

z ur

ushl

ar

,sol

i

ql

ar mi

qdor

i

ni

ng or

t

i

shi

qoʻ

zgʻ

ol

onl

ar

ga,j

uml

adan1821— 25yi

l

l

ar

daBuxor

ovaSamar

qandor

al

i

gʻ

i

da

i

st

i

qomatqi

l

uvchixi

t

oyqi

pchoq qabi

l

al

ar

iqoʻ

zgʻ

ol

oni

ga sabab boʻ

l

di(

qar

ang

Mi

yonqolkoʻ

zyul

oni

).Ami

rHaydar

ni

ng vor

i

siNasr

ul

l

axon (

1827—60)ami

r

l

i

k

yer

l

ar

i

nikengayt

i

r

i

shga muvaf

f

aq boʻ

l

di

.U t

axt

ga daʼ

vogarboʻ

l

i

sh mumki

n

boʻ

l

ganbar

chashaxsl

ar

niqi

r

i

bt

ashl

adi

.Nasr

ul

l

axon1839,1841va1858yi

l

l

ar

da

Qoʻ

qonxonl

i

gi

gabost

i

r

i

bkel

i

b,ahol

i

niqi

r

gʻ

i

nqi

l

divaboyl

i

kl

ar

i

nit

al

adi

.1842va

1843yi

l

l

ar

daBuxor

obi

l

anXi

vaxonl

i

kl

ar

ioʻ

r

t

asi

dahar

bi

yt

oʻ

qnashuvl

arboʻ

l

di

.

PodshoRossi

yasiOʻ

r

t

aOsi

yonimolsot

i

shbozor

i

,xom ashyomanbaidebbi

l

ar

edi

.1866yi

lr

usqoʻ

shi

nl

ar

iBuxor

oami

r

l

i

gichegar

al

ar

i

gabost

i

r

i

bki

r

divaXoʻ

j

and

(

24may),Oʻ

r

at

epa(

2okt

.

)

,Ji

zzax(

18okt

.

)shahar

l

ar

i

nii

shgʻ

olqi

l

di

.I

st

i

l

oet

i

l

gan

yer

l

ar

niboshqar

i

shuchun1867yi

lTur

ki

st

ongener

al

guber

nat

br

l

i

git

ashki

let

i

l

di

.

1868yi

l2maykunigener

alKauf

manboshchi

l

i

gi

dagir

usqoʻ

shi

nl

ar

iSamar

qandni

i

shgʻ

olqi

l

di

.I

yunoyidaBuxor

oami

r

iMuzaf

f

arqoʻ

shi

nl

ar

i

gaZi

r

abul

oqyaqi

ni

da

soʻ

nggiqat

ʼ

i

y zar

ba ber

i

ddi

.Ami

rgener

al

guber

nat

or

ga mur

oj

aatqi

l

i

b,sul

h

t

uzi

shnisoʻ

r

adi

.1868 yi

l23 i

yuni

da i

kkioʻ

r

t

ada shar

t

noma i

mzol

andi

.Rus

qoʻ

shi

nl

ar

ibosi

bol

ganyer

l

arpodshoRossi

yasii

xt

i

yor

i

gaoʻ

t

di

;Buxor

oami

r

l

i

gi

must

aqi

lt

ashqisi

yosatyur

gi

zi

shdanmahr

um boʻ

l

di

;ami

rr

uspodshosi

ga500

mi

ng soʻ

m t

ovon t

oʻ

l

adi

. 1873 yi

l 28 sent

abr

da mazkur shar

t

nomaga

qoʻ

shi

mchal

arki

r

i

t

i

l

i

b,ami

r

l

i

kni

ngRossi

yagaqar

aml

i

giyanadakuchaydi

.Nat

i

j

ada

ami

r

l

i

kyer

l

ar

i

ni

nguchdanbi

rqi

smipodshoRossi

yasii

xt

i

yor

i

gaoʻ

t

di

;Xoʻ

j

and,

Oʻ

r

at

epa, Panj

i

kent

, Samar

qand va Kat

t

aqoʻ

r

gʻ

on shahar

l

ar

i

dan t

or

t

i

b

Zi

r

abul

oqqachaboʻ

l

ganyer

l

ar

,Shar

qi

yBuxor

odaesaShugʻ

non,Vohon,Roʻ

shon

vi

l

oyat

l

ar

i

,ayni

qsa Zar

af

shon dar

yosiyuqor

ihavzasi

ni

ng qoʻ

l

dan ket

i

shi

ami

r

l

i

kdagixal

ql

ar

niasosi

yhayotmanbai

 

—suvdanmahr

um et

di

,buholBuxor

o

ami

r

l

i

gi

niRossi

yagai

qgi

sodi

yj

i

hat

danqar

aml

i

gi

niyanadaoshi

r

di

.

Buxor

oami

r

ihuquqi

yj

i

hat

danmust

aqi

lhukmdorsanal

saham,haqi

qat

dar

us

podshosi

gaqar

am edi

.Ami

rvauni

ng amal

dor

l

ar

i

gaqar

shixal

q har

akat

l

ar

i

podsho Rossi

yasiqoʻ

shi

nl

ar

iyor

dami

da bost

i

r

i

l

aredi

.Ami

rAbdul

axad r

us

podshosi

ni

ng gener

al

adʼ

yut

ant

ihi