Strategik boshqaruvning besh vazifasi

Strategiya va strategik boshqaruvning mazmuni. Strategiya umumiy tarzda firmaning mavqeini mustahkamlash

Strategiya va strategik boshqaruvning mazmuni.

Strategiya umumiy tarzda firmaning mavqeini mustahkamlash, iste’molchilarning talablarini qondirish va qoʻyilgan maqsadlarga erishishga qaratilgan boshqarish rejasidir. Aniq strategiyani tanlash - rivojlanishning mumkin boʻlgan turli yoʻllari va usullari ichidan eng maqbulini tanlab olish demakdir. Firmani boshqarish rejasi quyidagi asosiy funksiya va boʻlinmalarni oʻz ichiga oladi: ta’minot, ishlab chiqarish, moliya marketing, xodimlar, ilmiy tadqiqotlar va ishlanmalar. Strategik tanlash - bu biznes yechimlar va raqobatga bardoshlilik harakatlarini yagona tizimga bogʻlash demakdir.Strategiyani ishlab chiqish menejerlarning asosiy funksiyalaridan biridir.
Ba’zi menejerlar kuchli strategiya ishlab chiqadilar, biroq uni hayotga tatbiq eta olmaydilar. Boshqalari oʻrtacha strategiya ishlab chiqadilar va uni mohirona amalga oshiradilar. Strategiya qanchalik yaxshi oʻylangan va mohirona amalga oshirilgan boʻlsa, kompaniyaning mavqei shunchalik kuchayadi. Boshqarish yaxshi tashkil etilgan kompaniyalar ham kutilmagan noxush vaziyatlarga duch keladi. Pirovard natijada yaxshi strategiya bozorda kuchli mavqeni egallash, kutilmagan holatlarga, kuchli raqobatga va ichki muammolarga qaramay muvaffaqiyatli ishlashga zamin yaratadi.
Strategik boshqaruvning besh vazifasi.
Firma strategiyasini yaratish oʻzaro bogʻliq 5 ta qismdan iborat:
1) tijorat faoliyatining turini aniqlash va firma rivojlanishining yoʻnalishini belgilash, ya’ni maqsadni aniqlab uzoq muddatli istiqbolni belgilash;
2) umumiy maqsadlarni ishning aniq yoʻnalishlariga aylantirish;
3) koʻzlangan koʻrsatkichlarga erishish uchun tanlangan rejani mohirona amalga oshirish;
4) tanlangan strategiyani samarali ijro etish;
5) bajarilgan ishni baholash, bozordagi vaziyatni tahlil qilish, faoliyatning uzoq muddatli asosiy yoʻnalishlariga, maqsadlarga, strategiyaga yoki uni amalga oshirish usullariga tuzatishlar, yangi gʻoyalar kiritish.
Strategik boshqarish jarayonining ta’rifi.
Yuqorida koʻrib oʻtilgan strategik boshqarish vazifalarining har biri doimiy tahlil va qarorlar qabul qilishni talab etadi: ishni belgilangan yoʻnalishda davom ettirish kerakmi yoki unga oʻzgartirishlar kiritish kerakmi? Chunki Strategik boshqaruv doimiy harakatdagi jarayondir.
1) Bu besh vazifa bir-biridan ajralgan holda boʻlmay, ular oʻzaro uzviy
bogʻlangan. Masalan, kompaniyaning missiyalariga bogʻliq masalalar muayyan maqsadlar bilan jips bogʻlangan;
2) bu besh vazifa alohida holda amalga oshirilmaydi;
3) strategiyani ishlab chiqish va amalga oshirish ogir jarayon hisoblanadi va menejerlardan turli xil harakatlarni talab qiladi;
4) Strategik boshqaruvga doimiy yetarli e’tibor berish strategiyani
takomillashtirish zaruriyati va uni amalga oshirish usullarini yangilash
strategiyaning sifati, samaradorligini oshirish uchun har bir xodimdan talab qilinadi.
Strategik boshqaruvning asosiy bosqichlari.
Strategik boshqaruvning asosiy bosqichlari quyidagilardan iborat:
1. Biznes sohasini aniqlash va firmaning asosiy maqsadini ishlab chiqish.
2. Firmaning asl maqsadini alohida uzoq muddatli va qisqa muddatli faoliyat maqsadlariga aylantirish.
3. Faoliyat maqsadlariga erishish strategiyasini belgilash.
4. Strategiyani ishlab chiqish va amalga oshirish
5. Faoliyatni baholash, vaziyatni kuzatib borish va unga tuzatishlar kiritish. Bu bosqichlar oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlik 2-rasmda koʻrsatilgan. Firmaning ijrochi direktori strategiya boʻyicha eng ta’sirli va javobgar menejer boʻlib hisoblanadi. Asosiy direktor lavozimi vazifalarini qoʻyuvchi funksiyalarni bajarishni koʻzda tutadi. U maqsadlarni belgilaydi, strategiyani, uni bajarish yodlarini ishlab chiqadi.
Strategik boshqarish ijrochilari.
Ishlab chiqarish, marketing, moliya, kadrlar va boshqa funksiyalar boʻyicha vitse-prezidentlar ham strategiya ishlab chiqadilar va uni amalga oshirish boʻyicha javobgar hisoblanadilar. Har bir menejer oʻzining javobgarlik sohasi boʻyicha strategiyani ishlab chiqish va uning bajarilishini kuzatib boradi.
Diversifikatsiyali kompaniyalarda bir necha tarmoqlarda boshqaruv talab etilib, strategiya boʻyicha menejerlarning 4 darajasi mavjud boʻladi
- ijrochi direktor yoki yuqori boshqaruv pogʻonasi rahbari;
- alohida korxonalarning foyda va zararlari uchun javobgar menejerlar;
- muayyan ishlab chiqarish boʻlinmasi boʻyicha funksional menejerlar;
- asosiy operativ boʻlinmalar va regional boʻlimlar menejerlari;
Xususiy kompaniyalar va korxonalarda odatda strategiya boʻyicha bitta yoki ikkita menejer mavjud boʻladi.