Strategiyalíq menedjment 5230200-Menedjment (tarmaqlar hám tarawlar boyınsha) bakalavr talim bagdarı studentleri ushın oqíw qollanba
Download 1.63 Mb. Pdf ko'rish
|
5. Кул ёзма
|
Pikir bildiriwshiler:
A. Metyakupov Tashkent arxitektura-qurılıs institutı «Ekonomika hám kóshpes múlkti basqarıw» kafedrası docenti, ekonomika pánleri boyınsha PhD. O. Nazarbaev Qaraqalpaq mámleketlik universiteti, «Ekonomika» kafedrası doсenti, ekonomika ilimleri kandidatı 3 KIRISIW Házirgi waqıtta “strategiya”, “strategiyalıq jobalastırıw” hám “strategiyalıq menedjment” sıyaqlı tu`sinikler keń tarqalmaqta. Usı tu`siniklerdi izertleytuǵın oqıw-metodikalıq ádebiyatlarda kóbeyip barmaqta. Sebebi social-ekonomikalıq mashqalalardı strategiyalıq menedjment kóz qarasınan analizlew dáwir talabına aylanıp barmaqta. Strategiyalıq menedjment keyingi jıllarda rawajlanǵan mámleketlerde ekonomikalıq pánlerdiń ulıwmalıq qabıl etilgen baǵdarlarınan birine aylandı. Usınıń menen birgelikte biziń mámleketimizde strategiyalıq menedjment pán sıpatında da, kárxanalardı ámelde nátiyjeli basqarıw quralı sıpatında da endi qáliplesip kelmekte. Usı sebepli kópshilik pánlerdiń qáliplesiwine tán kemshilikler: qáliplesip u`lgerilmegen atamalar, teoriyalıq bilimlerdi jarıtıp beriwdegi anıq emeslikler, usı tarawda iskerlik kórsetip atırǵan alımlardıń hám ámeliyachılardıń iskerligi nátiyjesinde tereń u`yrenilmekte. Strategiyalıq menedjment pánin analizlewge usı tarawǵa kirip atırǵan qánigelerdiń hár qıylı kóz qaraslardı, qatnaslardı hám qollanılıp atırǵan usıllardı tu`siniwi ańsat emes. Belgili batıs alımlarınıń fundamental miynetlerin u`yreniw kópshilik sharayatlarda bir tárepleme bolıp jergilikli sharayat, u`rip-ádet, mentalitetlerdi esapqa almaydı sonlıqtan, bazı tiykarǵı ideyalardıń áhmiyet mazmunı ashılmay qaladı. Usı sebepli strategiyalıq menedjment mashqalalarınıń quramalılıq táreplerin itibarǵa alǵan halda sistemalı bólip u`yreniw aktual mashqala bolıp tabıladı. Usı oqıw qollanbanıń barlıq temalarında anıq kózge taslanıp turatuǵın ideyası – bul shólkemdi nátiyjeli basqarıw ushın onıń basqarıw strategiyasın jaratıw hám onı shólkem iskerligine engiziwden ibarat. Strategiyalıq menedment pániniń tiykarǵı maqseti jaqsı shólkemlestirilgen strategikyalıq basqarıw tiykarında uzaq waqıt dawamında shólkemniń nátiyjeli iskerligin támiyinlewden bolıp tabıladı. Pándi ózlestiriw nátiyjesinde student strategiyanı jaratıwshınıń maqset hám wazıypaların, “strategiya” tu`siniginiń áhmiyetin, kompaniyanıń básekige shıdamlılıǵı kóz qarasınan joqarı sapalı strategiyanı jaratıwda qıyınshılıqlardı jeńiwi, strategiyalıq analiz usıllarınan paydalanıwdı, hár kıylı strategiyalıq variantlardı hámde jobalardıń ózgesheliklerin bilip aladı. Tańlanǵan strategiya 4 dárejesinde tabıslı basqarıw sistemasında menedjerdiń wazıypası nelerden ibarat ekenligin tu`sinip aladı. Usı pándi ózlestiriw processinde studentlerdiń aldın ótilgen ekonomikalıq sonıń ishinde basqarıw haqqındaǵı pánlerdi ózlestiriw processinde ózlestiriwden payda bolǵan bilim hám kónlikpelerinen ámeliyatta birge qosıp paydalanıw imkaniyatı artıp baradı.Strategiyalıq menedjment – bul keń qamırawlı pán. Bunda shólkemdi basqarıwdıń áhmiyeti haqqında maǵlıwmatlar beriledi. “Menedjment” tálim baǵdarında hám magistratura qánigeliklerinde u`yreniletuǵın basqa biznes elementleri bar bolǵan ekonomikalıq predmetler– buxgalteriya esabı, finans marketiń, xızmetkerlerdi basqarıw ulıwma ekonomikalıq sistemalar sıpatında u`yrenilse, strategiyalıq menedjment pánin u`yreniwde bolsa, kompaniyalar bólek sistema sıpatında analizlenedi, basqarıw sharayatları ishki hám sırtqı táreptende u`yreniledi. Biz joqarıda keltirilgen maǵlıwmatlardı imkaniyatı barınsha anıq, ápiwayı hám isenimli etip ashıp beriwge háreket ettik. Sebebi “Strategiyalıq menedjment” pańi kóp qırlı, qızıǵarlı hám studentlerdi ózine tartıwshı pán esaplanadı. Onıń dıqqat orayında menedjerler ámelge asıratuǵın háreketler, ortalıq, kárxana hám strategiyalar turadı. Biz kompaniyanı basqarıwda áhmiyetli mashqalalardı ashıp beriwge yaǵnıy, menedjerler kompaniya qalay tabısqa erisiwge bolatuǵınlıǵin anıqlawǵa háreket ettik. |
