Stressli vaziyatlar rivojlanishining tavsifi

Yo'lchiyev Abbosjon Fan nomi: Ekstremal vaziyatlar Musstaqil ish

Stressli vaziyatlar rivojlanishining tavsifi

Stress ta’siri ostida inson tanasiga kiritilgan adaptiv mexanizmlar G.Selye tomonidan “umumiy adaptiv sindrom” yoki “stress reaksiyasi” deb nomlanadi. Ushbu sindrom rivojlanishining 3 bosqichi mavjud: xavotirlanish bosqichi, qarshilik bosqichi, charchash bosqichi.

• Stress ta’siri ostida inson tanasiga kiritilgan adaptiv mexanizmlar G.Selye tomonidan “umumiy adaptiv sindrom” yoki “stress reaksiyasi” deb nomlanadi. Ushbu sindrom rivojlanishining 3 bosqichi mavjud: xavotirlanish bosqichi, qarshilik bosqichi, charchash bosqichi.

Xavotirlanish bosqichi.

• Xavotirlanish bosqichi.

Tanamizning vaziyatni yengishimizga yordam berish uchun yuzaga keladigan xavf yoki tahdidga dastlabki javobidir. Ushbu moslashish mexanizmi evolyutsiyaning boshida paydo bo’lgan edi, omon qolish uchun dushmanni mag’lub qilish yoki unga duch kelmaslik kerak edi. Bizning tanamiz xavf-xatarga energiya portlashi, jismoniy va aqliy qobilyatlarni oshirilishi bilan javob berdi.

Stress paytida tanamiz bilan nima sodir bo’ladi? G.Selye “Hayotiy stress” asarida ta’kidlaganidek, stressning sababi (sovuq, issiqlik, og’riq, sog’inish, hatto baxt), boshqacha aytganda, hayot bizga qanday talablar qo’ysa, inson tanasida xuddi shunday jismoniy alomatlar paydo bo’ladi.

• Stress paytida tanamiz bilan nima sodir bo’ladi? G.Selye “Hayotiy stress” asarida ta’kidlaganidek, stressning sababi (sovuq, issiqlik, og’riq, sog’inish, hatto baxt), boshqacha aytganda, hayot bizga qanday talablar qo’ysa, inson tanasida xuddi shunday jismoniy alomatlar paydo bo’ladi.

Charchash bosqichi

• Charchash bosqichi

Agar biz uzoq vaqt davomida stressni boshdan kechirsak, unda vaziyatni yengish uchun boshqa kuch topolmaydigan payt keladi. Ushbu bosqichda energiya tugaydi, fiziologik va psixologik himoya buziladi. Inson endi stressga qarshi tura olaydi.