Судьянинг онгида адолат, тилида ҳақиқат, дилида поклик бўлиши шарт. Шавкат мирзиёев 4/2023 issn 2181-8991

МУНОСАБАТ

---

29
«ОДИЛ СУДЛОВ» 
 № 4 / 2023
чилигига ва халқаро шартномаларга 
мувофиқ, агар давлатнинг ҳуқуқий 
ҳимояга доир барча ички имконият-
ларидан фойдаланиб бўлинган бўлса, 
инсонинг ҳуқуқ ва эркинликларини 
ҳимоя қилувчи халқаро органлар-
га мурожаат этишга ҳақли эканлиги 
белгилаб берилмоқда.
Мазкур Конституция ҳақиқатан 
ҳам Халқ Коституцияси бўлаяпти, 
чунки унда аҳолининг барча қатла-
ми, жумладан, аёллар, нуронийлар, 
болалар, ёшлар, ногиронлиги бўлган, 
ижтимоий ҳимояга муҳтож шахслар, 
хориждаги ватандошларимиз, ҳат-
токи, маҳкумлар – барча барчасини 
ҳуқуқ ва манфаатлари ҳисобга олин-
моқда. 
Яна муҳим жиҳатларидан бири, 
ҳар ким уй-жойли бўлиш ҳуқуқи-
га эга экани ва ҳеч ким суднинг қа-
рорисиз, қонунга номувофиқ ҳолда 
уй-жойидан маҳрум этилиши мум-
кин эмаслиги каби ҳуқуқлар кафо-
латланмоқда.
Шунингдек, жиноят процессида 
инсон ҳуқуқлари кафолати энг илғор 
халқаро стандартларга мувофиқ ку-
чайтирилаётганлиги, унда шахс-
ни суд қарорисиз 48 соатдан ортиқ 
муддатда ушлаб турилиши мумкин 
эмаслиги, шахсни ушлаб туриш жа-
раёнида унинг ҳуқуқлари ва ушлаб 
турилиши асослари унга тушунар-
ли тилда тушунтирилиши кераклиги 
белгиланмоқда.
Ушбу ҳуқуқий кафолатлар инсон 
ҳуқуқларини муҳофазасини кучай-
тириш соҳасидаги ишларни мутлақо 
янги босқичга олиб чиқади ва уларни 
давлат органларининг суиистеъмол-
ликларидан ишончли ҳимоя қилади 
ҳамда шахсий эркинлик дахлсизлиги-
ни ва инсонларни ноқонуний ҳибсга 
олишга йўл қўймасликни кафолат-
лайди.
Демак, жамият ва давлат ҳаётининг 
энг муҳим масалаларига оид қонун-
лар эса, бевосита халқ иродаси бўл-
ган референдум ўтказиш йўли билан 
қабул қилинади. 
Бундан кўриш мумкинки, тарихи-
мизда илк маротаба Конституциянинг 
қабул қилиниши бевосита халқимиз-
нинг хоҳиш-иродасига боғлиқ бўлиб, 
энг муҳими, ушбу барча масалалар бе-
восита халқ иродаси бўлган референ-
думга, яъни халқимиз муҳокамасига, 
уларнинг ҳукмига чиқарилмоқда. Бу 
дегани Янги Ўзбекистоннинг янги 
таҳрирдаги Конституцияси бевоси-
та халқ томонидан қабул қилиниб, 
тўғридан-тўғри амалга киритилади-
ган биринчи ҳужжат бўлади. 
Бу шуни англатадики, қонун қабул 
қилинишида ёшу-қарининг ёйинки 
барчанинг овози бир хил мақомга ва 
кучга эга бўлиб, танлови ва фикри 
ҳал қилувчи бўлади.
Ўйлайманки, янгиланаётган Конс- 
титуция инсон ҳаёти, дахлсизлиги, 
қадр-қимматини ҳимоя қилиб, чина-
кам халқ давлатчилиги асосларини 
яратади ва аҳоли фаровонлигини юк-
салтириш билан бирга, Янги Ўзбекис- 
тон тараққиётида янги даврни очиб 
беради.
А. ЭРНАЗАРОВ,
Тошкент вилоят
маъмурий суди судьяси
МУНОСАБАТ