Sun’iy intellekt fanidan

Bilimlar bazasi (BB) – bu ayrim muammo sohalarida murakkab masalalar yechimini topish uchun taxlil va xulosalarni yuzaga keltiruvchi model, qoida, omillar (ma’lumotlar) majmuidir.

Bilim va qoidalarni turli aspektlarda ko‘rib chiqish mumkin:

1. 
   Chukur va yuzaki;
   
2. 
   Sifat va mikdoriy;
   
3. 
   Taxminiy (noaniq) va aniq;
   
4. 
   Muayyan va umumiy;
   
5. 
   Tavsifiy va kursatma (yo‘l-yurik) beruvchi.
   

Foydalanuvchilar bilim bazasini samarali boshqaruv karorlarini olish uchun qo‘llashlari mumkin.
3. Sun'iy aql, dunyoni ishg'ol qilmoqda. 90-yillarda va 21-asrning boshlarida AI o'zining eng katta muvaffaqiyatlariga erishdi. Odamlar robotlarga boshqa sayyorani kashf etish, bomba zararsizlantirish, vulqon ichida kashf qilish yoki shunchaki tozalash kabi zerikarli uy ishlarini bajarish kabi ko'plab ishlarni qoldirmoqda. Kompyuterlar ko'p funktsiyalarni bajarishi mumkin: ular mashinalar va samolyotlarni boshqarishi, bizga yangiliklar berish, shaxmat va futbol o'ynash yoki musiqa yozishi mumkin. Hozirgi kunda ko'plab fabrikalarda ishlarni sanoat robotlari bajaradilar. Bu turli xil tovarlarni, shu jumladan avtomobillar va elektronikalarni arzonroq ishlab chiqarishga olib keldi. Sanoat robotlari odamga unchalik o'xshamaydi.

Sun'iy intellekt tibbiy diagnostika, aktsiyalar savdosi, robot nazorati, qonunchilik, ilmiy kashfiyot va o'yinchoqlarni o'z ichiga olgan ko'plab sohalarda muvaffaqiyatli ishlatilgan. Sanoat robotlari, shuningdek, ishlab chiqarilgan mahsulotlarni qadoqlash, yuklarni omborxonalar yoki kasalxonalar atrofida tashish yoki kichik elektron qismlarni katta aniqlik, tezlik va ishonchlilik bilan olib tashlash uchun ishlatiladi. Robotlar atrofni aylanib o'tishi, o'z atrof-muhitini sezishi va boshqarishi, boshqalarning harakatlarini oldindan aytib berishi va aqlli xatti-harakatlarini namoyish qilishi mumkin. Olimlar odamga o'xshash robotlarni loyihalashtirishga qiziqishmoqda.

Tafakkur — inson aqliy faoliyatining yuksak shakli; obʼyektiv voqelikning ongda aks etish jarayoni. Tafakkur atrof muhitni, ijtimoiy hodisalarni, voqelikni bilish quroli, shuningdek, inson faoliyatini amalga oshirishning asosiy sharti sanaladi. U sezgi, idrok, tasavvurlarta qaraganda voqelikni toʻla va aniq aks ettiruvchi yuksak bilish jarayonidir. Tafakkur — inson miyasining alohida funksiyasi. Uning nerv fiziologik asosi birinchi va ikkinchi signal sistemalarining oʻzaro munosabatidan iborat. Tafakkur jarayonida insonda fikr, mulohaza, gʻoya, faraz kabilar vujudga keladi va ular shaxsning ongida tushunchalar, hukmlar, xulosalar shaklida ifodalanadi. Tafakkur til va nutq bilan chambarchas bogʻliq ravishda namoyon boʻladi. Fikrlash faoliyati nutq shaklida namoyon boʻladi. Nutq aloqasi jarayonida insonning hissiy mushohada doirasi kengayib qolmay, orttirilgan tajriba boshqa kishilarga ham beriladi. Inson oʻzining Tafakkur nutqi hamda ongli xatti-harakati bilan boshqa mavjudotlardan ajralib turadi. U fikr yuritish faoliyatida oʻzida aks ettirgan, idrok qilgan, tasavvur etgan narsa va hodisalarning haqiqiyligini aniqlaydi, hosil qilingan hukmlar, tushunchalar, xulosalar chin yoki chin emasligini belgilab oladi. Inson Tafakkur orqali voqelikni umumlashtirib, bevosita (bilvosita) aks ettiradi, narsa va hodisalar oʻrtasidagi eng muhim bogʻlanishlar, munosabatlar, xususiyatlarni anglab yetadi. Binobarin, inson muayyan qonun, qonuniyat va qoidalarga asoslangan holda ijtimoiy voqea va hodisalarning vujudga kelishi, rivojlanishi hamda oqibatini oldindan koʻrish imkoniyatiga ega.