Suv bug’i xossalari va diagrammalari bilan tanishish real gazlarda kechadigan termodinamik jarayonlar


Download 150.16 Kb.
bet5/7
Sana12.10.2023
Hajmi150.16 Kb.
#1699281
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
SUV BUG’I XOSSALARI VA DIAGRAMMALARI BILAN TANISHISH

r=(u"-u’)+p(v"-v׳) (a)
bug’ erda u" va v" - to’yinish harorati va TTdagi to’yingan quruq bug’ning ichki energiyasi va solishtirma hajmi;
u’ va v׳ - suyuqlikning o’sha harorat va o’sha bosidagi ichki energiyasi va hajmi.
Oxirgi tenglamadan ko’rinib turibdiki, bug’ hosil bo’lish issiqligi ikki qismdan iborat. Uning u"-u’ ga teng ko’p qismi suv va bug’ ichki energiyasining ko’payishiga sarflanadi. Bug’ qism  harfi bilan belgilanadi va bug’ hosil bo’lishining ichki issiqligi deyiladi:
=u"-u’
Bug’g’ hosil bo’lish issiqligining p(v"-v׳) ga teng boshqa qismi bug’ning hajmi v׳ dan v" gacha kengayganda bajaradigan tashqi ishga sarflanadi. Issiqlikning bug’ qismi harfi bilan belgilanadi va bug’ hosil bo’lishining tashqi issiqligi deyiladi:
= p(v"-v׳)
SHunday qilib, r=p+
Bug’ hosil bo’lish issiqligi r ni entalpiyalar ayirmasi orqali ham ifodalash mumkin. Bug’ning uchun (a) formulaning hadlarini o’zgartirib yozamiz va quyidagini olamiz:
r=(u"-pv")-(u’-pv׳)
yoki
r=i"=i’
Bug’g’ning o’ta qizish jarayoni c1d1 izobara bo’yicha ketadi.
To’yingan quruq bug’ning to’la issiqligi " suyuqlikning issiqligi q bilan bug’ hosil bo’lish issiqligi r ning yiindisidan iborat:
"=q+r yoki "=q+=
q issiqlik bilan issiqlik suv va bug’ ichki energiyasining ortishiga, issiqlik esa bug’ kengayganda bajariladigan tashqi ish pv ga sarflangani sababli to’yingan quruq bug’ning to’la issiqligini ham quyidagi formula orqali ifodalash mumkin:
"=u+pv
Bug’g’ formula termodinamika birinchi qonunining xususiy holidir.
O’ta qizigan bug’ning to’la issiqligi suyuqlikning issiqligi r va o’ta qizigan bug’ issiqligi qo’.q ning yiindisidan iborat:
=q+r+ qo’.q

Bug’g’ hosil bo’lish jarayonlarini tekshirish shuni ko’rsatadiki, bosim ortishi va, binobarin, to’yinish harorati ortishi bilan suyuqlikning issiqligi q ortadi, bug’ hosil bo’lish issiqligi esa kamayadi.
YUqoridagi rasmdan ko’rinib turibdiki, harorat va bosim ortishi bilan Oad’1qO yuza kattalashadi, qb’1c"1fq yuza esa kichrayadi. Kritik nuqtada bug’ yuza nolga teng bo’ladi, boshqacha aytganda torayib, chiziqqa aylanadi (KB punktir chiziq). To’yingan quruq bug’ning to’la issiqligi " esa bosim ortishi bilan kamayadi.



Download 150.16 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling